Abstract:
ในปัจจุบันมีการใช้สารฆ่าวัชพืชปริมาณมากเพื่อเพิ่มผลผลิตและลดการสูญเสียจากศัตรูพืชใน การทำเกษตรกรรม โดยจังหวัดน่านเป็นหนึ่งในจังหวัดที่มีการนำเข้าและใช้สารฆ่าวัชพืชเป็นปริมาณ มาก สารฆ่าวัชพืชเหล่านี้สามารถตกค้างและปนเปื้อนอยู่ในสิ่งแวดล้อมและอาจส่งผลกระทบต่อ สิ่งมีชีวิตที่อาศัยอยู่ในพื้นที่นั้นได้ ในการศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อตรวจสอบสารฆ่าวัชพืช ได้แก่ พาราควอต และแอทราซีน ที่ตกค้างในปูนา Esanthelphusa nani ซึ่งเป็นสัตว์เฝ้าระวังที่ใช้ในพื้นที่ โดยเก็บตัวอย่างปูนาจากพื้นที่เกษตรกรรม 2 พื้นที่ คือ พื้นที่เกษตรกรรมตำบลไหลน่าน ซึ่งเป็นพื้นที่ เกษตรกรรมอ้างอิงที่ไม่มีรายงานการใช้สารฆ่าวัชพืชมากว่า 10 ปีและพื้นที่เกษตรกรรมตำบล บ้านส้าน อำเภอเวียงสา จังหวัดน่าน ซึ่งเป็นพื้นที่เกษตรกรรมที่มีการใช้สารฆ่าวัชพืชวัชพืชอย่าง ต่อเนื่องเป็นประจำ จากนั้นทำตัวอย่างมาทำแห้ง สกัดและตรวจสอบการตกค้างของสารด้วยวิธี ELISA พบว่าปริมาณพาราควอตที่ตกค้างในเนื้อเยื่อปูนาจากพื้นที่อ้างอิงมีค่า 4.39 ถึง 73.75 ng/g น้ำหนักแห้ง และจากพื้นที่เกษตรกรรมที่มีการใช้สารฆ่าวัชพืชอยู่ในช่วง 29.31 ถึง 466.60 ng/g น้ำหนักแห้ง ส่วนปริมาณการปนเปื้อนของแอทราซีนในเนื้อเยื่อปูนาจากพื้นที่อ้างอิงอยู่ในระหว่าง 3.01 ถึง 15.07 ng/g น้ำหนักแห้ง และจากพื้นที่เกษตรกรรมที่มีรายงานการใช้สารฆ่าวัชพืชอยู่ในช่วง 3.77 ถึง 8.34 ng/g น้ำหนักแห้ง โดยการศึกษาในครั้งนี้สามารถนำไปเผยแพร่ให้เกษตรกรตระหนักถึง ผลกระทบจากการใช้สารเคมีในพื้นที่เกษตรกรรมต่อสุขภาพของสัตว์เฝ้าระวัง เกษตรกร ตลอดจน สิ่งแวดล้อม