บทบาทของลิงในนิทานไทย

บุษรา เรืองไทย

dc.contributor.advisor	ศิราพร ณ ถลาง
dc.contributor.author	บุษรา เรืองไทย
dc.contributor.other	จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. คณะอักษรศาสตร์
dc.date.accessioned	2020-11-12T07:03:15Z
dc.date.available	2020-11-12T07:03:15Z
dc.date.issued	2548
dc.identifier.isbn	9745317667
dc.identifier.uri	http://cuir.car.chula.ac.th/handle/123456789/70710
dc.description	วิทยานิพนธ์ (อ.ม.)--จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2548	en_US
dc.description.abstract	วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มีวัตถุประสงค์ที่จะศึกษาบทบาทของลิงในนิทานไทย ผู้วิจัยได้รวบรวมข้อมูลจากนิทาน ไทยและนิทานของชนชาติไทกลุ่มต่างๆในประเทศไทย ทั้งสำนวนลายลักษณ์และมุขปาฐะ ทั้งหมด ๖๙ เรื่อง ผลการศึกษาพบว่านิทานที่ปรากฏบทบาทของตัวละครที่เป็นลิงนั้นมีอยู่เป็นจำนวนมาก และปรากฏ ในนิทานหลายประเภท ทั้งนิทานพระราม นิทานพุทธศาสนา นิทานคติ นิทานสัตว์ นิทานอธิบายเหตุ และ นิทานมหัศจรรย์ จากการศึกษาลักษณะของลิงที่ปรากฏในนิทานไทยสามารถแบ่งลักษณะของลิงได้เป็น ๒ ประเภท คือ ลิงที่มีลักษณะพิเศษ และลิงที่มีลักษณะธรรมดา ลิงที่มีลักษณะพิเศษพบในลิงพระโพธิสัตว์และลิง ผู้ช่วย ลิงพระโพธิสัตว์ในอรรถกถาชาดก มีคุณสมบัติพิเศษคือ มีร่างกายใหญ่โตและกำลังแข็งแกร่ง อุปนิสัยที่ สำคัญได้แก่ความมีเมตตา และมีไหวพริบปัญญาเพื่อใช้ในการช่วยเหลือผู้อื่น ส่วนลิงที่เป็นผู้ช่วยพบในนิทาน พระราม ปัญญาสชาดก ชาดกพื้นบ้าน และนิทานมหัศจรรย์ มีคุณสมบัติพิเศษ คือ มีอำนาจวิเศษหรือมีของ วิเศษ มีอุปนิสัยกล้าหาญ และซื่อสัตย์ จงรักภักดี ส่วนลิงที่มีลักษณะธรรมดา พบในลิงจากนิทานคติและ นิทานสัตว์ มีอุปนิสัยชุกซน เจ้าเล่ห์ คล้ายกับลิงที่มีอยู่ตามธรรมชาติ ผู้วิจัยได้แบ่งบทบาทของลิงออกเป็น OET ประเภท คือ ตัวเอก ผู้ช่วย ตัวร้าย และตัวประกอบ ลิงที่เป็นตัวเอก แบ่งได้เป็น ลิงที่แสดงให้เห็นความมีเมตตาและมีไหวพริบจากการช่วยเหลือผู้อื่น มักพบในลิงที่เป็นพระโพธิสัตว์ จากอรรถกถาชาดก และลิงที่แสดงพฤติกรรมการทำร้ายตัวเองด้วยความชุกซนและโง่เขลา พบในลิงจากนิทาน คติและนิทานสัตว์ ลิงที่เป็นผู้ช่วย พบในนิทานพระราม ปัญญาสชาดก ชาดกพื้นบ้าน และนิทานมหัศจรรย์ มี บทบาทในการช่วยเหลือตัวเอกด้วยความซื่อสัตย์ จงรักภักดี ลิงที่เป็นตัวร้าย พบในอรรถกถาชาดก บทบาทคือ การทำร้ายพระโพธิสัตว์ด้วยความชุกซน และลิงที่เป็นตัวประกอบ พบในนิทานอธิบายเหตุ แสดงให้เห็นการ อธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างคนกับลิงในหลายลักษณะ จากการศึกษาลักษณะและบทบาทของลิงในนิทานไทย พบว่าลิงในนิทานไทยมีภาพลักษณ์ ๓ ประการ ได้แก่ ภาพลักษณ์ของลิงพระโพธิสัตว์ที่มีความเมตตากรุณา ภาพลักษณ์ของลิงที่มีความซื่อสัตย์ จงรักภักดี และเก่งกล้าสามารถ และ ภาพลักษณ์ของลิงที่มีความเจ้าเล่ห์ชุกซน
dc.description.abstractalternative	This thesis aims at studying the role of monkey in Thai folktales. The researcher collected 68 stories, both oral and literary versions, from Thai and Tai groups in Thailand. There are many Thai folktales in which the monkeys play the role. The monkey character is present in various types of tales, i.e., the Tale of Phra Ram, Buddhist tale, didactic tale, animal tale, explanatory tale and fairy tale. The monkey character in Thai folktales can be divided into two distinctive types; that is, monkeys with soecial characteristics and ordinary monkeys. The monkeys with special characteristics tend to be the Bodhisatta monkeys and the helper monkeys. The Bodhisatta monkeys in Atthakhata Jâtaka are gigantic and powerful. They are kind and intelligent and like to help other people. The helper monkeys are found in the Rama story, Pannasa Jâtaka, folk Jâtaka and fairy tales. These helpers usually possess magic or magical items. They are brave, honest and faithful. As for the ordinary monkeys, they are found in didactic tale and animal tale. They are naughty and cunning just as any natural monkeys. The researcher categorizes the role of the monkey character into four main groups: the protagonist, the helper, the antagonist, and the supporting character. The role of the protagonist is divided into the Bodhisatta monkeys in Atthakhata Jâtaka who are kind and like to help other people, and the monkeys who hurt themselves with naughtiness and foolishness, mostly found in didactic tale and animal tale. Monkeys who play the role of helper are found in the Rama story, Pannâsa Jâtaka 1 folk Jâtaka and fairy tale. They have the major role in helping the protagonists with honesty and faith. The antagonist monkeys found in Atthakhata Jâtaka would naughtily hurt the Bodhisatta. As for the role of the supporting character, it is found in explanatory tale reflecting the relationship between monkeys and humans in various aspects. The researcher also analyzes three main images of the monkeys in Thai Folktales; that is, the image of the kind Bodhisatta, the image of honest, faithful and brave monkey and the image of naughty monkey.
dc.language.iso	th	en_US
dc.publisher	จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย	en_US
dc.relation.uri	http://doi.org/10.14457/CU.the.2005.338
dc.rights	จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย	en_US
dc.subject	นิทานพื้นเมืองไทย	en_US
dc.subject	สัตว์ในวรรณคดี -- ไทย	en_US
dc.subject	ลิง -- ไทย	en_US
dc.title	บทบาทของลิงในนิทานไทย	en_US
dc.title.alternative	Role of monkey in Thai folktales	en_US
dc.type	Thesis	en_US
dc.degree.name	อักษรศาสตรมหาบัณฑิต	en_US
dc.degree.level	ปริญญาโท	en_US
dc.degree.discipline	ภาษาไทย	en_US
dc.degree.grantor	จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย	en_US
dc.email.advisor	Siraporn.N@Chula.ac.th,Siraporn.N@chula.ac.th
dc.identifier.DOI	10.14457/CU.the.2005.338