มาตรการคุ้มครองผู้ต้องหาในการสอบสวนคดีอาญา

Abstract

หน้าที่ของรัฐ นอกจากจะต้องดูแลรักษาความสงบเรียบร้อยแล้ว ยังจะต้องให้ความคุ้มครองสิทธิเสรีภาพของประชาชนไม่ให้ถูกล่วงละเมิดด้วย โดยเฉพาะรัฐที่มีการปกครองในระบอบเสรีประชาธิปไตยและ ยึดหลักนิติธรรม เนื่องจากในอดีตที่ผ่านมา สังคมทุกยุคทุกสมัย ทุกคนต่างแสวงหาความยุติธรรมและเสรีภาพ ดังนั้นจึงตกเป็นหน้าที่ของรัฐที่จะต้องจัดการหาสิ่งเหล่านี้ให้กับพลเมืองของตนโดยเสมอหน้ากัน โดยไม่มีการเลือกชนชั้น วรรณะ สำหรับในประเทศไทยก็ได้มีการกำหนดหลักการเรื่องนี้ไว้ในรัฐธรรมนูญทุกฉบับ ซึ่งเป็นการสะท้อนให้เห็นหน้าที่ของรัฐ ที่จะต้องให้การคุ้มครองป้องกัน มิให้สิทธิเสรีภาพของพลเมืองถูกล่วงเกินโดยมิชอบด้วยกฎหมาย ไม่ว่าจะเป็นการกระทำของรัฐเอง หรือการกระทำจากบุคคลอื่นใดก็ตาม โดยเฉพาะสิทธิของ ผู้ถูกกล่าวหาในชั้นชั้นสอบสวนนั้น ในช่วงที่ผ่านมาเจ้าหน้าที่ของรัฐหรือพนักงานสอบสวนยังมี ทัศนคติใน เชิงอำนาจนิยม กล่าวคือ แสวงหาพยานหลักฐานด้วยวิธีการที่ไม่ชอบด้วยกฎหมายและขัดต่อหลักนิติธรรม ในนิติรัฐ สมาชิกในสังคมยุคใหม่ ไม่ให้การยอมรับทั้งยังต่อต้านการใช้อำนาจที่มิชอบดังกล่าวในปัจจุบันนี้ประเทศไทยมีการประกาศใช้รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2540 มีบทบัญญัติที่ให้ความ คุ้มครองสิทธิเสรีภาพของประชาชนไว้หลายมาตรา โดยเฉพาะสิทธิของผู้ถูกกล่าวหาหรือจำเลย ได้มีบัญญัติไว้อย่างชัดแจ้ง เพื่อให้สอดคล้องและตรงตามเจตนารมย์ของกฎหมาย จึงได้ศึกษา วิเคราะห์ปัญหาและอุปสรรคเกี่ยวกับมาตรการคุ้มครองผู้ต้องหาในการสอบสวนคดีอาญา เพื่อให้เกิดประโยชน์แก่ประชาชนโดยส่วนรวม วิทยานิพนธ์ฉบับนี้ ได้ศึกษาถึงแนวคิดและทฤษฎีที่เกี่ยวข้อง รวมทั้งปัญหาต่างๆ ที่เกิดขึ้นในแต่ละ ขั้นตอนกับการสอบสวน และจากการศึกษา เห็นว่าการสอบสวนคดีอาญาเป็นขั้นตอนที่สำคัญขั้นตอนหนึ่งในกระบวนการยุติธรรมทางอาญา หากขั้นตอนนี้มีปัญหาหรือขาดความเป็นธรรมเสียแล้ว ขั้นตอนอื่นๆ เช่น การฟ้องร้อง การพิจารณา การพิพากษาตัดสิน และการลงโทษผู้กระทำความผิด จะต้องมีผลการะทบตามไปด้วย ดังนั้น ขั้นตอนของการสอบสวนจึงต้องดำเนินไปตามขั้นตอนของกฎหมาย อยู่ภายใต้หลักนิติธรรม ซึ่งเป็นหัวใจที่เชื่อมโยงกับกับสิทธิเสรีภาพและศักดิ์ศรีของมนุษย์ทุกคนโดยไม่มีข้อจำกัดใดๆ พนักงานสอบสวนจะต้องมีทัศนคติที่เป็นกลางในคดี ไม่วางตนเป็นปฏิปักษ์กับผู้ถูกกล่าวหาดังที่ผ่านมา และให้มีองค์กรภายนอกมา ควบคุมหรือตรวจสอบกระบวนการการสอบสวน เพื่อร่วมกันคุ้มครองสิทธิของผู้ต้องหาในขั้นตอนนี้ให้บรรลุผล ทั้งนี้ก็เพื่อให้สอดคล้องกับบทบัญญัติรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2540 และเพื่อผลประโยชน์ของรัฐหรือประเทศชาติโดยส่วนรวม