วิเคราะห์การขับร้องเพลงทยอยในและทยอยเขมรอัตราสามชั้นทางอาจารย์เจริญใจ สุนทรวาทิน

Abstract

เพลงประเภททยอย เป็นเพลงที่อยู่ในประเภทเพลงสองไม้ ซึ่งมักใช้ในการแสดงอวดฝีมือของผู้บรรเลงและผู้ขับร้อง ที่เปิดโอกาสให้ศิลปินได้ใช้ความรู้ในการเพิ่มเติมทำนองดนตรีเข้าไป งานวิจัยฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความหมายของเพลงประเภททยอย ประวัติความเป็นมาของเพลงประเภททยอย โครงสร้างและความสัมพันธ์ระหว่างทางร้องกับทำนองหลัก และศึกษากลวิธีในการขับร้องเพลงทยอยในและทยอยเขมรสามชั้นทางอาจารย์เจริญใจ สุนทรวาทิน ผลการวิจัยพบว่าเพลงประเภททยอย เป็นเพลงที่มาจากเพลงเรื่อง ซึ่งคีตกวีได้นำมาขยายเป็นสามชั้นและตัดลงเป็นชั้นเดียวในเวลาต่อมา เพลงประเภททยอยมีส่วนที่สำคัญคือ ส่วนที่เรียกว่า “โยน” และส่วนที่เรียกว่า “เนื้อ” และส่วนสำคัญของเพลงอยู่ที่การตกแต่งทำนองของลูกโยนที่เป็นการตกแต่งอย่างอิสระ ส่วนทางร้องก็เช่นเดียวกัน สามารถตกแต่งทำนองได้อิสระเช่นเดียวกัน ซึ่งผู้ขับร้องต้องมีความระมัดระวังอย่างมาก เพราะเพลงประเภทนี้มักจะให้อิสระกับผู้ขับร้องมาก ซึ่งในทางร้องก็จะเรียกว่าการใช้กลวิธีพิเศษที่เรียกว่า “การลอยจังหวะ” คือเป็นลักษณะของการคร่ำครวญ ถือว่ามีความสำคัญมากที่สุดในการสร้างอารมณ์โศกเศร้า ส่วนในเรื่องความสัมพันธ์ระหว่างทางร้องกับทำนองหลักพบว่ามีความสัมพันธ์กัน ซึ่งทางร้องได้ขยายมาจากทำนองหลักสองชั้น ในการขับร้องเพลงทยอยในและทยอยเขมรในอัตราสามชั้นนั้นทางอาจารย์เจริญใจ สุนทรวาทิน เป็นทางที่มีการตกแต่งทำนองการร้องที่เรียกว่า “ครวญ” ไว้ได้อย่างงดงาม โดยเฉพาะในส่วนของกลวิธีที่เรียกว่า “การลอยจังหวะ” ซึ่งถือว่าเป็นเอกลักษณ์สำคัญของอาจารย์เจริญใจ สุนทรวาทิน