การศึกษาวิเคราะห์บทเพลงไทยสากลของสุนทราภรณ์

Abstract

วิทยานิพนธ์นี้มีจุดมุ่งหมายศึกษาวิเคราะห์ บทเพลงไทยสากลของสุนทราภรณ์จากผลงานเพลงที่มีพิมพ์รวมเล่มระหว่าง พ.ศ. 2507 – 2514 จำนวน568 เพลงเพื่อศึกษาลักษณะเนื้อหารูปแบบการใช้ภาษาทัศนคติของผู้แต่งและคุณค่าด้านต่างๆที่ปรากฏอยู่ในบทเพลง ผลการศึกษาสรุปได้ว่า เนื้อหาส่วนใหญ่ของบทเพลงไทยสากลของสุนทราภรณ์เป็นเพลงรักระหว่างชายและหญิง นอกจากนี้ยังมีบทเพลงที่เกี่ยวกับธรรมชาติ เพลงที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับวรรณคดี เพลงปลุกใจและสดุดี เพลงสถาบันการศึกษาและเพลงประจำจังหวัด เพลงที่เกี่ยวกับเทศกาลประเพณีเพลงที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับเยาวชน และเพลงเบ็ดเตล็ด บทเพลงยึดรูปแบบการใช้บทกวีนิพนธ์ขนาดสั้น มีทั้งการใช้ฉันทลักษณ์ตามแบบร้อยกรองแบบฉบับ และที่ใช้ฉันทลักษณ์แบบพิเศษที่มีลักาณะสอดคล้องกับทำนองเพลงหนึ่งๆ การใช้ถ้อยคำในบทเพลงไทยสากลของสุนทราภรณ์ มีลักษณะประณีตในการเลือกสรรถ้อยคำในทำนองเดียวกันกับการใช้ถ้อยคำในบทกวี เช่น การใช้คำภาษากวี การเล่นเสียงสัมผัสสระ สัมผัสอักษรการใช้คำซ้อน การใช้คำซ้ำ การหลากคำ และการใช้คำเลียนเสียงธรรมชาติ ส่วนการใช้คำนวนและการใช้ภาพพจน์แบบต่างๆ ก็ช่วยให้ผู้ฟังเกิดจินตภาพตามบทเพลง ทัศนคติของผู้แต่งที่พบในบทเพลงได้แก่ ทัศนคติที่เกี่ยวกับความเชื่อ ความรัก ธรรมชาติ ชีวิต คติธรรมและคุณธรรม สตรี และทัศนคติที่เกี่ยวกับความเป็นไทย คุณค่าที่พบในบทเพลงได้แก่ คุณค่าทางด้านวรรณศิลป์ คุณค่าทางด้านสนองอารมณ์ คุณค่าทางด้านความรู้ และคุณค่าทางด้านคติธรรม