การศึกษาทางเลือกเพื่อลดปริมาณน้ำสูญเสียของการประปานครหลวง

Abstract

วิทยานิพนธ์ฉบับนี้ได้ทำการศึกษาทางเลือกเพื่อรักษาระดับน้ำสูญเสียให้เป็นที่ยอมรับได้ของการประปานครหลวง ทั้งในแง่ของความคุ้มทุนทางด้านเศรษฐศาสตร์วิศวกรรมและความเชื่อถือต่อองค์กรภายนอก น้ำเป็นทรัพยากรธรรมชาติอย่างหนึ่งหากไม่ใช้น้ำอย่าประหยัดและมีคุณค่าอาจจะทำให้เกิดการขาดแคลนน้ำใช้ในอนาคตได้ และการประเมินผลการดำเนินงานของการประปานครหลวง กระทรวงมหาดไทยก็ได้ให้ความสำคัญกับการลดปริมาณน้ำสูญเสียของการประปานครหลวงสูงมากด้วย งานวิจัยนี้ได้แบ่งทางเลือกในการลดน้ำสูญเสียเป็น 2 ทางเลือกใหญ่ๆ คือ การซ่อมหรือปรับปรุงระบบประปา และทางเลือกใการสร้างหรือขยายกำลังการผลิตเพื่อชดเชยความสูญเสียที่เพิ่มขึ้นโดยวิธีการที่ใช้ในการวิเคราะห์คือ การวิเคราะห์ต้นทุนส่วนเพิ่ม (Incremental Cost) ในที่นี้ทางเลือกในการซ่อมระบบประปาจะให้ผลตอบแทนที่ดีกว่าทางเลือกในการสร้าง หลังจากนั้นจะทำการเปรียบเทียบว่าการซ่อมในช่วงระดับน้ำสูญเสียเท่าไรจะให้ผลตอบแทนที่ดีที่สุด จากการวิเคราะห์พบว่า ทางเลือกในการรักษาระดับน้ำสูญเสียในช่วงตั้งแต่ ร้อยละ 3 แต่ไม่เกินร้อยละ 40 จะเป็นทางเลือกที่คุ้มค่าที่สุด นอกจากนั้นจากการศึกษายังพบอีกว่า ปีที่เหมาะสมในการเริ่มต้นโครงการควรจะเริ่มต้นที่ ปีงบประมาณ 2547 ซึ่งเป็นปีที่มีกำลังการผลิตต่ำกว่าความต้องการในการผลิตน้ำ การเทียบเคียงการดำเนินงาน (Benchmarking) ด้านปริมาณน้ำสูญเสียกับงานประปาอื่นในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิค ในที่นี้งานประปากรุงโซล ประเทศเกาหลีใต้ หน่วยงานคู่เทียบเคียง มีระดับน้ำสูญเสียอยู่ที่ระดับ ร้อยละ 34 ซึ่งใกล้เคียงกับผลการวิจัย ดังนั้นกิจกรรมรักษาระดับน้ำสูญเสียในช่วงตั้งแต่ ร้อยละ 35 แต่ไม่เกิน ร้อยละ 40 สามารถสรุปได้ว่าเป็นทางเลือกที่เหมาะสมที่สุดของการประปานครหลวง ด้วยต้นทุนการผลิตน้ำประปาเท่ากับ 9.26 บาทต่อลูกบาศก์เมตรน้ำขาย