บทบาทและกระบวนการให้สถานภาพแก่บุคคลและสถาบันในรายการ ตลาดสดสนามเป้า

Abstract

วิเคราะห์เนื้อหาและรูปแบบรายการตลาดสดสนามเป้าในบทบาทและกระบวนการให้สถานภาพแก่บุคคลและสถาบัน รวมถึงผลกระทบต่อผู้ได้รับสถานภาพและผู้ชมรายการ โดยเก็บรวบรวมข้อมูลจากการศึกษาวิดีทัศน์รายการ 20 ตอน (ออกอากาศ มิถุนายน-ตุลาคม 2552) ข้อมูลจากเอกสาร สื่ออินเทอร์เน็ต และสัมภาษณ์เชิงลึก (in-depth interview) ผู้ผลิตรายการตลาดสดสนามเป้า และร้านค้าที่เคยถูกนำเสอนในรายการ โดยใช้แนวคิดการให้สถานภาพของสื่อและแนวคิดรายการปกิณกะบันเทิงเป็นกรอบในการวิเคราะห์ ผลการวิจัยพบว่า รายการตลาดสดสนามเป้ามีบทบาทในการให้สถานภาพแก่บุคคลและสถาบันที่นำเสนอในรายการ ผ่านการนำเสนอเนื้อหาและรูปแบบรายการ ซึ่งผสมผสานความเป็นรายการสาระบันเทิง ส่วนของสาระคือเนื้อหารายการที่นำเสนอสาระความรู้ ผสานกับความบันเทิงผ่านรูปแบบการนำเสนอรายการ โดยใช้กลยุทธ์การสร้างความสนุกสนาน ผ่านองค์ประกอบคือ พิธีกรแขกรับเชิญ บรรยากาศในรายการ และสไตล์การนำเสนอรายการ และพบบทบาทการให้สถานภาพแก่บุคคล สินค้าหรือร้านค้า อาชีพและตลาด ผ่านกลยุทธ์ 1) สื่อเสนอเรื่องราวต่อสาธารณชน 2) ผ่านการแสดงความคิดเห็นของรายการ 3) นำเสนอร่วมกับบุคคลที่มีชื่อเสียง 4) นำเสนอโดยมีพยานรับรอง ส่วนกระบวนการผลิตรายการในขั้นตอนวางแผนผลิตรายการและขั้นตอนก่อนการผลิตคือ การคัดเลือกและตรวจสอบข้อมูลก่อนนำเสนอ ซึ่งมีความสำคัญต่อการสร้างและรักษาสถานภาพของตัวรายการให้มีความน่าเชื่อถือ ส่วนผลกระทบต่อตัวบุคคลหรือร้านค้าที่ถูกนำเสนอในรายการพบว่า เป็นที่รู้จักมากขึ้นและมีสถานภาพที่ดีขึ้น และผลกระทบต่อผู้ชมรายการสะท้อนผ่านการแสดงความเห็นคือ สามารถโน้มน้าวให้เกิดการติดตามไปยังร้านค้าหรือตลาดที่รายการนำเสนอ โดยพบทั้งทัศนะของผู้ชมด้านบวกและด้านลบ หลังจากการติดตามไปยังร้านค้าที่ออกรายการ และพบว่าผู้ชมมีความเชื่อถือตัวบุคคลที่รายการนำเสนอ และเชื่อมั่นในตัวรายการตลาดสดสนามเป้า