โทษปรับ : ศึกษากรณีระบบวันปรับ

Abstract

การลงโทษปรับเป็นโทษที่บังคับต่อฐานะทางเศรษฐกิจของผู้กระทำผิด ซึ่งมีวัตถุประสงค์ของการลงโทษตามทฤษฎีป้องปรามหรือยับยั้งข่มขู่ที่มีหลักการลงโทษ มิใช่เพื่อการแก้แค้นการกระทำผิด หากแต่เป็นการกำหนดค่าปรับอย่างสมเหตุสมผลอันมีผลพอเพียงต่อการสำนึกในการกระทำผิดหรือข่มขู่มิให้กระทำผิดซ้ำอีก ดังนั้นโทษปรับจึงควรกำหนดอย่างเหมาะสมกับฐานะทางการเงินของผู้ต้องโทษปรับเพื่อประสิทธิภาพการบังคับใช้ จากการศึกษาพบว่า ระบบการลงโทษปรับทั่วไปมักใช้ระบบการปรับแบบตายตัวซึ่งค่าปรับมิได้เป็นสัดส่วนหรือแปรค่าตามฐานะการเงินของผู้ต้องโทษปรับเป็นเหตุให้โทษปรับอาจขาดประสิทธิภาพในการบังคับใช้และผลของโทษเป็นไปตามทฤษฎีแก้แค้นทดแทนมากกว่าการป้องปรามและข่มขู่การกระทำผิด ในปัจจุบันได้มีการปรับปรุงโทษโดยการนำระบบปรับแนวใหม่มาใช้ โดยมีหลักการคำนวณค่าปรับจากรายได้ต่อวันของผู้ต้องโทษและปรับเป็นจำนวนวัน เรียกกันว่า "ระบบวันปรับ" โดยมีพื้นฐานว่าโทษปรับต้องกำหนดให้เหมาะสมกับฐานะการเงินของผู้ต้องโทษอันจะทำให้เกิดประสิทธิภาพการบังคับใช้และตรงต่อปรัชญาการลงโทษอย่างแท้จริงและได้มีข้ออ้างว่าผลดีของการใช้ระบบวันปรับก่อให้ เกิดความยืดหยุ่นตามฐานะและอัตราโทษทันสมัยต่อภาวะเศรษฐกิจที่เปลี่ยนแปลง ความยากของระบบนี้จะอยู่ที่การคำนวณรายได้การตรวจสอบฐานะการเงินของผู้ต้องโทษซึ่งย่อมขึ้นอยู่กับความเหมาะสมและความพร้อมของแต่ละประเทศ เมื่อพิจารณาโทษปรับตามกฎหมายไทยซึ่งใช้ระบบการปรับแบบตายตัวพบว่า กระบวนการยุติธรรมประสบปัญหาของการลงโทษปรับเช่นกัน วิทยานิพนธ์ฉบับนี้เสนอว่า การนำระบบวันปรับมาใช้ย่อมเป็นทางเลือกใหม่เพื่อแก้ปัญหาของข้อบกพร่องในระบบที่ใช้เดิมได้หากได้มีการปรับวิธีให้เหมาะสม ดังนั้น ในอนาคตสมควรมีการนำระบบวันปรับมาใช้ในประเทศไทยโดยควรทดลองใช้กับผู้ต้องคำพิพากษาที่เป็นนิติบุคคลก่อน เนื่องจากการคำนวณรายได้ที่เหมาะสมทำได้ง่ายกว่าบุคคลธรรมดาและควรนำมาใช้ในฐานความผิดที่เกี่ยวกับอาชญากรรมทางเศรษฐกิจก่อนเพื่อให้สังคมเห็นว่าการใช้โทษปรับแบบใหม่นั้นมีความเหมาะสมกับการกระทำผิดที่มีมูลค่าผลประโยชน์ จำนวนมากที่ได้รับจากการกระทำผิดนั้นและยังผลให้มีการปรับปรุงกฎหมายว่าด้วยระบบการปรับต่อไป