การควบคุมทางสังคมในระดับครอบครัวชนบทภาคเหนือของไทย

Abstract

วิทยานิพนธ์นี้เป็นการศึกษาการควบคุมทางาสังคมในระดับครอบครัวชนบทในภาคเหนือ ของไทยในระยะ พ.ศ. 252 – 2529 การเก็บข้อมูลใช้วิธีสังเกตและสัมภาษณ์อย่างใกล้ชิดเพื่อให้ได้รายละเอียดในแต่ละครอบครัว โดยจำแนกครัวเรือนเป็นครอบครัวเดี่ยวและครอบครัวขยายตามขนาดของครอบครัวรวมทั้งความแตกต่างด้านอายุของหัวหน้าครัวเรือนและเสนอผลการศึกษากรณีตัวอย่าง 10 ครอบครัว ผลของการศึกษาพบว่า เนื่องจากวิถีชีวิตความเป็นอยู่ของชาวบ้านมีลักษณะคล้ายคลึงกัน การควบคุมทางสังคมในแต่ละครอบครัวจึงไม่แตกต่างกันมากนัก และมีการควบคุมกันในลักษณะที่เป็นทางการมากกว่าแบบเป็นทางการโดยกลไกทางวัฒนธรรมถูกนำมาใช้มากที่สุด ตลอดจนมีการใช้การปรองดองกันเกือบทุกครอบครัว และพบว่ามีการแยกหน้าที่กันระหว่างผู้ชายและผู้หญิงในครอบครัวค่อนข้างชัดเจน แต่อย่างไรก็ตาม ก็มีความแตกต่างกันบ้างในครอบครัวที่มีขนาดต่างกันครอบครัวใหญ่มักมีความขัดแย้งกันมากเพราะมีคนอยู่มากและแต่ละคนมีหลายบทบาท ปัญหาในการศึกษาครั้งนี้พบว่ามีการเปลี่ยนแปลงในองค์ประกอบของครอบครัวเมื่อเวลาล่วงไป และมีการไม่ร่วมมือของผู้ถูกสัมภาษณ์เพราะเป็นเรื่องส่วนตัวเกินไป อีกทั้งระยะเวลาสั้น ทำให้ไม่สามารถพบเหตุการณ์ที่น่าสนใจมากนัก และการศึกษาครั้งนี้มีข้อจำกัดในเรื่องจำนวนตัวอย่างและวิธีการในการค้นหาความจริง ดังนั้นจึงสมควรที่จะมีการศึกษาในเรื่องการควบคุมทางสังคมนี้อีกในโอกาสต่อไป