แบบจำลองเชิงตัวเลขเพื่อศึกษาการกระจายตัวอ่อนปะการังโดยกระแสน้ำบริเวณชายฝั่งสัตหีบ จังหวัดชลบุรี

Abstract

กระแสน้ำเป็นปัจจัยหนึ่งที่ใช้อธิบายความเชื่อมโยงประชากรสิ่งมีชีวิตในแต่ละบริเวณ เนื่องจากวงจรชีวิตของสัตว์ทะเลขนาดเล็กจะมีช่วงชีวิตวัยอ่อนล่องลอยอยู่ในกระแสน้ำเพื่อหาแหล่งอาศัยที่ปลอดภัย ก่อนจะพัฒนาเป็นวัยเจริญพันธุ์กระจายอยู่บริเวณต่างๆต่อไป ปะการังบางชนิดสามารถขยายพันธุ์ด้วยการผสมพันธุ์และได้ตัวอ่อนที่ต้องใช้กระแสน้ำพัดพาหาพื้นที่ลงเกาะแหล่งที่เหมาะสมเช่นกัน กระแสน้ำจึงเป็นปัจจัยสำคัญที่ส่งผลต่อการกระจายตัวอ่อนปะการัง และอาจทำให้แนวปะการังมีความหลากหลาย เนื่องจากได้รับตัวอ่อนจากแหล่งอื่น วัตถุประสงค์ของการศึกษาในครั้งนี้จึงใช้แบบจำลองเชิงตัวเลขเพื่อศึกษากระแสน้ำที่ขับเคลื่อนด้วยน้ำขึ้นน้ำลงและลม โดยจำลองกระแสน้ำบริเวณอ่าวไทยตอนบนด้วยกริดขนาดกว้าง 2 กิโลเมตร ยาว 3 กิโลเมตร เพื่อนำกระแสน้ำมาขับเคลื่อนแบบจำลองกริดเล็ก ขนาดกว้างยาวด้านละ 100 เมตร บริเวณชายฝั่งสัตหีบ จังหวัดชลบุรี ซึ่งเป็นบริเวณที่มีความซับซ้อน และพบปะการังกระจายอยู่ทั่วไปตามชายฝั่ง จากนั้นนำผลการจำลองกระแสน้ำมาศึกษาลักษณะการกระจายอนุภาค ซึ่งใช้เป็นตัวแทนตัวอ่อนปะการัง และติดตามการเคลื่อนที่โดยรวมและการกระจายตัวของอนุภาคที่ได้รับอิทธิพลของน้ำขึ้นน้ำลงและลมในรูปแบบต่างๆ ผลการศึกษาพบว่า อนุภาคที่ปล่อยในช่วงน้ำตายคงอยู่บริเวณจุดปล่อยมากกว่าปล่อยช่วงน้ำเกิด และอิทธิพลของลมเด่นขึ้นเมื่ออนุภาคอยู่ในมวลน้ำนานขึ้น การกระจายอนุภาคที่ปล่อยจากบริเวณชายฝั่งเขาหมาจอในช่วงน้ำขึ้นหรือน้ำลงมีลักษณะแตกต่างกัน ซึ่งต่างจากการปล่อยอนุภาคบริเวณเกาะครามและเกาะเตาหม้อ ที่ไม่พบความแตกต่างระหว่างการปล่อยช่วงน้ำขึ้นหรือน้ำลง ดังนั้นสภาพภูมิประเทศจึงเป็นอีกปัจจัยที่ส่งผลต่อทิศทางการกระจายตัวอ่อนปะการัง และเมื่อพิจารณาพื้นที่การกระจายอนุภาคที่ปล่อยจากแต่ละพื้นที่ พบว่า บริเวณเกาะเตาหม้อเป็นจุดที่อนุภาคเคลื่อนตัวมารวมกัน ส่งผลให้ปะการังบริเวณนั้นมีแนวโน้มที่จะมีความหลากหลายทางพันธุกรรมสูงกว่าบริเวณอื่น