การควบคุมเพื่อป้องกันการทุจริตเกี่ยวกับเงินฝากของธนาคารพาณิชย์

Abstract

ในการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศจำเป็นต้องอาศัยเงินทุน สถาบัน การเงินต่างๆ ทำหน้าที่เป็นสื่อกลางในการระดมเงงินออกจากประชาชนและธุรกิจต่างๆ แล้วนำเงินที่ระดมได้นี้ ให้กูยืมแก่ธุรกิจและเอกชนที่ต้องการเงินทุน ในประประเทศไทย สถาบันการเงินที่มีบทบาทสำคัญที่สุดในการระดมเงินออม คือ ธนาคารพาณิชย์ ธุรกิจที่สำคัญที่สุดประเภทหนึ่งของธนาคารพาณิชย์ คือ การรับฝากเงิน เนื่องจากเงินฝากเป็นแหล่งที่มาของเงินทุนที่สำคัญของธนาคารพาณิชย์ และเป็นหนี้สินที่มีจำนวนมากที่สุดในบรรดาหนี้สินของธนาคารพาณิชย์ โดยมีจำนวนเฉลี่ยประมาณร้อยละ 80 ของหนี้สินทั้งสิ้นของธนาคารพาณิชย์ทั้งระบบ คสามนิยมและเชื่อถือของประชาชนที่มีต่อธนาคารพาณิชย์ จะมีมากน้อยเพียงใด อาจจะดูได้จากปริมาณและแนวโน้มของเงินฝาก นอกจากนั้นปริมาณเงินฝากยังอาจใช้ธนาคารได้รับความเสียหายทางการเงินเท่านั้น แต่ยังทำให้ธนาคารขาดความเชื่อถือและความไว้วางใจจากลูกค้า ซึ่งอาจมีผลกระทบกระเทือนฐานะของธนาคารด้วย ดังนั้นวิทยานิพนธ์เรื่องนี้จึงมุ่งศึกษาถึงวิธีการควบคุมเพื่อป้องกันการทุจริตที่สำคัญที่อาจจะนำใช้กับเงินฝากของธนาคารพาณิชย์ โดยจะเริ่มศึกษาถึงศึกษาถึงประเภทต่างๆของเงินฝากตลอดจนวิธีปฏิบัติเกี่ยวกับเงินฝากแต่ละประเภทที่สำคัญ ซึ่งจะช่วยให้การศึกษาถึงวิธีการควบคุมเพื่อป้องกันการทุจริตเกี่ยวกับเงินฝากเป๋นไปโดยสะดวกและได้ผลดียิ่งขึ้น จากนี้จีงศึกษาถึงหลักการควบคุมเพื่อป้องกันการทุจริตโดยทั่วไปของธนาคารพาณิชย์ เพื่อจะได้พิจารณานำมาใช้ในการควบคุมเกี่ยวกับเงินฝากโดยเฉพาะ จากการศึกษามาทั้งหมด ปรากฏว่าวิธีการที่สำคัญที่อาจจะนำมาใช้ในการควบคุมเพื่อป้องกันการทุจริตเกี่ยวกับเงินฝากของธนาคารพาณิชย์นั้น ประกอบด้วยการแบ่งแยกหน้าที่งาน การให้การฝึกอบรม และการให้รายได้ที่เป็นธรรมแก่พนักงาน มีการละเว้นไม่ปฏิบัติตามระเบียบข้อบังคับและพิธีปฏบัติต่างๆ ที่กำหนด หรือปฏิบัติโดยไม่เคร่งครัด อาทิ เช่น ให้พนักงานบัญชีเงินฝากทำหน้าที่เกี่ยวกับตัวเงินสดด้วย หรือผู้ตรวจสอบภายในไม่มีอิสระพอ จากการศึกษาพบว่า การทุจริตเกี่ยวกับเงินฝากในธนาคารพาณิชย์ส่วนมากจะสามารถตรวจพบได้ ไม่ว่าจะในขณะที่การทุจริตเริ่มเกิดขึ้น หรือเมื่อการทุจริตเสร็จสิ้นลง ทั้งนี้โดยอาศัยวิธีการควบคุมที่ดี การพิสูจน์ยอดบัญชีโดยติดต่อโดยตรงกับลุกค้า จะทำให้สามารถเปิดเผยการทุจริตที่เกิดได้เป็นจำนวนมาก ถ้าหากใช้เทนิคการขอคำรับรองยืนยันร่วมกับวิธีการควบคุมอื่นๆ ก็เป็นที่เชื่อได้ว่า จะสามารถป้องกันการทุจริตเกี่ยวกับเงินฝากธนาคารได้เกือบทั้งหมด แม้ว่าจะไม่สามารถป้องกันการทุจริตในธนาคารโดยพนักงานเองได้อย่างสมบูรณ์ แต่แนวโน้มการทุจริตย่อมลดลง เมื่อโอกาสที่จะตรวจพบการทุจริตและการลงโทษผู้ทุจริตมีมากขึ้น