Abstract:
งานวิจัยนี้มีจุดมุ่งหมายในการแยกรา Bipolaris maydis ที่ก่อโรคใบไหม้แผลเล็กในข้าวโพด และ คัดกรองแบคทีเรียที่มีความสามารถในการยับยั้งราก่อโรคพืชชนิดนี้ โดยใช้แบคทีเรีย 10 สายพันธุ์ที่ได้จาก งานวิจัยก่อนหน้า จากการคัดแยกราก่อโรคจากใบข้าวโพดที่เป็นโรค และตรวจสอบลักษณะทางสัณฐาน วิทยาพบว่าได้ราที่มีลักษณะของ B. maydis คือ โคโลนีสีเทาดำ ลักษณะของเส้นใยมีสีน้ำตาลดำที่มีผนัง กั้น คอนิเดียมีรูปร่างรียาวโค้งเล็กน้อย ที่แบ่งเป็น 5-11 เซกเมนต์ เมื่อนำมาทดสอบการยับยั้งด้วยการ เลี้ยงร่วมกับแบคทีเรียทั้ง 10 สายพันธุ์ด้วยเทคนิคการขีดเชื้อ พบว่าแบคทีเรียทั้ง 10 สายพันธุ์แสดง ความสามารถในการเป็นปฏิปักษ์ต่อ B. maydis จึงคัดเลือกแบคทีเรียสายพันธุ์ M22 ที่มีเปอร์เซ็นต์การ ยับยั้งสูงที่สุดที่ 24.77% เพื่อนำไปทดสอบในขั้นต่อไป เมื่อนำมาทดสอบประสิทธิภาพการยับยั้งของสาร เมแทบอไลต์ที่ผลิตออกจาก M22 พบว่ามีเปอร์เซ็นต์การยับยั้งสูงถึง 92.84% เมื่อนำสายพันธุ์ M22 ไป พิสูจน์เอกลักษณ์ โดยการศึกษาลักษณะทางสัณฐานวิทยา พบว่าเซลล์มีรูปร่างเป็นแท่ง ย้อมติดสีแกรม บวก และจากการวิเคราะห์ลำดับนิวคลีโอไทด์บริเวณ 16S rDNA พบว่าสายพันธุ์ M22 มีความใกล้เคียง 100% กับแบคทีเรีย Bacillus subtilis CAB 1111 (KJ194590.1) การแปรผันชนิดของอาหารเลี้ยงเชื้อ ที่เหมาะสมในการผลิตสารยับยั้งรา พบว่าอาหารเลี้ยงเชื้อ Luria Bertani (LB) ให้ความสามารถในการ ยับยั้งสูงที่สุด โดยมีเปอร์เซ็นต์การยับยั้งเท่ากับ 92.84±0.00% ผลการทดลองที่ได้นี้จะเป็นแนวทางเพื่อ นำแบคทีเรียเหล่านี้ไปประยุกต์ใช้เพื่อควบคุมการแพร่ระบาดของ B. maydis ซึ่งก่อโรคใบไหม้แผลเล็กใน ข้าวโพดต่อไป