อิทธิพลของปริบทที่มีผลต่อการประมวลผลความหมายรองของคำพ้องในภาษาไทย

Abstract

งานวิจัยนี้จัดทำขึ้นเพื่อศึกษาอิทธิพลของปริบทที่มีผลต่อการประมวลผลคำพ้องในภาษาไทยโดยใช้วิธี self – paced reading การทดลองที่ 1 ศึกษาการประมวลผลคำพ้องที่มีความคุ้นเคยทางความหมายต่างกันที่มีความหมายเป็นนามทั้งคู่ โดยมีปริบททางความหมายที่เป็นปริบทใหญ่ (global context) ที่สนับสนุนความหมายหลักหรือความหมายรองของคำพ้อง และปริบทข้างเคียง (local context) ที่สนับสนุนความหมายรองของคำพ้องและปรากฏหน้าหรือหลังคำพ้อง จากผลการศึกษาพบว่าไม่เกิด Subordinate Bias Effect โดยผู้ร่วมการทดลองใช้เวลาอ่านประโยคที่มีคำพ้องไม่ต่างกับประโยคที่มีคำควบคุม การทดลองที่ 2 ศึกษาการประมวลผลคำพ้องที่มีความคุ้นเคยทางความหมายต่างกันที่มีความหมายหนึ่งเป็นนาม ความหมายหนึ่งเป็นกริยา โดยมีปริบททางความหมายที่เป็นปริบทใหญ่ (global context) ที่สนับสนุนความหมายหลักหรือความหมายรองของคำพ้อง และปริบททางไวยากรณ์ที่ปรากฏร่วมกับคำพ้องและสนับสนุนความหมายรองของคำพ้องเสมอ จากผลการศึกษาพบว่าการเกิด Subordinate Bias Effect โดยผู้ร่วมการทดลองใช้เวลาอ่านประโยคที่มีคำพ้องนานกว่าประโยคที่มีคำควบคุม ผลการศึกษาแสดงให้เห็นว่าปริบททางความหมายเพียงอย่างเดียวช่วยลดการเกิด Subordinate Bias Effect ได้ดีกว่าการผสมผสานกันของปริบททางความหมายและปริบททางไวยากรณ์ นอกจากนั้นยังพบว่าการขัดแย้งกันของปริบททำให้ผู้ร่วมการทดลองใช้เวลาในการอ่านประโยคเพิ่มขึ้นอีกด้วย