เศรษฐกิจสมัยธนบุรี

Abstract

การสูญสลายของกรุงศรีอยุธยา ส่งผลให้เศรษฐกิจและการค้าที่เคยมีมากกว่าสี่ร้อยปีต้องล่มสลายไป วิทยานิพนธ์เรื่องเศรษฐกิจสมัยธนบุรี พ.ศ. 2310-2325 จึงมุ่งศึกษาในด้านการฟื้นฟูเศรษฐกิจและการค้าในสมัยธนบุรี และบทบาทของสมเด็จพระเจ้าตากสินในด้านต่าง ๆ เช่น นโยบายในด้านการค้า ทั้งการค้าภายในและการค้าภายนอก, นโยบายในการขยายอาณาเขตซึ่งส่งผลต่อการฟื้นฟูเศรษฐกิจ รวมทั้งศึกษาเศรษฐกิจสมัยธนบุรีในฐานะที่เป็นพื้นฐานให้กับเศรษฐกิจของกรุงรัตนโกสินทร์ในช่วงเวลาต่อมา จากการศึกษาพบว่าเศรษฐกิจในสมัยธนบุรีเป็นเศรษฐกิจที่มีการฟื้นตัวอย่างต่อเนื่องตลอดรัชสมัย การฟื้นฟูการค้าและเศรษฐกิจสมัยธนบุรีเกิดขึ้นโดยมีปัจจัยสำคัญอยู่ที่การค้ากับต่างประเทศเช่นเดียวกับสมัยอยุธยา โดยเฉพาะอย่างยิ่งการค้าภายในภูมิภาคและการค้ากับจีน ซึ่งเป็นการค้าเอกชนมากกกว่าการค้าในระบบบรรณาการ โดยผู้มีบทบาทในการทำการค้าเอกชนในสมัยกรุงธนบุรีคือพ่อค้าและขุนนางชาวจีน การขยายอำนาจของสมเด็จพระเจ้าตากสินไปยังเมืองต่าง ๆ เป็นการขยายอำนาจซึ่งคำนึงถึงผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจควบคู่ไปกับการเมือง