จากภัยคุกคามสู่ความเป็นมิตร : การปรับเปลี่ยนการรับรู้ของประเทศไทยต่อจีนในงานด้านจีนศึกษาในประเทศไทย

Abstract

การศึกษาการปรับเปลี่ยนการรับรู้ของประเทศไทยต่อจีนในงานด้านจีนศึกษาในประเทศไทยตั้งแต่ปี พ.ศ.2491-2534 มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาวิเคราะห์งานด้านจีนศึกษาในประเทศไทยว่าได้สร้างคำอธิบายเกี่ยวกับสาธารณรัฐประชาชนจีนต่อประเทศไทยอย่างไรและคำอธิบายดังกล่าวส่งผลต่อการรับรู้เกี่ยวกับสาธารณรัฐประชาชนจีนในทาง “ศัตรู” หรือ “มิตร” ของประเทศไทยอย่างไร จากการวิเคราะห์พบว่าความสัมพันธ์ระหว่างไทยและจีนได้ปรับเปลี่ยนไปในทางบวก อย่างมีนัยสำคัญ จากในยุคต้นของสมัยสงครามเย็นผู้นำไทยยังมีทัศนะต่อจีนในแง่ที่เป็นภัยคุกคามความมั่นคงของไทย กระทั่งมีการสถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูตระหว่างไทย-จีนอย่างเป็นทางการในปี พ.ศ.2518 การรับรู้ของผู้นำไทยเปลี่ยนแปลงมาสู่ทัศนคติที่ดีกับจีนจนกล่าวได้ว่า จีนเป็นเสมือนมิตรประเทศที่สำคัญกับไทยทั้งทางด้านการเมือง เศรษฐกิจ การทหาร สังคมและวัฒนธรรม ความเปลี่ยนแปลงลักษณะความสัมพันธ์ดังกล่าวนี้ย่อมเป็นผลมาจากการปรับเปลี่ยนยุทธศาสตร์และผลประโยชน์ของชาติของทั้งสองประเทศที่เปลี่ยนแปลงไปตามการเมืองโลกในแต่ละสมัย แต่ผู้เขียนเห็นว่าการเปลี่ยนแปลงนี้ไม่ได้เกิดจากการดำเนินนโยบายต่างประเทศที่เปลี่ยนไปเท่านั้น แต่น่าจะเป็นผลมาจากการรับรู้ (Perception) ที่ผู้คนในสังคมมีต่อกันและกัน