การสำรวจความคิดเห็นที่เกี่ยวกับการประเมินผลการปฏิบัติงาน ของข้าราชการกรมการปกครอง

Abstract

เมื่อปี พ.ศ. 2507 กรมการปกครองของกระทรวงมหาดไทย ได้เริ่มนำเอาหลักการประเมินผลการปฏิบัติงานของข้าราชการมาใช้ในการบริหารงานบุคคลแผนใหม่ โดยมีจุดมุ่งหมายที่จะพัฒนาการปฏิบัติงานของข้าราชการ และเพื่อการบริหารงานบุคคลของกรมการปกครอง ซึ่งมีข้าราชการอยู่ทั่วราชอาณาจักร โดยกำหนดหลักเกณฑ์การประเมินผลการปฏิบัติงานไว้เป็นระเบียบของกระทรวงมหาดไทย การประเมินผลการปฏิบัติงานดังกล่าว เป็นการประเมินโดยระบบผู้บังคับบัญชาเหนือตนเป็นผู้ทำการประเมิน โดยใช้แบบรายงานการประเมินผลการปฏิบัติงานประจำปี ซึ่งได้ใช้มาตั้งแต่เมื่อเริ่มแรกใช้ระเบียบกระทรวงมหาดไทย โดยมีการแก้ไขเพียงเล็กน้อยเท่านั้น และข้าราชการที่ได้รับการยกเว้นไม่ต้องการเป็นผู้ถูกประเมินก็มีเพียงอธิบดีกรมการปกครองและรองอธิบดีอีก 3 ท่านเท่านั้น ขอบเขตของการประเมินผลการปฏิบัติงานตามระเบียบกระทรวงมหาดไทยนั้นนอกจากประเมินเรื่องการปฏิบัติงานแล้วยังครอบคลุมไปถึงความประพฤติ อุปนิสัยใจคอ ทั้งส่วนตัวและเรื่องที่เกี่ยวกับความเป็นไปในครอบครัว และหลังจากผู้บังคับบัญชาโดยตรงตามสายงานได้ประเมินผลแล้ว แบบรายงานการประเมินผลจะต้องถูกนำไปเสนอต่อผู้บังคับบัญชาระดับสูงขึ้นไปอีก เพื่อให้ผู้บังคับบัญชาเหล่านั้นประเมินหรือให้ความเห็นอีกชั้นหนึ่งก่อนจะส่งไปรวบรวมหรือวิเคราะห์ในกองอัตรากำลัง และส่งเสริมสมรรภาพซึ่งเป็นเจ้าหน้าที่ การศึกษาเรื่องการประเมินผลการปฏิบัติงานของข้าราชการกรมการปกครองฉบับนี้มีความมุ่งหมายที่จะสำรวจทัศนคติหรือความคิดเห็นของข้าราชการกรมการปกครองที่มีต่อการประเมินผลการปฏิบัติงานในฐานะที่เป็นผู้ทำการประเมินและผู้ถูกประเมิน และเพื่อศึกษาดูว่ากรมการปกครองได้นำเอาผลที่ได้รับจากการประเมินไปใช้ประโยชน์ในการบริหารงานบุคคลของกรมเพียงใด การสำรวจทัศนคติของข้าราชการดังกล่าว ได้กระทำโดยใช้การทอดแบบสอบถามสุ่มตัวอย่างจากกลุ่มข้าราชการกรมการปกครอง ที่เป็นเสมือนตัวแทนของข้าราชการทั่วประเทศ ผลการสำรวจและศึกษาวิจัยได้พบว่า ข้าราชการกรมการปกครองส่วนใหญ่เห็นว่ากรมการปกครองได้นำเอาผลที่ได้รับจากการประเมินไปใช้ในการบริหารงานบุคคลของกรมเพียงบางส่วน เช่น การปรับปรุงสมรรถภาพของข้าราชการที่บกพร่องในความประพฤติ กรมการปกครองได้ใช้การประเมินผลการปฏิบัติงานแบบต่างๆ อีกหลายแบบนอกเหนือจากแบบที่ใช้ประจำปีด้วยวัตถุประสงค์ต่างๆ กัน เช่น การประเมินผลเพื่อคัดเลือกบุคคลเข้ารับการศึกษาอบรมในวิทยาลัยการปกครอง เป็นต้น และยังปรากฎจากการศึกษาวิจัยนี้ด้วยว่า กรมการปกครองได้ใช้ผลจากการประเมินการปฏิบัติงานของข้าราชการในการบรรจุแต่งตั้งโยกย้ายในอัตราที่ต่ำ ผู้เขียนมีข้อคิดเห็นและข้อเสนอแนะว่า ในทางที่ถูกกรมการปกครองควรจะได้แก้ไขปรับปรุงระเบียบวิธีการ หลักเกณฑ์และแบบที่ใช้ในการประเมินผลการปฏิบัติงานเสียใหม่ไห้เหมาะสมสอดคล้องกับสภาพการณ์ปัจจุบัน และกรมการปกครองควรเน้นเรื่องการใช้ผลจากการประเมินผลการปฏิบัติงานของข้าราชการให้เป็นประโยชน์ในการบริหารงานบุคคลของกรมอย่างเต็มที่