ผลของการใช้หนังสือบำบัดต่อความวิตกกังวลของเด็กป่วยในโรงพยาบาล : การศึกษาเฉพาะกรณีคนไข้โรคไต

Abstract

การวิจัยครั้งนี้ มุ่งศึกษาถึงผลของการบำบัดด้วยหนังสือต่อภาวะความวิตกกังกลในเด็กป่วยเรื้อรัง โดยศึกษาเป็นรายกรณีกับเด็กป่วยชาย หญิง จำนวน 8 คน อายุระหว่าง 9-12 ปี ป่วยด้วยโรคไตเรื้อรัง ซึ่งต้องพักรักษาตัวในโรงพยาบาลเป็นระยะเวลาไม่ต่ำกว่า 5 สัปดาห์ โดยเข้ารับการรักษา 1 สัปดาห์ ก่อนการทดลอง พักในโรงพยาบาลตลอดระยะเวลาการทดลอง 3 สัปดาห์ และต้องอยู่ในโรงพยาบาลหลังการทดลองต่อไปอีกอย่างน้อย 1 สัปดาห์ ผู้วิจัยจัดเด็กออกเป็นกลุ่มตัวอย่าง รวมทั้งหมด 3 กลุ่ม ได้แก่ กลุ่มทดลองที่ 1 มี 3 คน ให้รับการบำบัดด้วยหนังสือ ที่มีเนื้อหาสาระเกี่ยวข้องกับปัญหาของเด็ก ระหว่างการทดลอง พร้อมทั้งเข้าร่วมกิจกรรมของโรงพยาบาลตามปกติ กลุ่มทดลองที่ 2 มี 3 คน ให้อ่านหนังสือทั่วไปสำหรับเด็ก ที่ไม่มีเนื้อหาสาระเกี่ยวข้องกับปัญหาของเด็ก พร้อมทั้งเข้าร่วมกิจกรรมของโรงพยาบาลตามปกติ กลุ่มควบคุม มี 2 คน ให้เด็กเข้าร่วมกิจกรรมต่าง ๆ ของโรงพยาบาลตามปกติ โดยผู้วิจัยไม่ได้หาหนังสือใด ๆ มาให้อ่าน ขั้นตอนต่าง ๆ ในการวิจัย มีดังนี้ ขั้นตอนที่ 1 คัดเลือกกลุ่มตัวอย่าง ขั้นตอนที่ 2 ให้กลุ่มตัวอย่างทำมาตรวัดความวิตกกังวลก่อนการทดลอง ขั้นตอนที่ 3 ผู้วิจัยสัมภาษณ์กลุ่มตัวอย่างและผู้เกี่ยวข้องก่อนการทดลอง ขั้นตอนที่ 4 ดำเนินการทดลองกับกลุ่มตัวอย่างแต่ละกลุ่ม ตามเงื่อนไขในการวิจัย ขั้นตอนที่ 5 ให้กลุ่มตัวอย่างทำมาตรวัดความวิตกกังวลหลังการทดลอง ขั้นตอนที่ 6 ผู้วิจัยสัมภาษณ์กลุ่มตัวอย่างและผู้เกี่ยวข้องหลังการทดลอง เมื่อสิ้นสุดการทดลอง ดูระดับความวิตกกังวลก่อนและหลังการทดลอง ของเด็กกลุ่มตัวอย่างทั้ง 3 กลุ่ม โดยพิจารณาจากคะแนนสูงสุดของมาตรวัดความวิตกกังวล ซึ่งมีคะแนนสูงสุดเท่ากับ 49 คะแนน ถ้าเด็กคนใดได้คะแนนมากกว่า 25 คะแนน คือมากกว่า ร้อยละ 50 ของคะแนนทั้งหมด ถือว่า มีความวิตกกังวลสูง ส่วนเด็กคนใดได้คะแนนต่ำ กว่า 24 คะแนน คือต่ำกว่าร้อยละ 50 ของคะแนนทั้งหมด ถือว่าไม่มีความวิตกกังวล (Zung 1978: 2) โดยพิจารณาร่วมกับข้อมูลจากการบันทึกการสังเกตพฤติกรรมและการสัมภาษณ์เด็กแต่ละคน จากผลการวิจัยครั้งนี้ พบว่า เด็กกลุ่มทดลองที่ 1 คะแนนความวิตกกังวลลดลงทั้ง 3 ราย โดยได้คะแนนความวิตกกังวลก่อนการทดลองมากกว่าร้อยละ 50 และได้คะแนนความวิตกกังวลหลังการทดลองต่ำกว่าร้อยละ 50 ของคะแนนมาตรวัดความวิตกกังวลทั้งฉบับ โดยคะแนนความวิตกกังวลที่ลดลงนี้ สอดคล้องกับการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของเด็ก ซึ่งแสดงว่า หลังการทดลองเด็กกลุ่มทดลองที่ 1 ทั้ง 3 ราย มีความวิตกกังวลลดลง เด็กกลุ่มทดลองที่ 2 คะแนนความวิตกกังวลลดลง 2 ราย เพิ่มขึ้น 1 รายแต่คะแนนความวิตกกังวลทั้งก่อนและหลังการทดลองของเด็กทั้ง 3 ราย เมื่อเทียบเป็นร้อยละแล้ว มีคะแนนมากกว่าร้อยละ 50 ของคะแนนมาตรวัดความวิตกกังวลทั้งฉบับ และเด็กทุกรายไม่มีพฤติกรรมเปลี่ยนแปลงไปในทางที่ดีขึ้น ซึ่งแสดงว่า หลังการทดลองเด็กกลุ่มทดลองที่ 2 ยังคงมีความวิตกกังวลสูง เด็กกลุ่มควบคุม คะแนนความวิตกกังวลลดลง 1 ราย เพิ่มขึ้น 1 ราย แต่คะแนนความวิตกกังวลทั้งก่อนและหลังการทดลอง มากกว่าร้อยละ 50 ของคะแนน มาตรวัดความวิตกกังวลทั้งฉบับ และไม่มีพฤติกรรมเปลี่ยนแปลงไปในทางที่ดีขึ้น ซึ่งแสดงว่า หลังการทดลอง เด็กกลุ่มควบคุมยังคงมีความวิตกกังวลสูง จึงสรุปผลการทดลองครั้งนี้ ได้ว่า การบำบัดด้วยหนังสือที่มีเนื้อหาสาระเกี่ยวข้องกับปัญหาของเด็ก มีผลช่วยลดความวิตกกังวลในเด็กป่วยเรื้อรังได้จริง อย่างไรก็ตาม การศึกษาวิจัยครั้งนี้ เป็นการศึกษารายกรณี กระทำกับกลุ่มตัวอย่างจำนวนน้อย จึงไม่สามารถนำไปกล่าวอ้างเป็นตัวแทนของประชากรได้ และผลการวิจัยก็ไม่สามารถนำไปยืนยันได้ว่า การบำบัดด้วยหนังสือจะมีผลลดความวิตกกังวลในเด็กป่วยเรื้อรังทุกรายได้ เพียงแต่สามารถนำไปเป็นตัวอย่างอ้างอิงได้เท่านั้น ฉะนั้นผู้วิจัยจึงใคร่เสนอแนะ สำหรับผู้ที่สนใจจะทำการศึกษาวิจัยเกี่ยวกับเรื่องนี้ต่อไปว่า ควรทำการทดลองกับกลุ่มตัวอย่างกลุ่มใหญ่ ที่สามารถนำไปกล่าวอ้างเป็นตัวแทนของประชากรได้ เพื่อผลการศึกษาวิจัย จะสามารถนำไปยืนยันถึงประโยชน์ของการบำบัดด้วยหนังสือได้อย่างกว้างขวางยิ่งขึ้น.