ปัญหาการลงทุนในอุตสาหกรรมเหมืองแร่ดีบุกในประเทศไทย

Abstract

การประกอบอุตสาหกรรมเหมืองแร่ดีบุกในประเทศไทย เป็นการลงทุนที่ทำให้ประเทศสามารถเพิ่มผลผลิตการส่งออกได้ ซึ่งเป็นวิธีการแก้ปัญหาการขาดดุลย์การค้าและการชำระเงินวิธีหนึ่ง ในขณะเดียวกันยังช่วยเพิ่มรายได้ประชาชาติให้สูงขึ้น ช่วยให้ราษฎรมีงานทำมากขึ้น ช่วยให้ความเจริญกระจายไปสู่ชนบท และเป็นที่มาของเงินตราต่างประเทศ ตลอดจนช่วยเพิ่มรายได้แก่รัฐในรูปค่าภาคหลวงแร่ ภาษีอากร และค่าธรรมเนียมต่างๆ นอกจากนี้ยังอาจทำให้เกิดอุตสาหกรรมภายในประเทศซึ่งต้องใช้แร่ดีบุกเป็นวัตถุดิบในการผลิต อันจะเป็นผลทำให้เศรษฐกิจของประเทศมั่นคงยิ่งขึ้นด้วย ดังนั้น วิทยานิพนธ์ฉบับนี้จึงมุ่งศึกษาถึงสภาพโดยทั่วไปของการทำเหมืองแร่โดยสังเขป ภาวะการตลาดและราคาแร่ และเน้นหนักในเรื่องการตัดสินใจลงทุนในอุตสาหกรรมเหมืองแร่ โดยศึกษาถึงรายได้ รายจ่าย ผลตอบแทน และหลักเกณฑ์ที่ใช้ในการตัดสินใจ ตลอดจนศึกษาถึงปัญหาและอุปสรรคต่างๆในการประกอบอุตสาหกรรมประเภทนี้ ทั้งนี้เพื่อเป็นแนวทางให้ผู้ที่สนใจในการลงทุน ได้มีข้อมูลที่จะใช้ประกอบการตัดสินใจในการลงทุนให้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น และขณะเดียวกัน ยังเป็นแนวทางให้รัฐบาลและเอกชนร่วมมือกันแก้ปัญหาและอุปสรรคเหล่านั้นให้หมดสิ้นไป ข้อมูลต่างๆที่ใช้เป็นหลักในการเขียนวิทยานิพนธ์ฉบับนี้ ได้รวบรวมจากเอกสาร หลักฐานต่างๆของทางราชการ และหนังสือตำรา วารสาร ตลอดจนข่าวสารต่างๆที่เกี่ยวข้อง นอกจากนี้ยังใช้วิธีการส่งแบบสอบถามให้กรอกทางไปรษณีย์ แต่ผลจากแบบสอบถามที่ได้คืนมามีน้อยมาก จึงต้องใช้วิธีการสัมภาษณ์และสังเกตการณ์ ตลอดจนการเข้าร่วมประชุมกับผู้ประกอบการทำเหมืองแร่ จากข้อมูลที่รวบรวมมานั้น ได้นำมาศึกษาวิเคราะห์การลงทุนในอุตสาหกรรมเหมืองแร่ดีบุกในประเทศไทย เพื่อให้ทราบถึงหลักเกณฑ์ในการตัดสินใจ ปัญหาต่างๆที่เกิดขึ้น และเสนอแนะแนวทางในการแก้ไขปัญหาเหล่านั้นด้วย จากการศึกษาวิธีการวิเคราะห์และประเมินผลโครงการที่นิยมใช้กันได้แก่ วิธีการคิดค่าปัจจุบันกระแสเงินสด ซึ่งอาจกระทำได้ 3 วิธีคือ วิธีค่าปัจจุบันสุทธิ วิธีอัตราผลตอบแทนและวิธีดัชนีกำไร นอกจากนี้ การวิเคราะห์และประเมินผลโครงการลงทุนภายใต้ความเสี่ยงที่สามารถนำมาใช้ในทางปฏิบัติได้โดยไม่มีปัญหามากนัก ได้แก่ วิธีปรับอัตราส่วนลดให้เข้ากับความเสี่ยง วิธีเทียบเท่าความแน่นอน และวิธีการแจกแจงความน่าจะเป็น สำหรับกรณีตัวอย่างที่ใช้ในการวิเคราะห์โครงการทำเหมืองแร่ดีบุก โดยการกู้เงินบางส่วนจากธนาคาร และใช้เงินทุนของกิจการเองทั้งหมด โดยใช้วิธีการคิดค่าปัจจุบันกระแสเงินสดโดยวิธีอัตราผลตอบแทน และใช้วิธีปรับอัตราส่วนลดให้เข้ากับความเสี่ยงด้วย ผลปรากฎว่า การลงทุนโดยการกู้เงินบางส่วนจากธนาคาร ให้ผลตอบแทนสูงกว่าการลงทุนโดยใช้เงินทุนของกิจการเองทั้งหมดนอกจากนี้ ผลที่ได้จากการศึกษาปัญหาที่เกิดขึ้นในการประกอบอุตสาหกรรมเหมืองแร่ดีบุกในประเทศไทย ได้แก่ 1. ปัญหาในการสำรวจ ในการสำรวจหาแหล่งแร่ ปัญหาที่มักเกิดขึ้นได้แก่ ปัญหาการสำรวจแร่ทำได้ไม่เต็มที่ และปัญหาการเข้าสำรวจในแหล่งแร่ไม่ได้ 2. ปัญหาในการขอประทานบัตร ในการขอประทานบัตรทำเหมืองแร่ ปัญหาที่มักเกิดขึ้นได้แก่ ปัญหาความล่าช้าในการขอประทานบัตร และปัญหาการขอประทานบัตรไม่ได้ 3. ปัญหาในการทำเหมืองแร่ ปัญหาที่มักเกิดขึ้นในขั้นการทำเหมืองแร่ได้แก่ ปัญหาสถาบันการเงินไม่ยอมปล่อยเงินกู้ ปัญหาการผลิตแร่ทำได้ไม่เต็มที่ ปัญหาความล่าช้าในการขอใบอนุญาตมีและใช้วัตถุระเบิด และปัญหาต้นทุนการผลิตสูงกว่าที่ประมาณไว้ 4. ปัญหาอื่นๆ นอกจากปัญหาในการสำรวจแร่ ในการขอประทานบัตร และในการทำเหมืองแร่แล้ว ยังมีปัญหาอื่นที่มีผลต่อการประกอบอุตสาหกรรมเหมืองแร่ และผลประโยชน์ของประเทศ ได้แก่ ปัญหาการลักลอบขนแร่ออกนอกราชอาณาจักร และปัญหาความไม่สะดวกและไม่ปลอดภัยในการขนแร่ สำหรับข้อเสนอแนะ ซึ่งเป็นแนวทางในการแก้ปัญหาต่างๆ และเพื่อให้อุตสาหกรรมเหมืองแร่ก้าวหน้ายิ่งขึ้น คือ 1. เร่งรัดการสำรวจแร่เพื่อให้ได้มาซึ่งแหล่งแร่ใหม่ๆ 2. ปรับปรุงให้มีการออกประทานบัตรและอาชญาบัตรให้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น 3. สนับสนุนให้มีการลงทุนในอุตสาหกรรมเหมืองแร่ดีบุกเพิ่มขึ้น 4. หาทางเพิ่มนักวิชาการหรือผู้มีความรู้ความชำนาญทางด้านงานเหมืองแร่ให้มากขึ้น 5. ส่งเสริมให้มีการคมนาคมขนส่งที่สะดวก 6. ควรจัดให้มีการเช่าเครื่องมือ และอุปกรณ์ในการทำเหมืองแร่ที่ทันสมัย 7. ควรมีการทบทวนเกี่ยวกับเรื่องภาษีต่างๆในอุตสาหกรรมเหมืองแร่อยู่เป็นประจำ 8. ให้มีการจำแนกที่ดินเพื่อใช้ประโยชน์ในลักษณะต่างๆ นอกจากข้อเสนอแนะข้างต้นที่ใช้เป็นแนวทางแก้ไขปัญหาต่างๆที่เกิดขึ้นกับผู้ประกอบการทำเหมืองแร่แล้ว ยังมีข้อเสนอแนะอื่นๆอีก 2 ประการ ซึ่งจะมีส่วนช่วยในการส่งเสริมและพัฒนาอุตสาหกรรมเหมืองแร่ให้ก้าวหน้ายิ่งขึ้น คือ ประการแรก ให้มีการตราพระราชบัญญัติสภาการเหมืองแร่ขึ้น เพื่อทำหน้าที่เป็นตัวแทนของผู้ประกอบการอุตสาหกรรมเหมืองแร่และธุรกิจเหมืองแร่ ในอันที่จะประสานนโยบายและดำเนินงานด้านเหมืองแร่ระหว่างเอกชนกับรัฐบาล โดยมีวัตถุประสงค์ในการส่งเสริมและพัฒนา รวมทั้งคุ้มครองและรักษาผลประโยชน์ของอุตสาหกรรมประเภทนี้ ประการที่สอง ให้มีการจัดตั้งสถาบันพัฒนาทรัพยากรธรณีขึ้นโดยเร็ว เพื่อทำหน้าที่สนับสนุนเร่งรัดการสำรวจแร่ ดำเนินการศึกษาข้อมูลทางด้านเศรษฐกิจที่เกี่ยวกับอุตสาหกรรมเหมืองแร่และเป็นแหล่งระดมทุนจากสถาบันการเงินทั้งภายในและนอกประเทศด้วย