การประเมินคุณค่าของวารสารไทยทางการแพทย์

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาและวิเคราะห์คุณภาพของวารสารไทยทางการแพทย์ ที่ยังคงจัดทำอยู่จนถึงปัจจุบัน วารสารที่นำมาประเมินคุณค่ามีจำนวนทั้งสิ้น ๘๕ ชื่อเรื่อง แยกเป็นวารสาร ๒ ประเภท คือ วารสารไทยทางการแพทย์ ประเภท ก. สำหรับผู้อยู่ในวงการแพทย์ จำนวน ๕๔ ชื่อเรื่อง และวารสารไทยทางการแพทย์ ประเภท ข. สำหรับผู้อ่านทั่วไป จำนวน ๓๑ ชื่อเรื่อง ในการประเมินคุณภาพของวารสารไทยทางการแพทย์ทั้ง ๒ ประเภท ได้นำส่วนประกอบต่าง ๆ ของวารสารซึ่งได้แก่ รูปเล่มการพิมพ์และเนื้อเรื่องมาสร้างเป็นเกณฑ์ขึ้น ๒ ชุด เพื่อวิเคราะห์วารสารแต่ละชื่อเรื่องโดยละเอียด และวิเคราะห์ข้อมูล โดยการหาค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ซึ่งปรากฏผลการวิจัยดังนี้ วารสารไทยทางการแพทย์ส่วนใหญ่จัดทำขึ้นระหว่าง พ.ศ. ๒๕๑๕-๒๕๒๓ โดยหน่วยงานราชการ สาขาวิชาของวารสารที่มีการจัดทำมากที่สุดคือ สาขาการแพทย์ทั่วไปและสาธารณสุข วารสารเหล่านี้ส่วนใหญ่มีคุณภาพโดยเฉลี่ยอยู่ในเกณฑ์ดี วารสารไทยทางการแพทย์ ประเภท ก. เล่มที่ได้คะแนนสูงสุด ได้คะแนนร้อยละ ๙๓.๖๕ เล่มที่ได้คะแนนต่ำสุด ได้คะแนนร้อยละ ๕๕.๕๖ วารสารไทยทางการแพทย์ ประเภท ข. เล่มที่ได้คะแนนสูงสุดได้คะแนนร้อยละ ๑๐๐ เล่มที่ได้คะแนนต่ำสุดได้คะแนนร้อยละ ๗๓.๕๓ ข้อบกพร่องที่สำคัญของวารสารทั้ง ๒ ประเภท คือ วารสารส่วนใหญ่ไม่ได้จัดทำดรรชนีเพื่อเป็นเครื่องช่วยค้น นอกจากนี้ยังพบว่าวารสารไทยทางการแพทย์เฉพาะสาขาวิชายังมีปริมาณไม่มากเท่าที่ควร และวารสารส่วนใหญ่ขาดการให้เลขสากลประจำวารสาร ข้อเสนอแนะในการวิจัยครั้งนี้ ได้แก่ บรรณาธิการวารสารไทยทางการแพทย์ควรเร่งจัดทำดรรชนีท้ายเล่มเพื่อความสะดวกในการค้นเรื่อง ควรติดต่อขอรหัสเลขสากลประจำวารสารจากหอสมุดแห่งชาติ ซึ่งทำหน้าที่เป็นศูนย์ข้อมูลวารสารระหว่างชาติแห่งประเทศไทย ควรจัดทำวารสารเฉพาะสาขาวิขาในปริมาณที่เพิ่มขึ้น และควรจัดส่งวารสารที่ผลิตไปให้กองห้องสมุด มหาวิทยาลัยมหิดล ซึ่งทำหน้าที่เป็น National Focal Point อย่างสม่ำเสมอ นอกจากนี้ห้องสมุดที่เป็น National Focal Point ควรจะได้จัดพิมพ์วารสารประเภทดรรชนีวารสารของสิ่งพิมพ์ทางการแพทย์ในประเทศขึ้น และควรมีการกำหนดมาตรฐานด้านการจัดทำวารสารไทยทางการแพทย์ขึ้น อันจะเป็นผลให้ข้อบกพร่องต่าง ๆ ในการจัดทำวารสารเหล่านี้หมดไป