บทบาทผู้บริหารศูนย์การศึกษาโรงเรียนจังหวัดด้านห้องสมุดประชาชน

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาบทบาที่ปฏิบัติจริงของผู้บริหารศูนย์การศึกษานอกโรงเรียนจังหวัดด้านห้องสมุดประชาชน 4 ด้าน คือ ด้านบริหารงานห้องสมุด ด้านวิชาการห้องสมุด ด้านบริการและกิจกรรมภายในห้องสมุด ด้านหน่วยบริการห้องสมุด และเพื่อศึกษาเปรียบเทียบความคิดเห็นระหว่างผู้บริหารและบรรณารักษ์ในบทบาทที่ปฏิบัติจริงของผู้บริหารด้านห้องสมุดประชาชน การวิจัยครั้งนี้ได้ศึกษาจากแบบสอบถามที่ส่งไปยังผู้บริหารศูนย์การศึกษานอกโรงเรียนจังหวัด และบรรณารักษ์ห้องสมุดประชาชนจังหวัด 72 จังหวัด แบบสอบถามที่ส่งไปทั้งสิ้น 144 ชุด และได้รับกลับคืนร้อยละ 90.28 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการทดสอบค่าที ผลการวิจัยปรากฏว่าผู้บริหารและบรรณารักษ์เห็นว่า ผู้บริหารมีบทบาทที่ปฏิบัติจริงด้านห้องสมุดประชาชนส่วนใหญ่อยู่ในระดับปานกลาง ผู้บริหารได้มีบทบาทที่ปฏิบัติจริงในด้านบริหารงานห้องสมุดซึ่งประกอบด้วยเรื่องการเงิน บุคลากร อาคารสถานที่ ครุภัณฑ์และวัสดุห้องสมุด มีค่าเฉลี่ยสูงกว่าในด้านวิชาการห้องสมุด ด้านบริการและกิจกรรมภายในห้องสมุดและด้านหน่วยบริการห้องสมุด บทบาที่ผู้บริหารได้ปฏิบัติซึ่งมีค่าเฉลี่ยสูงสุดในด้านบริหารงานห้องสมุด ได้แก่ อำนวยความสะดวกในการเบิก-จ่ายเงินให้โอกาสบุคลากรห้องสมุดเข้าร่วมประชุมประจำเดือนหรือประชุมพิเศษร่วมกับอาจารย์ และเจ้าหน้าที่ศูนย์การศึกษานอกโรงเรียนจังหวัด ปรับปรุงบริเวณภายนอกอาคารห้องสมุด ดำเนินการสร้างอาคารห้องสมุดเป็นเอกเทศ จัดสรรครุภัณฑ์ให้ห้องสมุดที่อยู่ในความรับผิดชอบ

โดยสอดคล้องกับความต้องการของห้องสมุดแต่ละแห่ง และอำนวยความสะดวกในการใช้วัสดุสำนักงานของศูนย์การศึกษานอกโรงเรียนจังหวัดในด้านวิชาการห้องสมุด ได้แก่ ส่งเสริมให้บรรณารักษ์และเจ้าหน้าที่ห้องสมุดเข้าร่วมประชุมวิชาการทางบรรณารักษศาสตร์ และส่งเสริมให้บรรณารักษ์และเจ้าหน้าที่ห้องสมุดได้ศึกษาต่อด้านบรรณารักษศาสตร์ในด้านบริการและกิจกรรมภายในห้องสมุด ได้แก่ หาวิธีเชิญชวนให้ประชาชนมาใช้บริการ และส่งเสริมและสนับสนุนให้บรรณารักษ์จัดนิทรรศการ ในด้านหน่วยบริการห้องสมุด ได้แก่ จัดหน่วยนำหนังสือออกบริการในชนบทร่วมกับหน่วยบริการเคลื่อนที่ของจังหวัดและอำเภอ และจัดให้มีการหมุนเวียนหนังสือระหว่างห้องสมุดประชาชนจังหวัด ห้องสมุดประชาชนอำเภอ และที่อ่านหนังสือประจำหมู่บ้านในรูปแบบหีบหนังสือหรือกระเป๋าหนังสือเคลื่อนที่ เมื่อเปรียบเทียบความคิดเห็นของผู้บริหารและบรรณารักษ์ที่มีต่อบทบาทที่ปฏิบัติจริงของผู้บริหารด้านห้องสมุดประชาชน ปรากฏว่าความคิดเห็นของผู้บริหารและบรรณารักษ์มีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 ทุกด้าน