มาตรการทางกฎหมายในการจัดรูปที่ดินเพื่อการพัฒนาเมืองโดยเอกชน

Abstract

จากความเจริญก้าวหน้าในภาคเศรษฐกิจของประเทศในช่วงระยะเวลาที่ผ่านมา ทำให้พื้นที่เมืองขยายตัวไปอย่างรวดเร็ว โดยภาครัฐนั้นยังไม่อาจที่จะควบคุมกำกับได้อย่างมีประสิทธิภาพทั้งนี้เนื่องมาจากการที่ยังไม่มีแนวนโยบายในการพัฒนาเมืองที่ชัดเจน อีกทั้งกฎหมายที่มีอยู่นั้นก็ยังไม่สมบูรณ์และบางส่วนก็มีความซ้ำซ้อนกัน จากสาเหตุดังกล่าวส่งผลให้ชุมชนเมืองที่ขยายตัวอย่างรวดเร็วนั้นเต็มไปด้วยปัญหาต่าง ๆ มากมาย และปัญหาที่สำคัญที่สุดก็คือ ปัญหาการขาดแคลนระบบโครงสร้างพื้นฐาน การได้มาซึ่งที่ดินของภาครัฐเพื่อจัดสร้างระบบบริการขั้นพื้นฐานดังกล่าวมักจะใช้วิธีการเวนคืนที่ดิน ซึ่งเป็นการก่อภาระให้แก่รัฐในการจัดหางบประมาณมาชดใช้แก่เจ้าของอสังหาริมทรัพย์และเจ้าของอสังหาริมทรัพย์เองก็มีความรู้สึกว่ายังไม่ได้รับการชดใช้ที่เป็นธรรม แนวทางหนึ่งที่ใช้ในการแก้ไขปัญหาของชุมชนเมืองจนประสบผลสำเร็จมาแล้วในต่างประเทศ เช่น สหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมัน ญี่ปุ่น สาธารณรัฐจีนไต้หวันและเกาหลีใต้ คือ วิธีการจัดรูปที่ดิน ซึ่งเป็นมาตรการหนึ่งในการพัฒนาหนึ่ง โดยทำการรวบรวมที่ดินในพื้นที่โครงการมาปรับเปลี่ยนรูปร่างและลักษณะแปลงที่ดินใหม่ พร้อมทั้งทำการพัฒนาระบบโครงสร้างพื้นฐานของชุมชนให้ดีขึ้น ด้วยวิธีการจัดรูปที่ดินเป็นแนวทางในการพัฒนาเมืองที่ยึดหลักประชาธิปไตย ความเป็นธรรมการมีส่วนร่วมและหลักประกันให้เจ้าของที่ดินได้รับประโยชน์สูงสุด นอกจากนั้นยังเพื่อให้เกิดประโยชน์แก่คุณภาพชีวิตของสมาชิกในชุมชน ปรับปรุงสภาวะแวดล้อม การวางแผนในด้านสาธารณูปโภค เพื่อให้เกิดประโยชน์ทางด้านผังเมืองและการจราจร ดังนั้นจุดมุ่งหมายของวิทยานิพนธ์นี้ก็คือ การเสนอมาตรการทางกฎหมายในการจัดรูปที่ดินเพื่อการพัฒนาเมืองที่เอกชนร่วมกันดำเนินงานในรูปแบบขององค์กรนิติบุคคลที่มีชื่อว่า นิติบุคคลจัดรูปที่ดินเพื่อการพัฒนาเมือง และได้เสนอมาตรการทางกฎหมายที่มีลักษณะเป็นการส่งเสริมชักจูงใจมากกว่าการควบคุมบังคับ เพื่อให้การจัดรูปที่ดินเพื่อการพัฒนาเมองโดยภาคเอกชนมีความเป็นไปได้ โดยอาศัยบทบัญญัติของกฎหมายดังกล่าวในการส่งเสริมเพื่อให้ผู้ที่เกี่ยวข้องกับทุกฝ่ายนั้นได้รับความเป็นธรรมและประโยชน์สูงสุด