การศึกษาระบบเสียงและการจัดกลุ่มทางเชื้อสายของภาษาดาระอั้ง (ปะหล่อง) บ้านนอแล อำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่

Abstract

วิทยานิพนธ์นี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ระบบเสียงภาษาดาระอั้ง บ้านนอแล อำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่ ด้วยวิธีการทางสัทวิทยาหน่วยเสียง และวิเคราะห์ระดับเสียงสูง-ต่ำประจำคำและความสั้น-ยาวของเสียงสระด้วยวิธีการทางกลสัทศาสตร์เพื่อช่วยยืนยันผลการวิเคราะห์ทางสัทวิทยา ประกอบกับการศึกษาลักษณะการเปลี่ยนแปลงทางเสียงบางประการจากภาษาปะหล่องดั้งเดิมซึ่งมีผู้สืบสร้างไว้แล้วมาเป็นเสียงในภาษาดาระอั้ง เพื่อใช้เกณฑ์ในการจัดภาษาดาระอั้งไว้ในกลุ่มย่อยของสาขาปะหล่องอิก ตระกูลมอญ-เขมรที่เหมาะสม ระบบพยัญชนะของภาษาดาระอั้ง ประกอบด้วยพยัญชนะ 31 หน่วยเสียง คือ / ph, th, ch, kh, p, t, c, k, ?, b, d, j, g, f, s, h, m, n, n, nº, l, r, jº, m, n, n, n, l, r, w, j/ ทุกหน่วยเสียงสามารถปรากฏเป็นพยัญชนะต้นได้ แต่มีเพียง 16 หน่วยเสียง ได้แก่ /p, t, c, k, ?, b, d, j, g, m, n, n, n, h, w, j/ เท่านั้นที่สามารถปรากฏในตำแหน่งท้ายพยางค์ได้ และพยัญชนะควบกล้ำ 10 เสียง คือ /phr, khr, pl. kl. pr. kr. bl. gl. br. gr/ ในเรื่องระบบสระของภาษาดาระอั้ง พบว่าความแตกต่างในเรื่องความสั้น-ยาวของเสียงสระมีนัยสำคัญทางภาษาศาสตร์ ภาษาที่มีสระเดี่ยวทั้งสิ้น 18 หน่วยเสียง ได้แก่ /i, i:, e, e:, e, e:, i, i:, e:, a, a:, u, u:, o, o:, e, e:,/ และมีสระประสม 6 หน่วยเสียง คือ /ie, ia, ai, au, ue, ua/ ภาษาดาระอั้งเป็นภาษาไม่มีวรรณยุกต์ แต่มีระดับเสียงสูง-ต่ำประจำคำ 4 ลักษณะ คือ เสียงกลางระดับ เสียงต่ำระดับ เสียงสูงระดับ และเสียงสูงตก ผลการวิเคราะห์ค่าระยะเวลาและค่าความถี่มูลฐานในภาษาดาระอั้ง ช่วยยืนยันผลการวิเคราะห์ทางสัทวิทยา นั่นคือ ความแตกต่างระหว่างสระสั้นและสระยาวมีนัยสำคัญทางสถิติ แต่ระดับเสียงสูง-ต่ำเป็นเพียงสัทลักษณะประจำโครงสร้างพยางค์เท่านั้น ไม่มีนัยสำคัญทางภาษาศาสตร์เพราะสามารถทำนายได้จากโครงสร้างพยางค์ รูปแบบการเปลี่ยนแปลงทางเสียงจากภาษาปะหล่องดั้งเดิมชี้ให้เห็นว่า ภาษาดาระอั้งควรอยู่ในกลุ่มย่อยเดียวกับภาษาดารัง ซึ่งเป็นภาษากลุ่มปะหล่อง-เรียงในสาขาย่อยปะหล่องตะวันตก