อิทธิพลทางการศึกษาของต่างประเทศที่มีต่อโครงการศึกษาไทย (พ.ศ. 2441-2464)

Abstract

การวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาอิทธิพลทางการศึกษาของต่างประเทศที่มีผลต่อการนำมากำหนดใช้กับโครงการศึกษาไทยช่วงปี พ.ศ. 2441 ถึง พ.ศ. 2464 ผู้วิจัยได้ศึกษาจากเอกสารชั้นต้นและเอกสารชั้นรอง แล้วบรรยายวิเคราะห์ตามกระบวนการวิจัยเชิงประวัติศาสตร์ ผลของการวิจัยพบว่า อิทธิพลทางการศึกษาของประเทศอังกฤษและญี่ปุ่น มีผลต่อการนำมาปรับปรุงใช้กับโครงการศึกษาทั้งในรัชสมัยรัชกาลที่ 5 และรัชกาลที่ 6 ในด้านการกำหนดหลักสูตร วิชาเรียน อายุของผู้เรียน และระดับการศึกษา โครงการศึกษาฉบับแรก (พ.ศ. 2441) ได้รับอิทธิพลทางการศึกษาจากประเทศอังกฤษ โครงการศึกษาฉบับที่สอง (พ.ศ. 2445) ได้รับอิทธิพลทางการศึกษาจากประเทศญี่ปุ่น ส่วนโครงการศึกษาฉบับอื่น ๆ คือ ฉบับ 2450-2464 ก็ได้รับอิทธิพลจากประเทศทั้งสองดังกล่าวเช่นกัน กล่าวคือ ระบบการศึกษาอย่างเป็นแบบแผนตามแนวการจัดการศึกษาในระบบโรงเรียนของประเทศอังกฤษและมีการปฏิรูปตามแนวของประเทศญี่ปุ่นในระยะหลัง โดยเฉพาะอย่างยิ่งด้านอาชีวศึกษา การรับอิทธิพลทางการศึกษาของต่างประเทศในการจัดทำโครงการศึกษาไทยนี้ เป็นความคิดริเริ่มของพระมหากษัตริย์ เอกอัครราชทูต ผู้ตรวจการศึกษา รวมทั้งเสนาบดีกระทรวงธรรมการ ซึ่งเป็นผู้มีประสบการณ์ทางการศึกษาจากต่างประเทศ