รายได้และต้นทุนในการทำสวนสตรอเบอรี่

Abstract

วิทยานิพนธ์เรื่องนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาถึงต้นทุนและผลตอบแทนในการทำสวนสตรอเบอรี่ 2 พันธุ์ คือ พันธุ์ไทโอก้า และพันธุ์พื้นเมือง โดยเริ่มศึกษาตั้งแต่การเพาะปลูก การบำรุงรักษา และการจำหน่าย แหล่งที่เลือกการศึกษา คือ สวนสตรอเบอรี่ในเขต ตำบลช้างเผือก อำเภอเมือง เขต ตำบลแม่สา อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่ ปีการเพาะปลูก 2524-2525 และศึกษาถึงต้นทุนและผลตอบแทนในการทำสวนสตรอเบอรี่ของชาวไทยภูเขาจากงานส่งเสริมให้ชาวไทยภูเขาปลูกสตรอเบอรี่ทดแทนผื่นของโครงการหลวงภาคเหนือ บนดอยอินทนนท์ เขตบ้านขุนกลาง อำเภอจอมทอง จังหวัดเชียงใหม่ ปีการเพาะปลูก 2524-2525 การศึกษาได้รวบรวมข้อมูลจากแบบสอบถาม เอกสารหนังสือ และจากการสัมภาษณ์ เพื่อนำมาวิเคราะห์ถึงต้นทุนและผลตอบแทนในการลงทุนทำสวนสตรอเบอรี่ รวมทั้งการเปรียบเทียบต้นทุนและผลตอบแทนระหว่างเกษตรกรผู้ปลูกสตรอเบอรี่พันธุ์ไทโอก้ากับพันธุ์พื้นเมือง ต้นทุนและผลตอบแทนระหว่างการปลูกสตรอ-เบอรี่กับการปลูกฝิ่นของชาวไทยภูเขา นอกจากนี้แล้วยังได้ศึกษาถึงปัญหาต่างๆ ที่เกิดขึ้นในการทำสวน สตรอเบอรี่ของเกษตรกรพื้นราบและชาวไทยภูเขา ผลของการศึกษาพบว่า ในการทำสวนสตรอเบอรี่บนพื้นที่ 1 ไร่ของเกษตรกรพื้นราบต่อ 1 ฤดูการเพาะปลูกนั้น การทำสวนสตรอเบอรี่พันธุ์ไทโอก้ามีค่าใช้จ่ายทั้งสิ้น 45,380 บาท ได้ปริมาณผลผลิตรวม 2,683 กก. มีรายได้ทั้งสิ้น 77,000 บาท มีกำไร 31,628 บาท คิดเป็นอัตราผลตอบแทนต่อต้นทุนร้อยละ 69.68 บาท และการทำสวนสตรอเบอรี่พันธุ์พื้นเมืองบนพื้นที่ 1 ไร่ ต่อ 1 ฤดูกาลเพาะปลูกนั้นมีค่าใช้จ่ายทั้งสิ้น 23,400 บาท ได้ปริมาณผลผลิตรวม 2,400 กก. มีรายได้ทั้งสิ้น 24,876 บาท มีกำไรเท่ากับ 1,476 บาท คิดเป็นอัตราผลตอบแทนต่อต้นทุนร้อยละ 6.31 บาท ซึ่งเมื่อเปรียบ เทียบแล้วจะเห็นได้ว่าการทำสวนสตรอเบอรี่พันธุ์ไทโอก้าให้ผลตอบแทนที่สูงกว่าการทำสตรอเบอรี่พันธุ์พื้นเมืองมาก สำหรับการทำสวนสตรอเบอรี่ของชาวไทยภูเขานั้นพบว่า ชาวไทยภูเขาปลูกสตรอเบอรี่บนพื้นที่ 3 งาน มีค่าใช้จ่าย 28,677 บาท ได้ปริมาณผลผลิตรวม 1,935 กก. มีรายได้ทั้งสิ้น 54,381 บาท มีกำไร 25,704 บาท หรือคิดเป็นอัตราผลตอบแทนต่อต้นทุนร้อยละ 89.63 บาท ในการปลูกฝิ่นบนพื้นที่ 4 งาน ( 1 ไร่) นั้น ชาวไทยภูเขามีค่าใช้จ่าย 2,000 บาท ได้ผลผลิต 0.37 กก. มีรายได้ทั้งสิ้นประมาณ 2,775-6,937.50 บาท มีกำไรทั้งสิ้นประมาณ 775-4,937.50 บาท หรือคิดเป็นอัตราผลตอบแทนต่อต้นทุนร้อยละ 38.75-246.88 บาท แม้ว่าการที่จะทำให้ชาวไทยภูเขาเลิกปลูกฝิ่นโดยเด็ดขาดนั้นเป็นสิ่งที่ค่อนข้างจะลำบาก เพราะชาวไทยภูเขามีประเพณีการปลูกฝิ่นและเสพติดฝิ่นมาช้านานแล้ว และในอดีตการปลูกฝิ่นก็ทำรายได้ให้ชาวไทยภูเขาสูงกว่าพืชอื่นที่เคยปลูกเป็นจำนวนมาก แต่จากการศึกษาครั้งนี้พบว่าสตรอเบอรี่เป็นพืชที่ทำรายได้เป็นจำนวนเงินให้แก่ชาวไทยภูเขาสูงกว่าการปลูกฝิ่น และการปลูกสตรอเบอรี่ก็สามารถทำได้อย่างเปิดเผยไม่ผิดกฎหมายอย่างเช่นการปลูกฝิ่น จึงคาดคะเนได้ว่าจะเป็นสิ่งจูงใจให้ชาวไทยภูเขานิยมปลูกสตรอเบอรี่แทนการปลูกฝิ่นมากยิ่งขึ้น การปลูกฝิ่นจะลดน้อยลงไปกว่าเดิมและในที่สุดชาวไทยภูเขาก็อาจเลิกปลูกฝิ่นได้ ปัญหาที่พบในการทำสวนสตรอเบอรี่ของเกษตรกรพื้นราบ คือ พันธุ์ที่ใช้ปลูกมีราคาแพง ศัตรูพืชตลาดการจำหน่ายในช่วงที่มีสตรอเบอรี่ออกสู่ตลาดมาก รวมทั้งแหล่งเพาะปลูกที่สะดวกต่อการขนส่ง ข้อเสนอแนะในการทำสวนสตรอเบอรี่ของเกษตรกรพื้นราบมีดังนี้ คือ 1) เกษตรกรควรเลือกปลูกสตรอเบอรี่พันธุ์ไทโอก้า และเพื่อเป็นการลดต้นทุนค่าพันธุ์ลงเกษตรกรควรทำการขยายต้นพันธุ์ (ต้นไหล) เอง 2) รัฐควรให้การสนับสนุนแก่เกษตรกรผู้ทำสวนสตรอเบอรี่ทางด้านวิชาการ เช่น การเพาะปลูกและการบำรุงรักษาอย่างถูกต้อง การป้องกันศัตรูพืช และการบรรจุอย่างถูกวิธี 3) ควรมีการรวมกลุ่มเกษตรกรผู้ทำสวนสตรอเบอรี่ เพื่อให้มีอำนาจต่อรองและให้คำปรึกษาแนะนำได้ 4) รัฐควรแบ่งที่ดินที่ไม่ได้ใช้ประโยชน์ให้แก่เกษตรกรเช่าทำสวนสตรอเบอรี่ในราคาที่ไม่แพงจนเกินไปนัก ปัญหาที่พบในการทำสวนสตรอเบอรี่ของชาวไทยภูเขา คือ ขาดการเอาใจใส่ดูแลในการปลูก ภาษาที่ใช้ติดต่อและการขนส่งสตรอเบอรี่มาสู่สถานี ข้อเสนอแนะในการทำสวนสตรอเบอรี่ของชาวไทยภูเขามีดังนี้ คือ 1) ควรเพิ่มจำนวนเจ้าหน้าที่ที่ปฏิบัติงานด้านส่งเสริมให้มากกว่าเดิม จะทำให้การดูแลและการให้คำแนะนำแก่ชาวไทยภูเขาทำได้กว้างขวางยิ่งขึ้น 2) ควรออกแบบภาชนะที่เหมาะสมต่อสภาพพื้นที่ การขนส่งผลสตรอเบอรี่บนภูเขา เพื่อมิให้ผลสตรอเบอรี่ได้รับความเสียหายมาก