การประมาณการรายได้ขององค์การโทรศัพท์แห่งประเทศไทย

Abstract

กิจการโทรศัพท์ในประเทศไทยนับวันแต่จะขยายตัวออกไปอย่างกว้างขวาง เพราะเป็นกิจการสาธาราณูปโภคเกี่ยวกับการติดต่อสื่อสาร จึงจำเป็นต้องขยายตัวควบคู่หรือให้ทันกับความเจริญก้าวหน้าของบ้านเมืองทั้งทางด้านการเมือง การเศรษฐกิจและสังคม ตลอดจนเพื่อวัตถุประสงค์ในด้านความมั่นคงของชาติด้วย การขยายงานเพื่อให้มีโทรศัพท์ไว้ใช้อย่างเพียงพอนั้น ต้องใช้เงินทุนเป็นจำนวนมาก โดยถัวเฉลี่ยแล้วโทรศัพท์หนึ่งเลขหมายจะลงทุนประมาณ 45,000 บาท และนับแต่จะมีแนวโน้มสูงขึ้นไปอีกอยู่เรื่อย ๆ ดังนั้นการจัดทำแผนการเงินเพื่อพิจารณาว่าจะลงทุนได้มากน้อยเพียงใดจึงเป็นสิ่งจำเป็น แผนการเงินดังกล่าวประกอบด้วยงบการเงินที่ประมาณขึ้น ได้แก่ งบกำไรขาดทุน งบดุลและงบแสดงแหล่งที่มาและใช้ไปของเงินทุน ข้อมูลจากงบการเงินนี้จะทำให้ได้ข้อบ่งชี้ทางการเงิน ( Financial Indicators ) ที่สำคัญ ๆ เช่น อัตราผลตอบแทน ( Rate of Return) อัตราส่วนระหว่างหนี้สินระยะยาวต่อส่วนทุน ( Long – Term Debt/Equity Ratio ) และความสามารถในการจ่ายคืนเงินต้นและดอกเบี้ยเงินกู้ ( Debt Service Coverage ) ซึ่งในงบกำไรขาดทุนนั้นรายได้จากการประมาณนับว่าเป็นรายการที่มีความสำคัญที่สุด การประมาณการรายได้นั้น ต้องอาศัยข้อมูลของการคาดคะเนความต้องการโทรศัพท์ของแต่ละชุมสาย เพื่อนำเอาตัวเลขของจำนวนเลขหมายที่มีและหมายเลขที่ใช้มาเป็นข้อมูลเบื้องต้นในการประมาณ นอกจากนั้นยังใช้แผนกำหนดงานแล้วเสร็จตามโครงการลงทุนขยายงานประกอบการคำนวณด้วย ข้อมูลอื่นที่ผู้จัดทำประมาณการายได้ต้องจัดหาหรือค้นคว้าก็มีสถิติตัวเลขที่สำคัญ เช่น จำนวนเลขหมายที่ใช้แยกตามประเภทผู้เช่าโทรศัพท์ รายได้ประเภทต่าง ๆ จากการดำเนินงานของแต่ละชุมสาย ทั้งในเขตโทรศัพท์นครหลวงและภูมิภาค ตัวเลขเหล่านี้เป็นตัวเลขที่เกิดขึ้นจริง เฉพาะในไตรมาสแรกของปีงบประมาณ 2519 เท่านั้น โดยหวังว่าการใช้ตัวเลขที่ล่าสุดเท่าที่จะหาได้ จะช่วยทำให้การคาดคะเนใกล้เคียงต่อความเป็นจริงยิ่งขึ้น วิธีการประมาณ นำเอาจำนวนเลขหมายที่ใช้ของแต่ละชุมสาย ทั้งในเขตโทรศัพท์นครหลวงและภูมิภาค แยกตามประเภทผู้เช่าโดยการใช้อัตราร้อยละของผู้เช่าโทรศัพท์แต่ละประเภทที่คำนวณขึ้นมา ซึ่งแยกเป็นของ บ้านพัก ธุรกิจ สาธารณะ ราชการและ ทศท. และจะใช้อัตราส่วนนี้เป็นเกณฑ์กำหนดตลอดไปจนถึงปีงบประมาณ 2527 ต่อจากนั้นคำนวณหาเลขหมายที่ใช้โดยเฉลี่ยของผู้เช่าแต่ละประเภท โดยการนำเอาหมายเลขที่ใช้ต้นไตรมาสรวมกับปลายไตรมาสแล้วหารด้วยสอง และนำไปประมาณรายได้ค่าใช้บริการโทรศัพท์ประเภทต่าง ๆ ตามลำดับ นอกเหนือจากนี้ยังมีการคำนวณที่สำคัญซึ่งประกอบด้วย - จำนวนครั้งการใช้โทรศัพท์ต่อเลขหมายที่ใช้โดยเฉลี่ย - จำนวนรายได้ค่าบริการโทรศัพท์ประเภทต่าง ๆ ต่อเลขหมายที่ใช้โดยเฉลี่ย และ – รายได้ค่าบริการโทรศัพท์ต่อจำนวนครั้งการใช้โทรศัพท์ ตัวเลขต่าง ๆ เหล่านี้ จะต้องปรับเพื่อให้เหมาะสมสำหรับจะนำไปใช้ในการประมาณเพื่อให้ได้ผลยิ่งขึ้น โดยการพิจารณาถึงแนวโน้มสภาพเศรษฐกิจและสังคมของชาติ วิธีการประมาณดังกล่าวนับว่าไม่ยุ่งยากซับซ้อนมากนัก แต่ผลที่ได้รับก็น่าพึงพอใจเพราะใกล้เคียงกับรายได้ที่เกิดขึ้นจริงมาก ดังเช่นในปีงบประมาณ 2519 ได้ประมาณการรายได้จากการดำเนินงานไว้เป็นจำนวน 907.2 ล้านบาท เมื่อเปรียบเทียบกับที่เกิดขึ้นจริงจำนวน 902.0 ล้านบาท จะแตกต่างเป็นจำนวนเพียง 5.2 ล้านบาท หรือเทียบเป็นร้อยละ 0.58 เท่านั้น ความใกล้เคียงของการประมาณการรายได้ขึ้นอยู่กับปัจจัยหลักที่สำคัญสองประการ ประการแรกคือ เรื่องเวลา เพราะยิ่งประมาณการไว้ล่วงหน้านานเพียงใด โอกาสที่จะคลาดเคลื่อนผิดไปย่อยจะมีมากขึ้นเพียงนั้น ปัจจัยประการที่สองคือ การเปลี่ยนแปลงโครงการที่เป็นสารสำคัญทั้งทางด้านวงเงินลงทุน และกำหนดเวลาแล้วเสร็จตามโครงการอันมีผลกระทบกระเทือน เนื่องมาจากความผันผวนทางการเมือง การเศรษฐกิจและสังคมทั้งภายในและภายนอกประเทศ อนึ่งในการจัดทำงบกำไรขาดทุนโดยประมาณ จำเป็นต้องศึกษาทั้งทางด้านรายได้และด้านรายจ่าย ซึ่งแต่ละด้านมีรายละเอียดปลีกย่อยของที่มาและการคำนวณมาก ดังนั้นจึงได้เลือกศึกษาเฉพาะด้านรายได้เพียงด้านเดียวเท่านั้น โดยหวังว่าวิทยานิพนธ์ที่เสนอนี้จะมีเนื้อหาดีกว่าที่จะศึกษาทั้งสองด้านรวมกัน