การสร้างตัวบ่งชี้สำหรับการพัฒนาเด็กวัยรุ่นตอนต้น ในโรงเรียนมัธยมศึกษาสังกัดกรมสามัญศึกษา เขตกรุงเทพมหานคร

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสร้างตัวบ่งชี้สำหรับการพัฒนาเด็กวัยรุ่นตอนต้นที่พ่อแม่/ผู้ปกครองและครูปฏิบัติ และเปรียบเทียบการรับรู้ในพฤติกรรมการพัฒนาระหว่างความคิดเห็นของนักเรียนกับพ่อแม่/ผู้ปกครองและครู กลุ่มตัวอย่าง คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1-3 พ่อแม่/ผู้ปกครอง และครู จำนวน 400, 400 และ 180 คน ตามลำดับ สำรวจความคิดเห็นของกลุ่มตัวอย่างด้วยแบบสอบถามชนิดมาตรประมาณค่า ซึ่งสร้างจากแนวคิดการพัฒนาเด็กวัยรุ่นและการสังเคราะห์ความเห็นพ้องรวมจากข้อมูลการสนทนากลุ่มพ่อแม่/ผู้ปกครองและครูซึ่งไม่ได้เป็นกลุ่มตัวอย่าง แล้วนำข้อมูลจากการสำรวจดังกล่าวมาวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงสำรวจ 7 ด้าน ได้แก่ ด้านการส่งเสริมสุขภาพอนามัย, ด้านการส่งเสริมทักษะการแสวงหาความรู้และพัฒนาตนเอง, ด้านการปลูกฝังและส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมและค่านิยมที่พึงประสงค์, ด้านการส่งเสริมสุขภาพจิต, ด้านการส่งเสริมการมีส่วนร่วมในกิจกรรมของชุมชน, ด้านการส่งเสริมทักษะและเจตคติที่ดีต่อการประกอบอาชีพที่สุจริต และด้านการส่งเสริมการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม สกัดองค์ประกอบด้วยวิธีองค์ประกอบสำคัญโดยหมุนแกนแบบออบลีค และวิเคราะห์ความแตกต่างค่าเฉลี่ยการรับรู้ในพฤติกรรมการพัฒนาระหว่างความคิดเห็นของนักเรียนกับพ่อแม่/ผู้ปกครองและครู ด้วยการทดสอบค่าสถิติที (t-test) ผลการวิจัยที่สำคัญสรุปได้ดังนี้ 1. ตัวบ่งชี้สำหรับการพัฒนาเด็กวัยรุ่นตอนต้นที่พ่อแม่/ผู้ปกครองปฏิบัติ ด้านแรกได้แก่ สอน/ดูแลเรื่องอาหาร, ให้ความรู้/ชี้แนะแนวทางห่างไกลยาเสพติด, ปฏิบัติตนเป็นตัวอย่างที่ดี, มีวุฒิภาวะทางอารมณ์, จัดเตรียมสิ่งที่ทำให้ลูกเจริญเติบโต, ทำกิจกรรมร่วมกัน/เป็นกำลังใจ และเป็นตัวอย่างที่ดีเอาใจใส่ความประพฤติ ด้านที่สองได้แก่ เอาใจใส่การเรียน, ทำกิจกรรมร่วมกัน/เป็นกำลังใจ, เป็นตัวอย่างที่ดี/เป็นกำลังใจ และสอน/กระตุ้นให้ลูกสนใจการเรียน ด้านที่สามได้แก่ สอน/สนับสนุนให้ทำกิจกรรม ด้านที่สี่ได้แก่ มีวุฒิภาวะทางอารมณ์ และสนับสนุนให้ทำกิจกรรม ด้านที่ห้าได้แก่ สอน/เป็นกำลังใจ และสนับสนุนให้ทำกิจกรรม ด้านที่หกได้แก่ เป็นกำลังใจ และสอน/รับฟังความคิดเห็นของลูก และด้านสุดท้ายได้แก่ สอน/สนับสนุนให้ทำกิจกรรม และเป็นกำลังใจ 2. ตัวบ่งชี้สำหรับการพัฒนาเด็กวัยรุ่นตอนต้นที่ครูปฏิบัติ ด้านแรกได้แก่ จัดกิจกรรมห่างไกลยาเสพติด, จัดกิจกรรมออกกำลังกาย, สอน/เป็นตัวอย่างที่ดี, สอนเรื่องการรับประทานอาหาร, แนะนำหนทางหลีกเลี่ยงยาเสพติด, ให้ความสำคัญการปรุงอาหารในโรงเรียน, ตรวจปัสสาวะและติดต่อพ่อแม่/ผู้ปกครอง, ตรวจสุขภาพร่างกายนักเรียน, ให้ความสำคัญสุขภาพนักเรียน และการเรียนการสอนตามหลักสูตร ด้านที่สองได้แก่ การเรียนการสอนตามหลักสูตร, จัดกิจกรรมให้เห็นความสำคัญและสนใจเรียน, จัดกิจกรรมเสริมสร้างความรู้, ปฏิบัติตนเป็นตัวอย่างที่ดี และจัดกิจกรรมเสริมสร้างความรู้ภายในและนอกโรงเรียน ด้านที่สามได้แก่ การเรียนการสอนตามหลักสูตร, ปฏิบัติตนเป็นตัวอย่างที่ดี และจัดกิจกรรมให้เห็นผลดี-ผลเสียของการมีและไม่มีคุณธรรมจริยธรรมและค่านิยมที่พึงประสงค์ ด้านที่สี่ได้แก่ จัดและสนับสนุนให้ทำกิจกรรม, การเรียนการสอนตามหลักสูตร, สอนให้นักเรียนควบคุมอารมณ์ และหลีกเลี่ยงการกระทำที่ทำให้นักเรียนอับอาย/จัดกิจกรรมให้รู้จักตัวเอง ด้านที่ห้าได้แก่ จัดกิจกรรมให้นักเรียนเข้าร่วม และปฏิบัติตนเป็นตัวอย่างที่ดี ด้านที่หกได้แก่ จัดกิจกรรมให้นักเรียนปฏิบัติจริง และการเรียนการสอนตามหลักสูตร และด้านสุดท้ายได้แก่ สอน/สนับสนุนให้ทำกิจกรรม, การเรียนการสอนตามหลักสูตร และสอนให้นักเรียนหาสาเหตุและวิธีแก้ปัญหาสิ่งแวดล้อมในโรงเรียน 3. ความคิดเห็นเกี่ยวกับพฤติกรรมการพัฒนาการของนักเรียนกับพ่อแม่/ผู้ปกครองและครู ทั้ง 7 ด้าน ไม่แตกต่างกันที่นัยสำคัญที่ระดับ .05