อำนาจในการกำกับดูแลองค์การบริหารราชการส่วนท้องถิ่น : ศึกษาเฉพาะกรณี องค์การบริหารส่วนจังหวัด

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาถึงขอบเขตแห่งอำนาจกำกับดูแลที่รัฐมีอยู่เหนือองค์การบริหารส่วนจังหวัดว่าสอดคล้องต่อหลักกระจายอำนาจหรือไม่เพียงใด ทั้งนี้เพื่อหารูปแบบที่เหมาะสมในการปรับปรุงโครงสร้างขององค์การบริหารส่วนจังหวัดให้มีความสัมพันธ์กับรัฐตามหลัการกระจายอำนาจในรูปแบบของการปกครองท้องถิ่น ผลการวิจัยพบว่า ความสัมพันธ์ระหว่างรัฐกับองค์การบริหารจังหวัดมิได้มีความสัมพันธ์กันในลักษณะที่รัฐมีอำนาจกำกับดูแลเหนือองค์การบริหารส่วนจังหวัดตามหลักการกระจายอำนาจอย่างแท้จริง ซึ่งมีสาเหตุมาจาก 1) โครงสร้างขององค์การบริหารส่วนจังหวัดที่มีผู้บริหารมาจากการแต่งตั้งโดยกฎหมายกำหนดให้ผู้ว่าราชการจังหวัดมาดำรงตำแหน่งเป็นผู้บริหารที่เรียกว่า นายกองค์การบริหารส่วนจังหวัดอีกฐานะหนึ่ง แต่ในขณะเดียวกันก็เป็นผู้ใช้อำนาจกำกับดูแลแทนรัฐ ทำให้ไม่สามารถใช้อำนาจกำกับดูแลได้อย่างแท้จริง 2) ฐานะทางการคลังขององค์การบริหารส่วนจังหวัด ซึ่งมีรายได้ไม่เพียงพอที่จะดำเนินกิจการของท้องถิ่นได้เต็มที่ทำให้ต้องพึ่งเงินอุดหนุนจากรัฐ จึงถูกรัฐควบคุมการดำเนินกิจการเกินกว่าขอบเขตอำนาจกำกับดูแล 3) การวางระเบียบปฏิบัติในการดำเนินงานโดยรัฐเป็นผู้กำหนดทำให้องค์การบริหารส่วนจังหวัดขาดอิสระและตกอยู่ในอำนาจควบคุมของรัฐในสภาพที่ไม่ต่างไปจากหน่วยงานที่อยู่ในอำนาจบังคับบัญชาของรัฐ