ความสำนึกต่อการปกครองท้องถิ่นในรูปแบบเทศบาล : ศึกษาเปรียบเทียบระหว่างข้าราชการและประชาชน ในเขตเทศบาลเมืองนครสวรรค์

Abstract

นับตั้งแต่มีการจัดการปกครองท้องถิ่นในรูปเทศบาลขึ้นใน พ.ศ. 2476 การปกครองท้องถิ่นในรูปดังกล่าวประสบความสำเร็จน้อยมาก สามเหตุสำคัญของความล้มเหลวดังกล่าวคือ การขาดความสำนึกที่เอื้ออำนวยต่อการจัดการปกครองตนเอง ของประชาชนในท้องถิ่น และการขาดความศรัทธาและสนับสนุนจากระบบราชการ เมื่อพิจารณาถึงปรากฏการณ์ของการใช้สิทธิออกเสียงในการเลือกตั้งสมาชิกสภาเทศบาลของเทศบาลเมืองนครสวรรค์ เมื่อวันที่ 8 มิถุนายน 2523 พบว่า อัตราการไปลงคะแนนเสียงต่ำมาก จึงเป็นประเด็นที่น่าศึกษาว่า ความสำนึกของข้าราชการและประชาชนต่อการปกครองท้องถิ่นเป็นอย่างไร วัตถุประสงค์ของการวิจัย การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ที่จะ 1. ศึกษาระดับความสำนึกต่อการปกครองท้องถิ่นในรูปแบบเทศบาลของข้าราชการและประชาชนในเขตเทศบาลเมืองนครสวรรค์ 2. เปรียบเทียบความสำนึกต่อการปกครองท้องถิ่นในรูปแบบเทศบาลระหว่างข้าราชการกับประชาชนในเขตเทศบาลเมืองนครสวรรค์ 3. เปรียบเทียบความสำนึกต่อการปกครองท้องถิ่นในรูปแบบเทศบาลของข้าราชการและประชาชนในเขตเทศบาลเมืองนครสวรรค์ โดยพิจารณาเปรียบเทียบตามเพศ การศึกษา อายุ และรายได้ วิธีดำเนินการวิจัย ผู้วิจัยได้สร้างแบบสอบถามเพื่อวัดความสำนึกต่อการปกครองท้องถิ่นในรูปแบบเทศบาล ในประเด็นที่เกี่ยวกับความรู้ความเข้าใจทางการเมือง ความสนใจและการเข้ามีส่วนร่วมทางการเมือง ความรู้สึกในประสิทธิภาพทางการเมือง ความรู้สึกในหน้าที่พลเมือง และความรู้สึกไม่ไว้ใจทางการเมือง โดยใช้แบบสอบถามจำนวน 58 ข้อ ซึ่งได้รับการตรวจสอบจนเป็นเครื่องมือวัดที่เชื่อถือได้ กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ ได้แก่ ข้าราชการและประชาชนที่มีสิทธิออกเสียงเลือกตั้งสมาชิกสภาพเทศบาลของเทศบาลเมืองนครสวรรค์ เมื่อวันที่ 8 มิถุนายน พ.ศ. 2523 โดยทำการเลือกข้าราชการไว้ 180 คน และประชาชนจำนวน 320 คน ด้วยวิธีการเลือกแบบโควต้า (Quota Sampling) ผู้วิจัยได้วิเคราะห์ข้อมูลโดยวิธีการทางสถิติหลายประเภท เช่น การแจกแจงความถี่แบบร้อยละ ค่าเฉลี่ย ความเบี่ยงเบนมาตรฐาน ความแปรปรวนสถิติแบบ T – Test การวิเคราะห์ความแปรปรวน และการวิเคราะห์การจำแนกพหุ (Multiple Classification Analysis) ผลการวิจัย 1. ข้าราชการและประชาชนในเขตเทศบาลเมืองนครสวรรค์ต่างมีความสำนึกต่อการปกครองท้องถิ่นในรูปแบบเทศบาลอยู่ในระดับปานกลางค่อนข้างต่ำ เมื่อพิจารณาค่าเฉลี่ยของคะแนนในทุกแง่มุมแล้ว พบว่าข้าราชการมีความสำนึกต่อการปกครองท้องถิ่นสูงกว่าประชาชนเล็กน้อย 2. ความสำนึกต่อการปกครองท้องถิ่นรูปแบบเทศบาลของข้าราชการและประชาชนในเขตเทศบาลเมืองนครสวรรค์ ไม่มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ 3. เมื่อพิจารณาถึงความสำนึกต่อการปกครองท้องถิ่นในรูปแบบเทศบาลของข้าราชการและประชาชน โดยจำแนกตามระดับการศึกษา เพศ อายุ และรายได้พบว่า มีความสำนึกต่อการปกครองท้องถิ่นแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05