การบริหารงานสำนักงานที่ดินจังหวัด : ปัญหาและอุปสรรคของการบริหารงานทะเบียนที่ดิน

Abstract

กรมที่ดินเป็นส่วนราชการขึ้นตรงต่อกระทรวงมหาดไทย มีหน้าที่หลักในการให้บริการแก่ประชาชนในเรื่องเกี่ยวกับการที่ดิน เพื่อพิทักษ์ผลประโยชน์ของผู้มีกรรมสิทธิ์ในที่ดิน การไปติดต่อราชการหรือขอรับบริการของประชาชน ณ กรมที่ดินแต่เพียงแห่งเดียวย่อมไม่สะดวกแก่ประชาชนอย่างยิ่ง ดังนั้น สำนักงานที่ดินจังหวัดจึงเป็นหน่วยงานที่มีบทบาทสำคัญอย่างมาก เพราะเป็นหน่วยงานที่ให้บริการแก่ประชาชนโดยตรง ในการปกป้องคุ้มครองผลประโยชน์และกรรมสิทธิ์ในที่ดินของประชาชน ซึ่งจะเกี่ยวข้องกับการทะเบียนที่ดิน การดำเนินงานของสำนักงานที่ดินจังหวัดจึงเกี่ยวข้องกับการบริหารงานด้วยเพราะสำนักงานที่ดินจังหวัดมีบทบาทและความสำคัญอย่างยิ่งในการให้ความยุติธรรมเบื้องต้นแก่ประชาชนในเรื่องเกี่ยวกับที่ดินตลอดจนมีหน้าที่อำนวยความสะดวกในการให้บริการด้านต่าง ๆ ที่เกี่ยวกับที่ดินแก่ประชาชนแต่ในทางปฏิบัติกลับปรากฏว่าประชาชนโดยทั่วไปยังเห็นว่าการให้บริการของสำนักงานที่ดินยังไม่มีประสิทธิภาพเท่าที่ควร การที่สำนักงานที่ดินจะจัดบริการแก่ประชาชนให้มีประสิทธิภาพสูงสุดได้นั้น จำเป็นที่จะต้องมีหลักในการบริหารงานที่สำคัญ กล่าวคือจะต้องมีการวางแผน การจัดองค์การ การจัดคนเข้าทำงานการสั่งการและการควบคุม ทั้งนี้เพื่อให้การบริหารงานนั้นสามารถดำเนินไปตามเป้าหมายที่กำหนดไว้ได้ อย่างไรก็ตาม แม้จะมีหลักในการบริหารงานดังกล่าวแล้ว ยังไม่อาจหลีกเลี่ยงปัญหาหรืออุปสรรคข้อขัดข้องต่าง ๆ ที่อาจจะเกิดขึ้นได้เสมอ จึงจำเป็นที่จะต้องหาทางแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นอาจจะเกิดขึ้นในอนาคตข้างหน้าไว้ เพื่อเป็นการป้องกันและเป็นแนวทางในการดำเนินงานให้บรรลุเป้าหมายอย่างราบรื่นและมีประสิทธิภาพ การศึกษาถึงปัญหาและอุปสรรคในการบริหารการให้บริการแก่ประชาชนของสำนักงานที่ดินจังหวัดนี้ ผู้เขียนทำการศึกษาโดยวิธีพรรณนาวิเคราะห์แบ่งการศึกษาออกเป็น 2 ขั้นตอนกล่าวคือ ขั้นตอนแรกเป็นการศึกษาค้นคว้าหาข้อมูลและทฤษฎีโดยการสำรวจ เอกสารจากหนังสือเอกสารระเบียบกฎเกณฑ์ต่าง ๆ ขั้นตอนที่ 2 เป็นการวิจัยสนามโดยใช้แบบสอบถามและการสัมภาษณ์ ซึ่งผู้เขียนได้เลือกข้าราชการที่ปฏิบัติงานทะเบียน ณ สำนักงานที่ดินจังหวัดในเขต 4 ได้แก่ สำนักงานที่ดินจังหวัดนครปฐม สำนักงานที่ดินจังหวัดสมุทรสาคร สำนักงานที่ดินจังหวัดสมุทรสงคราม สำนักงานที่ดินจังหวัดราชบุรี สำนักงานที่ดินจังหวัดกาญจนบุรี สำนักงานที่ดินจังหวัดเพชรบุรี และสำนักงานที่ดินจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ เป็นกลุ่มประชากรจำนวน 164 คน จากสภาพปัญหาผู้เขียนจึงตั้งสมมติฐานไว้ว่า การบริหารงานทะเบียนของสำนักงานที่ดินจังหวัดต้องประสบกับปัญหาอุปสรรค เนื่องมาจากกระบวนการในการบริหารงาน, ภาวะนิเวศน์ทางการบริหารรวมทั้งกฎระเบียบ ข้อบังคับต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการบริหารงานทะเบียนที่ดิน ผลการศึกษาปรากฏว่าเป็นไปตามสมมติฐานที่ตั้งไว้นั่นคือ การบริหารงานทะเบียนที่ดิน ของสำนักงานที่ดินจังหวัดประสบกับปัญหาอุปสรรคหลายประการ โดยเฉพาะอย่างยิ่งปัญหาในด้านการวางแผนงานการจัดคนเข้าทำงาน และการควบคุม ตลอดจนปัญหาเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมทางการบริหารที่เข้ามามีอิทธิพลต่อการบริหารงานทะเบียนที่ดิน นอกจากนี้ยังมีปัญหาในด้านความรับผิดชอบของเจ้าหน้าที่ เจ้าหน้าที่จะต้องมีอัธยาศัยเป็นกันเองกับประชาชนผู้มาติดต่อขอรับบริการและให้บริการแก่ประชาชนโดยไม่เห็นแก่สินจ้างรางวัล อย่างไรก็ตามหากต้องการให้การบริการแก่ประชาชนของสำนักงานที่ดินดีขึ้นไม่เพียงแต่จะต้องปรับปรุงสาเหตุใหญ่ ๆ ดังกล่าวข้างต้นเท่านั้น จะต้องพิจารณาถึงตัวประชาชนผู้มาติดต่อขอรับบริการด้วย ประชาชนผู้มาติดต่อจะต้องให้ความร่วมมือกับทางราชการในการปฏิบัติตามระเบียบกฎเกณฑ์ของทางราชการด้วย