ข้อเสนอแก้ไขประมวลกฏหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 703

Abstract

การประกันหนี้ด้วยทรัพย์ตามกฎหมายของประเทศไทยมีสองประเภทคือจำนำและจำนอง โดยจำนำเจ้าของต้องส่งมอบการครอบครองทรัพย์ที่จำนำให้กับผู้รับจำนำส่วนการจำนองเป็นการนำทรัพย์สินมาตราไว้เป็นหลักประกันโดยทำเป็นหนังสือและจดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่เท่านั้น โดยไม่ต้องส่งมอบการครอบครองทรัพย์ที่จำนองเหมือนจำนำ เจ้าของยังคงครอบครองและใช้ประโยชน์จากทรัพย์ที่นำมาเป็นหลักประกันนั้นต่อไปตามเดิม ทรัพย์ที่อาจนำมาจำนองได้ ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 703 ได้แก่ อสังหาริมทรัพย์ทุกประเภทและสังหาริมทรัพย์บางประเภทเท่านั้น ได้แก่ เรือมีระวางตั้งแต่ห้าตันขึ้นไป แพ สัตว์พาหนะ และสังหาริมทรัพย์ที่กฎหมายบัญญัติให้จดทะเบียนเฉพาะการ ได้แก่ เครื่องจักร เรือ รถยนต์ สิทธิการเช่า กฎหมายว่าด้วยหลักประกันของต่างประเทศ โดยเฉพาะประเทศอังกฤษ สหรัฐอเมริกา และ ฝรั่งเศส บัญญัติให้ทรัพย์ทุกประเภทนำมาเป็นหลักประกันได้โดยไม่ต้องส่งมอบการครอบครอง เว้นแต่ ทรัพย์ที่กฎหมายห้ามไว้ โดยกำหนดวิธีการนำมาเป็นหลักประกันหลายวิธี เป็นการเปิดโอกาสให้ลูกหนี้นำทรัพย์มาเป็นหลักประกันได้มากขึ้น จากการศึกษาพบว่า ปัจจุบันเจ้าของมีทรัพย์หลายประเภทที่มีมูลค่าสูง มีความสำคัญในการดำรงชีวิตและในการดำเนินธุรกิจ แต่ไม่อาจนำมาเป็นหลักประกันโดยไม่ต้องส่งมอบการครอบครองที่เรียกว่าจำนองได้ เนื่องจาก การจำนองตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 703 จำกัดทรัพย์ที่อาจนำมาจำนองเป็นหลักประกันไว้เป็นการเฉพาะเจาะจงเท่านั้น ทรัพย์อื่นนอกจากนั้นไม่อาจนำมาจำนองได้ ผู้เขียนมีความเห็นว่า เครื่องบินและเฮลิคอปเตอร์ เป็นทรัพย์ที่มีมูลค่าสูง เป็นพาหนะหลักในการขนส่งสินค้าและขนส่งคนโดยสาร เจ้าของหรือผู้มีสิทธิครอบครองต้องนำไปจดทะเบียนจึงจะนำออกมาใช้ได้ จึงเป็นทรัพย์ที่มีทะเบียน และนำมาจำนองเป็นประกันได้ เช่นเดียวกับทรัพย์สินทางปัญญา เฉพาะเครื่องหมายการค้าและสิทธิบัตร ที่ได้จดทะเบียนแล้วเท่านั้น ดังนั้น ควรแก้ไขประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 703 โดยบัญญัติให้เครื่องบิน เฮลิคอปเตอร์ เครื่องหมายการค้าและสิทธิบัตร ที่จดทะเบียนแล้ว นำมาจำนองเป็นหลักประกันได้