การประกอบสร้างความหมายในภาพยนตร์อิงประวัติศาสตร์ “ตำนานสมเด็จพระนเรศวรมหาราช"

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาเจตนารมณ์ แนวความคิด ในการถ่ายทอดเหตุการณ์ที่เกี่ยวข้องกับความเป็นจริงทางประวัติศาสตร์ในภาพยนตร์ เรื่อง “ตำนานสมเด็จพระนเรศวรมหาราช” และเพื่อวิเคราะห์กระบวนการประกอบสร้างความหมายให้กับเหตุการณ์ที่เกี่ยวข้องกับความเป็นจริงทางประวัติศาสตร์ผ่านทางสื่อภาพยนตร์ โดยทำการศึกษาเฉพาะภาคองค์ประกันหงสา และภาคประกาศอิสรภาพ ด้วยการประมวลและวิเคราะห์ผลการศึกษาจากการสัมภาษณ์ในเชิงลึก กับกลุ่มบุคคลที่มีความสำคัญต่อการผลิตภาพยนตร์เรื่อง “ตำนานสมเด็จพระนเรศวรมหาราช” รวมทั้งข้อมูลจากเอกสารที่เกี่ยวข้องและวีดีทัศน์ภาพยนตร์เรื่องดังกล่าว ผลการวิจัย แสดงให้เห็นว่า เจตนารมณ์ในการสร้างภาพยนตร์เรื่องนี้มาจากแนวพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ และสมเด็จพระนางเจ้าพระบรมราชินีนาถ โดยมีจุดประสงค์ เพื่อ “ถ่ายทอด” ประวัติศาสตร์ของชาติ และ “กระตุ้น” ให้คนไทยในปัจจุบันหันมาสนใจและเรียนรู้รากเหง้าของตนเอง ผ่านทางเนื้อหาภาพยนตร์ที่เกิดจากกระบวนการผสมผสาน ระหว่างข้อเท็จจริงทางประวัติศาสตร์กับจินตนาการของผู้สร้างภาพยนตร์ โดยคำนึงถึงความสมบูรณ์ สมจริง และอรรถรสของภาพยนตร์เป็นหลัก โดยมีแนวความคิดในภาพรวมในการประกอบสร้างความหมายที่เน้นย้ำให้เห็นถึงความสำคัญของความหมายของคำว่า “อิสรภาพ” ในภาพยนตร์ภาคแรก ผู้สร้างภาพยนตร์ได้ประกอบสร้างความหมาย เพื่อให้ผู้ชมเข้าใจถึงแก่นสาระความหมายของการ “สูญเสียอิสรภาพ” โดยนำเสนอให้เห็นถึงสาเหตุและผลจากการสูญเสียอิสรภาพ รวมถึงความหวังของผู้สูญเสียอิสรภาพที่จะกอบกู้อิสรภาพคืนมา ในภาคสอง เน้นการสื่อความหมายที่คำว่าการ “กอบกู้อิสรภาพ” ซึ่งกว่าจะได้มาจะต้องอาศัยการรวบรวมกำลังผู้คน การมีผู้นำที่เหมาะสม ทั้งสติปัญญาความสามารถ และคุณงามความดีในการสร้างศรัทธาแก่ผู้คน รวมถึงจังหวะเวลาที่เหมาะสม และความพากเพียรพยายามอย่างหนัก