Abstract:
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อการศึกษาบทบาทของวิทยุบีบีซี ภาคภาษาไทยระหว่าง พ.ศ. 2484-2544 ในบริบทของสังคมไทย โดยใช้กรอบแนวคิดเกี่ยวกับการกระจายเสียงระหว่างประเทศ บทบาทหน้าที่ของสื่อมวลชน การโฆษณาชวนเชื่อและการประชาสัมพันธ์ระหว่างประเทศ การศึกษาใช้วิธีวิจัยเชิงคุณภาพโดยศึกษาข้อมูลจากเอกสาร การสัมภาษณ์และรายการของวิทยุบีบีซี ภาคภาษาไทย ผลการวิจัยพบว่า 1. ในยุคสงครามโลกครั้งที่ 2 (พ.ศ.2484-2488) เป็นแหล่งข้อมูลข่าวสารของผู้นำประเทศ ชนชั้นสูง ผู้มีฐานะ และเจ้าหน้าที่รัฐบาลที่ติดตามข่าวสงคราม และทำการโฆษณาชวนเชื่อตอบโต้ข้อกล่าวหาทางการไทย โดยอาศัยความจริงเพื่อสร้างความน่าเชื่อถือ 2.ยุคเผด็จการทหาร (พ.ศ.2485-2516) หลังสงครามโลกครั้งที่ 2 ทำหน้าที่เป็นหน่วยงานบริการสาธารณะ สำหรับภาคภาษาไทยเป็นแหล่งเผยแพร่การสอนภาษาอังกฤษและวัฒนธรรมที่ดีงามของอังกฤษ 3.ยุคเริ่มต้นประชาธิปไตย(พ.ศ.2516-2519) เป็นแหล่งอ้างอิงข่าวสารสำหรับผู้สนใจข่าวต่างประเทศ และเป็นแหล่งอ้างอิงข่าวสารในยามเกิดวิกฤตในประเทศ 4.ยุควิกฤตอุดมการณ์ประชาธิปไตย(พ.ศ.2519-2531) เป็นแหล่งข้อมูลข่าวสารสำหรับนักคิด ปัญญาชนและผู้ที่หลบหนีเข้าป่าเพื่อต่อสู้กับอำนาจรัฐ และเป็นแหล่งอ้างอิงข่าวสารสำหรับสื่อมวลชนภายในประเทศ 5.ยุคประชาธิปไตยครึ่งใบ (พ.ศ.2531-2535) เป็นแหล่งข้อมูลข่าวสารสำหรับนักธุรกิจที่สนใจข้อมูลการค้าและเศรษฐกิจ และเป็นแหล่งข่าวสารสำหรับคนไทยในต่างประเทศโดยเฉพาะในตะวันออกกลาง 6.ยุคประชาธิปไตย (พ.ศ.2535-2544) เป็นแหล่งข้อมูลข่าวสารของผู้นำประเทศ (บางคน) หน่วยงานรัฐบาลบางแห่งและคนไทยทั่วไปโดยเฉพาะในยามเกิดเหตุวิกฤตภายในประเทศและในกรณีเข้าไม่ถึงแหล่งข้อมูลข่าวสาร นอกจากนี้ยังเป็นแหล่งให้ความรู้และการศึกษาแก่สังคมไทย ในฐานะเป็นทูตวัฒนธรรมและการประชาสัมพันธ์ระหว่างประเทศของอังกฤษ
