การใช้โหราศาสตร์เป็นวิถีทางในการเผยแผ่พระพุทธศาสนา

Abstract

โหราศาสตร์ไทยมีประวัติความเป็นมาที่ยาวนานและมีมาก่อนที่พระพุทธศาสนาจะเกิดขึ้น ในคัมภีร์ทางพระพุทธศาสนานิกายเถรวาทปรากฏเรื่องเกี่ยวกับโหราศาสตร์อยู่หลายแห่งและในสมัยพุทธกาลก็มีการศึกษาเรื่องเกี่ยวกับดวงดาว การทำนายมหาปุริสลักษณะและการทำนายฝัน แสดงให้เห็นว่าพระพุทธศาสนายอมรับความมีอยู่ของโหราศาสตร์ในฐานะเป็นศาสตร์แขนงหนึ่ง แต่พระพุทธศาสนาถือว่าพระสงฆ์ไม่ควรนำโหราศาสตร์มาใช้ ดังมีพุทธบัญญัติชัดเจนมิให้ภิกษุเกี่ยวข้องกับโหราศาสตร์ เพราะไม่เหมาะกับชีวิตของสมณเพศ ในส่วนของความสัมพันธ์ระหว่างพระพุทธศาสนากับโหราศาสตร์พบว่ามาหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาที่เกี่ยวข้อง คือ นิยาม ๕ กรรมกับการให้ผลของกรรม อีกทั้งเรื่องความเพียร และการมีเสรีภาพในการกระทำของมนุษย์ เหล่านี้ล้วนส่งผลและมีอิทธิพลต่อการดำเนินชีวิตของมนุษย์มากกว่าอิทธิพลจากอำนาจของดวงดาว จากการศึกษาพบว่าพระสงฆ์ที่ใช้โหราศาสตร์สามารถช่วยเหลือชาวบ้านที่มีความทุกข์ได้แต่ควรใช้โหราศาสตร์ในฐานะเครื่องมือชักจูงไม่ใช่เป็นจุดหมายหลัก แม้ว่าการกระทำเช่นนี้จะผิดหลักพระธรรมวินัย แต่หากเพื่อประโยชน์สุขที่จะเกิดขึ้นแก่สังคมและผู้คนหมู่มาก พระสงฆ์บางรูปก็เห็นว่าควรทำ เพราะพุทธบริษัท ๔ โดยเฉพาะอุบาสกอุบาสิกา ซึ่งเป็นคนส่วนมากของสังคมหากชักจูงพวกเขาเหล่านั้นให้มีความรู้ความเข้าใจในหลักธรรมที่ถูกต้องแล้วก็ย่อมจะเป็นกำลังสำคัญในการปกป้องและทำนุบำรุงพระพุทธศาสนาให้สืบทอดต่อไปได้ในอนาคต