ผลกระทบของเขตการค้าเสรีอาเซียน-จีน ต่อการลงทุนโดยตรงจากต่างประเทศในภูมิภาคอาเซียน

Abstract

เขตการค้าเสรีอาเซียน-จีน (ACFTA) ถือเป็นการรวมกลุ่มทางเศรษฐกิจที่สำคัญ เนื่องจากเขตการค้าเสรีดังกล่าวจะมีขนาดประชากรรวมภายในกลุ่มใหญ่ที่สุดในโลก และมีมูลค่า GDP รวมสูงที่สุดเป็นอันดับที่ 3 ของโลกรองจาก EU และ NAFTA ทำให้ความตกลง ACFTA ได้รับการจับตามองอย่างมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งภายหลังจากที่ข้อตกลงด้านการค้าสินค้าภายใต้กรอบ ACFTA มีผลบังคับใช้อย่างเต็มที่ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม 2553 ซึ่งทำให้อัตราภาษีระหว่างประเทศในอาเซียนกับจีนลดลงอย่างมาก จนทำให้มูลค่าการค้าระหว่างกันปรับเพิ่มสูงขึ้นอย่างมาก เช่นเดียวกับการไหลเข้าของการลงทุนโดยตรงจากต่างประเทศมายังภูมิภาคอาเซียนก็ปรับตัวเพิ่มขึ้นเช่นเดียวกัน ผลการศึกษาทั้งเชิงพรรณนาและเชิงปริมาณพบว่าภายหลังการจัดตั้ง ACFTA มีส่วนช่วยดึงดูดการลงทุนโดยตรงจากต่างประเทศให้เข้าสู่ประเทศในอาเซียนเพิ่มขึ้น โดยเฉพาะการลงทุนโดยตรงจากจีนที่เข้าสู่อาเซียนเพิ่มขึ้นอย่างมาก เช่นเดียวกับการค้าระหว่างประเทศอาเซียนกับจีนอันเป็นตัวแปรหนึ่งที่สะท้อนถึงผลกระทบของ ACFTA ก็ส่งผลทางบวกต่อ FDI ที่ไหลเข้าสู่อาเซียนเช่นกัน นอกจากนี้ผลการทดสอบ Panel Cointegration ยังพบว่าตัวแปรที่ใช้ในการศึกษานี้มีความสัมพันธ์เชิงดุลยภาพในระยะยาว (Cointegration) ทำให้การประมาณการนี้ไม่เกิดปัญหาความสัมพันธ์เชิงมารยาหรือปัญหาตัวแปรมีความสัมพันธ์ที่ไม่แท้จริง ผลการศึกษาครั้งนี้จึงมีความน่าเชื่อถือ ขณะเดียวกัน ผลการศึกษายังพบว่าความตกลง ACFTA ช่วยดึงดูดการลงทุนโดยตรงจากต่างประเทศเข้าสู่ 2 อุตสาหกรรมสำคัญของประเทศไทย กล่าวคือ อุตสาหกรรมเครื่องใช้ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ และอุตสาหกรรมยางและผลิตภัณฑ์ยาง โดยเฉพาะอุตสาหกรรมยางและผลิตภัณฑ์ยางไทยที่พบว่าความตกลง ACFTA ช่วยดึงดูดการลงทุนโดยตรงจากจีนให้เข้าสู่อุตสาหกรรมอย่างชัดเจน ดังจะเห็นได้จากการเข้ามาลงทุนในไทยของกลุ่มทุนจีน โดยเฉพาะในส่วนของโรงงานผลิตผลิตภัณฑ์ยาง เพื่อใช้สิทธิประโยชน์จากความตกลง ACFTA ในการส่งผลิตภัณฑ์ยางกลับไปจีน ซึ่งมีความต้องการใช้ยางเป็นจำนวนมาก