สถานะประชากรและการแพร่กระจายของแย้ Leiolepis belliana (Hardwicke & Gray, 1827) บริเวณพื้นที่โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี : รายงานผลการดำเนินงาน

นนทิวิชญ ตัณฑวณิช; ณัฐนันท์ ขัณธศุภ

สถานะประชากรและการแพร่กระจายของแย้ Leiolepis belliana (Hardwicke & Gray, 1827) บริเวณพื้นที่โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี : รายงานผลการดำเนินงาน

dc.contributor.author	นนทิวิชญ ตัณฑวณิช
dc.contributor.author	ณัฐนันท์ ขัณธศุภ
dc.contributor.other	จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. คณะวิทยาศาสตร์
dc.date.accessioned	2023-11-27T07:43:37Z
dc.date.available	2023-11-27T07:43:37Z
dc.date.issued	2560
dc.identifier.uri	https://cuir.car.chula.ac.th/handle/123456789/83769
dc.description	โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี สนองพระราชดำริโดย จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย	en_US
dc.description.abstract	แย้ หรือ Butterfly lizard เป็นสัตว์เลื้อยคลานจำพวกกิ้งก่าที่มีความสำคัญในระบบนิเวศ ปัจจุบันการล่า รวมถึงการเปลี่ยนแปลงของสภาพแวดล้อมและถิ่นที่อยู่อาศัย ส่งผลให้ประชากรแย้ในธรรมชาติมีจำนวนลดลง จึงได้มีการนำแย้พ่อพันธุ์-แม่พันธุ์มาเพาะเลี้ยงเพื่อปล่อยคืนสู่ธรรมชาติ หนึ่งในพื้นที่ๆ มีการนำแย้มาปล่อยเพื่อเพิ่มจำนวนในธรรมชาติคือ เกาะแสมสาร อำเภอสัตหีบ จังหวัดชลบุรี ซึ่งเป็นพื้นที่โครงการอนุรักษ์พันธกรรมพืข อันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี และแย้ที่นำมาปล่อยเป็นหนึ่งในสี่สายพันธุ์ที่พบในประเทศไทยคือ ชนิด Leiolepis belliana หรือ แย้ผีเสื้อ (Common butterfly lizard) การติดตามประชากรที่มีอยู่แล้วในพื้นที่ และประชากรที่ปล่อยคืนสู่ธรรมชาติมีความสำคัญต่อความสำเร็จของการอนุรักษ์ การศึกษาครั้งนี้ จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อสำรวจ และติดตามศึกษาประชากรของแย้บนเกาะแสมสาร โดยทำการสำรวจและเก็บตัวอย่างจากสามพื้นที่บนเกาะแสมสาร ได้แก่ บริเวณหาดเทียน หาดหน้าบ้าน และหาดลูกลม โดยการใช้บ่วงดักที่บริเวณปากรู ทำการสำรวจและเก็บตัวอย่างทุก ๆ 2 เดือน (ตามตารางสำรวจย่อย) นับตั้งแต่เดือนมิถุนายน พ.ศ. 2558 ถึงเดือนมกราคม พ.ศ. 2561 (รวม Preliminary survey) ได้ทำการสำรวจและเก็บตัวอย่างไปทั้งสิ้น 13 ครั้ง ทำการวัดและบันทึกข้อมูลต่าง ๆ เช่น เพศ น้ำหนักตัว และความยาวลำตัว (Snout-Vent Length หรือ SVL) เป็นต้น ในกรณีแย้ที่จับได้เป็นตัวอย่างใหม่ และไม่เคยมีการทำเครื่องหมายมาก่อน จะทำการติดตั้ง PIT (Passive Integrated Transponder) tag โดยการฉีดเข้าใต้ผิวหนัง และเก็บตัวอย่างเนื้อเยื่อเพื่อศึกษาพันธุศาสตร์ประชากรในอนาคต ปัจจุบัน ได้ทำการติดตั้ง PIT tag และ Assign หมายเลขประจำตัวให้แย้บนเกาะแสมสารไปทั้งหมด123 ตัว และเมื่อนำข้อมูลจำนวนตัวมาคำนวณพบว่า มีประชากรแย้อาศัยอยู่ในพื้นที่ต่าง ๆ บนเกาะแสมสาร ประมาณ 438 ตัว การวิเคราะห์ข้อมูลน้ำหนักที่จับได้ซ้ำในแต่ละเดือนพบว่า แย้มีน้ำหนักเพิ่มขึ้นและลดลงตามฤดูกาล คาดว่าเป็นผลจากปริมาณอาหารที่ลดลง และช่วงฤดูสืบพันธุ์ จำนวนแย้ที่พบและจับได้มีความแปรผันตลอดระยะเวลาที่ทำการสำรวจและเก็บตัวอย่าง คาดว่าแย้ได้ย้ายถิ่นที่อยู่อาศัยเนื่องจากได้รับผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพแวดล้อม ดังนั้น ควรมีการสำรวจระยะยาวและเก็บตัวอย่างเพิ่มในบริเวณอื่น ๆ นอกเหนือจากบริเวณที่ทำการสำรวจและเก็บตัวอย่างเป็นประจำเพื่อติดตามประชากรต่อไป	en_US
dc.description.abstractalternative	Butterfly lizards are agamid lizards, which are ecologically important as predators of insects, including agricultura pests and disease vectors. In recent years, habitat destruction and hunting have resulted in population decline. Conservative measures, involving captive breeding and reintroduction programs have been implemented. Samae San Island, Chon Buri Province, is among one of the areas, where the common butterfly lizards, Leiolepis belliana, have been reintroduced into the wild through the Plant Genetic Conservation Project Under the Royal Initiative of Her Royal Highness Princes Maha Chakri Sirindhorn. The Objectives of this study include population monitoring of the reintroduced, as well as native, population of L. belliana on Samae San Island. Surveys were conducted at 3 sites, namely Tien Beach, NA Baan Beach, and Looklom Beach, from May 2015 to January 2018 (including preliminary surveys). Specimens were captured using a noose, with a collapsible room, placed in front of the burrows. When captured, the noose was immediately removed to prevent strangulation. Morphological measurements were conducted and data, such as sex, snout-vent length (SVL), and weight, were recorded. Each specimen was marked using PIT (Passive integrated Transponder) tags, injected subcutaneously with a 16-gauge sterilized hypodermic needle. At present, a total of 123 individuals have been marked. Based on the calculations, the estimated population size of L. belliana on Samae San Island was 438 individuals. However, the estimated population size varied throughout the study period. Among recaptured individuals, growth, in term of body weight, also fluctuated as a result of seasonality and reproductive cycle. Ecological factors, such as food availability and other environmental changes, possibly affect the population size of butterfly lizard on the island. Therefore, in order to ensure success of the conservation program, a continuous, long-term population monitoring is necessary	en_US
dc.description.sponsorship	งานวิจัยนี้ได้รับทุนอุดหนุนการวิจัยจากเงินรายได้ ประเภทเงินอุดหนุนการวิจัยจากรัฐบาล ประจำปีงบประมาณ 2560	en_US
dc.language.iso	th	en_US
dc.publisher	คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย	en_US
dc.rights	คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย	en_US
dc.subject	แย้	en_US
dc.subject	Leiolepis belliana	en_US
dc.title	สถานะประชากรและการแพร่กระจายของแย้ Leiolepis belliana (Hardwicke & Gray, 1827) บริเวณพื้นที่โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี : รายงานผลการดำเนินงาน	en_US
dc.title.alternative	Population status and distribution of the common butterfly lizard, Leiolepis belliana (Hardwicke & Gray, 1827), in areas of the Plant Genetic Conservation Project Unter the Royal Initiative of Her Royal Highness Princess Maha Chakri Sirindhorn	en_US
dc.type	Technical Report	en_US