วิวัฒนาการของเรื่องสั้นในเมืองไทยตั้งแต่แรกจนถึง พ.ศ. 2475

Abstract

วิทยานิพนธ์เรื่องนี้ เป็นการศึกษาวิวัฒนาการเรื่องสั้นไทยตั้งแต่สมัยแรกจนถึงปีพุทธศักราช๒๔๗๕ เป็นที่สุด โดยศึกษาวิจัยถึงความเป็นมาของเรื่องสั้นและลักษณะต่างๆ ในด้านรูปแบบ และองค์ประกอบของเรื่องสั้นเป็นสำคัญ ในการวิจัยนี้ผู้วิจัยได้ใช้การค้นคว้าข้อมูลที่เป็นบันเทิงคดี ทั้งที่อยู่ในรูปของนิทานและเรื่องสั้นในหนังสือพิมพ์และวารสารรุ่นเก่าๆ ที่ออกตีพิมพ์ตั้งแต่ราวสมัยรัชกาลที่ ๔ เรื่อยมา เพื่อศึกษาลักษณะของงานเขียนเหล่านั้น ในแต่ละยุคแต่ละสมัย แล้วจึงวิเคราะห์เปรียบเทียบลักษณะ รูปแบบ และองค์ประกอบของงานเขียนเหล่านั้น เพื่อดูความคลี่คลาย อันถือเป็นวิวัฒนาการตั้งแต่สมัยเริ่มแรก จนถึงปี พ.ศ. ๒๔๗๕ ซึ่งผู้วิจัยกำหนดเป็นขอบเขตของการวิจัย วิทยานิพนธ์เรื่องนี้มี ๖ บท บทที่ ๑ เป็นบทนำ กล่าวถึงความเป็นมาของปัญหา ความมุ่งหมายของการวิจัย ขอบเขตการวิจัย และวิธีดำเนินการวิจัย บทที่ ๒ กล่าวถึงกำเนิดของเรื่องสั้น ตลอดจนองค์ประกอบของเรื่องสั้น บทที่ ๓ กล่าวถึงกำเนิดของเรื่องสั้นและศึกษางานเขียนที่มีลักษณะว่าเป็นต้นเค้าของเรื่องสั้น งานเขียนนั้นได้แก่ นิทาน นิยาย และตำนานต่างๆ โดยศึกษาตั้งแต่นิทานในสมัยแรกๆ ของไทยที่มีปรากฏอยู่คือ นิทานชาดก และนิทานอีสป แล้วศึกษาลักษณะของเรื่องสั้นในยุคแรกๆ ที่ได้ลงตีพิมพ์ในหนังสือพิมพ์ สมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น บทที่ ๔ เป็นบทที่ศึกษาถึงลักษณะของเรื่องสั้นในยุคต่อมาจากที่ได้ศึกษาแล้วในบทที่ ๓ มาจนถึง ปี พ.ศ. ๒๔๗๕ บทที่ ๕ เป็นบทที่จะได้นำลักษณะของงานเขียนตั้งแต่ที่ยังเป็นนิทานจนถึงงานเขียนที่เป็นเรื่องสั้นมาเปรียบเทียบ เพื่อดูวิวัฒนาการของงานเขียนดังกล่าว ซึ่งเป็นเรื่องที่ผู้วิจัยมุ่งหมายทำการวิจัย บทที่ ๖ คือ บทสรุป ได้สรุปการวิจัยที่ทำมาทั้งหมด และเสนอแนะข้อคิดเห็นบางประการเกี่ยวกับวิวัฒนาการของเรื่องสั้นไทย เพื่อเป็นแนวทางแก่ผู้ที่สนใจจะศึกษางานประเภทนี้ต่อไป ผู้วิจัยหวังว่างานวิจัยชิ้นนี้จะเป็นประโยชน์ในด้านการให้ข้อมูล และให้ความเข้าใจเกี่ยวกับวรรณกรรมไทย โดยเฉพาะอย่างยิ่งในแง่ของวิวัฒนาการของเรื่องสั้นไทยในระยะแรกๆ