บทบาทของครูและบุคลากรทางการศึกษาที่ได้รับการแต่งตั้งให้เป็นอาจารย์นิเทศก์ประจำคณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี ที่ปฏิบัติหน้าที่ในพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาบทบาทของครูและบุคลากรทางการศึกษาที่ได้รับการแต่งตั้งให้เป็นอาจารย์นิเทศก์ประจำคณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี ที่ปฏิบัติหน้าที่ในพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ 2) เพื่อศึกษาปัญหาในการปฏิบัติงานของครูและบุคลากรทางการศึกษาที่ได้รับการแต่งตั้งให้เป็นอาจารย์นิเทศก์ประจำคณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี ที่ปฏิบัติหน้าที่ในพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ ประชากร ได้แก่ ครูที่ได้รับการแต่งตั้งให้เป็นอาจารย์นิเทศ และปฏิบัติหน้าที่ในพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ ในปีการศึกษา 2552 จำนวน 15 คน นักศึกษาปฏิบัติการสอน จำนวน 28 คน และ คณะกรรมการบริหารงานการฝึกประสบการณ์วิชาชีพ จำนวน 6 คน รวมจำนวน 49 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง (Semi-structured interview) วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เนื้อหา (Content analysis) นำเสนอในรูปแบบความเรียง ผลการวิจัยพบว่า บทบาทของครูที่ได้รับการแต่งตั้งให้เป็นอาจารย์นิเทศ ประกอบด้วย 1. บทบาทในการนิเทศการสอน อาจารย์นิเทศทุกคนนิเทศการสอนสอดคล้องกับนโยบายของคณะศึกษาศาสตร์ มีการนิเทศเฉลี่ยเดือนละ 1-2 ครั้ง โดยการสังเกตการณ์สอนในชั้นเรียน การเยี่ยมชั้นเรียน การประชุมพูดคุย และมีการแนะนำแหล่งความรู้ให้นักศึกษาค้นคว้าข้อมูลจากแหล่งต่างๆ มีการนิเทศแผนการจัดการเรียนรู้โดยการตรวจแก้ไข เฉลี่ย 1-2 ครั้งต่อเดือน ปัญหาที่พบคือ อาจารย์นิเทศบางคนขาดความเข้าใจบทบาทของตนเอง ไม่ค่อยมีเวลาในการนิเทศการสอน เนื่องจากมีภาระงานสอนมาก โรงเรียนตั้งอยู่ในพื้นที่ที่ขาดแหล่งเรียนรู้ที่จะค้นคว้า และการนิเทศแผนการจัดการเรียนรู้ไม่ได้ให้ข้อมูลป้อนกลับก่อนที่นักศึกษาจะสอนตามแผนนั้นๆ 2. บทบาทในการให้คำปรึกษาแก่นักศึกษาปฏิบัติการสอน อาจารย์นิเทศมีการพบนักศึกษาทั้งรายบุคคลและรายกลุ่มเพื่อให้คำปรึกษาด้านต่างๆ เช่น การวิจัยในชั้นเรียน การจัดทำแฟ้มสะสมงาน และสนับสนุนให้นักศึกษาช่วยจัดกิจกรรมพัฒนาผู้เรียน ปัญหาที่พบ คือ อาจารย์นิเทศบางคนไม่มีความมั่นใจที่จะให้คำปรึกษาเกี่ยวกับการวิจัยในชั้นเรียน และไม่ทราบแนวทางในการจัดทำแฟ้มสะสมงานตามที่คณะศึกษาศาสตร์กำหนด 3. บทบาทในการประเมินผลการปฏิบัติการสอนของนักศึกษา อาจารย์นิเทศมีการประเมินผลการปฏิบัติการสอนของนักศึกษาเป็นระยะๆ และมีการประเมินผลการวิจัยในชั้นเรียน ส่วนใหญ่มีการประเมินผลการจัดทำแฟ้มสะสมงาน และตัดสินผลการปฏิบัติการสอนร่วมกับครูพี่เลี้ยง หัวหน้าโปรแกรมวิชาเอกและผู้ที่เกี่ยวข้อง ปัญหาที่พบคือ อาจารย์นิเทศมีมาตรฐานในการประเมินผลการปฏิบัติการสอนของนักศึกษาที่แตกต่างกัน ไม่มีความถนัดในด้านการวิจัยในชั้นเรียน จึงส่งผลต่อความสามารถในการประเมินผลการวิจัยในชั้นเรียน และไม่มั่นใจว่าคะแนนที่ประเมินให้นักศึกษามีความเหมาะสมหรือไม่ 4. บทบาทในการสร้างความร่วมมือกับสถานศึกษาและสถาบันการผลิตครู อาจารย์นิเทศส่วนใหญ่มีการปรึกษากับครูพี่เลี้ยง และพบกับผู้บริหารสถานศึกษา แต่ไม่ได้เข้าร่วมการปฐมนิเทศ การสัมมนาระหว่างและหลังปฏิบัติการสอนของนักศึกษา และส่วนใหญ่ไม่ได้สรุปปัญหาหรือข้อเสนอแนะให้แก่คณะกรรมการบริหารงานการฝึกประสบการณ์วิชาชีพ ปัญหาที่พบคือ คณะศึกษาศาสตร์มีปัญหาในการหาช่วงเวลาจัดกิจกรรมที่เหมาะสมเพื่อให้อาจารย์นิเทศก์ทุกคนสามารถเข้าร่วมกิจกรรมได้พร้อมเพรียงกัน