Abstract:
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา รูปแบบความสัมพันธ์และปัญหาอุปสรรคของการสื่อสารตามวัฒนธรรมระหว่างองค์กร ระหว่างเจ้าหน้าที่ไทยเจ้าหน้าที่ต่างชาติ และระหว่างเจ้าหน้าที่กับผู้ลี้ภัย การวิจัย นี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ซึ่งอาศัยเครื่องมือในการเก็บข้อมูล 3 วิธี คือการศึกษาจากเอกสารที่เกี่ยวข้อง การ สังเกตการแบบมีส่วนร่วมและการสัมภาษณ์กลุ่มตัวอย่าง 5 กลุ่ม จำนวน 66 คน ผลการวิจัยพบว่า 1)องค์กรที่ประสานงานกับ UNHCR แบ่งได้เป็น 4 ประเภท ได้แก่ รัฐบาลไทย องค์กรพัฒนา เอกชน องค์กรระหว่างประเทศและสถานทูต โดยทางรัฐบาลไทยจะเป็นผู้กำหนดบทบาทและขอบเขตของ องค์กรที่เข้ามาดำเนินการเรื่องผู้ลี้ภัยในประเทศ แต่ทั้งนี้พบว่าองค์กรเหล่านี้มีวัฒนธรรมองค์กรที่แตกต่างไป จากวัฒนธรรมการทำงานของระบบราชการไทย 2) การสื่อสารระหว่างเจ้าหน้าที่นั้นมีช่องทางที่หลากหลายได้แก่ การสื่อสารผ่านล่าม ผ่านงานที่รับ ผิดชอบรวมกัน ผ่านกิจกรรมต่าง ๆ ในองค์กรและการประชุมร่วมกัน โดยเจ้าหน้าที่ต่างชาติเน้นการเตรียมพร้อมก่อนและหลังทำงานกับบุคคลต่างวัฒนธรรมมากกว่าเจ้าหน้าที่ไทย 3)เจ้าหน้าที่ไทยและเจ้าหน้าที่ต่างชาติต่างใช้การสื่อสารในระดับต่าง ๆ ในการให้ความรู้และให้ความ ช่วยเหลือแก่ผู้ลี้ภัย ซึ่งส่วนใหญ่แล้วต้องอาศัยล่ามในการสื่อสาร 4)สำหรับปัญหาและอุปสรรคของคู่ความสัมพันธ์ในระดับต่าง ๆ สามารถสรุปออกได้ดังต่อไปนี้ ระหว่าง UNHCR กับรัฐบาลไทย ปัญหาด้านความรู้และการรับรู้ได้แก่ความแตกต่างกันด้านการรับรู้นโยบาย ด้านการตีความหมายคำว่า ผู้ลี้ภัย และคำว่า ”สิทธิมนุษยชน” รวมทั้งการว างบทบาทหน้าที่ที่ต่างกัน ปัญหาด้านทัศนคติและความรู้สึกได้แก่ ทัศนคติในทางลบของรัฐบาลต่อผู้ลี้ภัย ปัญหาพฤติกรรม ได้แก่ลักษณะการทำงานของแต่ละองค์กร และรูปแบบความสัมพันธ์ที่ต่างกัน ระหว่างเจ้าที่ไทยกับเจ้าหน้าที่ต่างชาติ ปัญหาด้านความรู้และการรับรู้ได้แก่ ความแตกต่างในการรับรู้และวิธีคิด ความไม่เข้าใจกันในเรื่องภาษา ปัญหาด้านทัศนคติและความรู้สึก ได้แก่ การมีอคติ ความคาดหวังที่ต่างกันความรู้สึกแบ่งแยกพวกเขา พวกเรา ปัญหาด้านพฤติกรรม ได้แก่ ลักษณะการทำงานที่แตกต่างกัน และปัญหาด้านภาษาและการสื่อสาร ระหว่างเจ้าหน้าที่ไทยและเจ้าหน้าที่ต่างชาติกับผู้ลี้ภัย ปัญหาด้านความรู้และการรับรู้ได้แก่ความไม่เข้าใจภาษา ปัญหาด้านทัศนคติและความรู้สึกได้แก่ การมีทัศนคติแบบเอาวัฒนธรรมตนเองเป็นศูนย์กลาง (ethnocentrism) ปัญหาด้านพฤติกรรมได้แก่ การไม่เข้าใจและไม่ยอมรับพฤติกรรมของผู้ลี้ภัย