การบังคับโทษปรับ

Abstract

ในการศึกษาวิจัยเกี่ยวกับการบังคับโทษปรับในวิทยานิพนธ์ฉบับนี้ ผู้เขียนได้ศึกษาเฉพาะกรณีการนำวิธีการผ่อนชำระค่าปรับมาใช้ในการบังคับโทษปรับ ประมวลกฎหมายอาญาของไทย มาตรา 29.30 ได้บัญญัติหลักเกณฑ์และขั้นตอนของการบังคับโทษปรับเอาไว้ กล่าวคือ จำเลยต้อนำค่าปรับตามคำพิพากษามาชำระต่อศาลภายในกำหนดเวลา 30 วัน หากว่าจำเลยฝ่าฝืนไม่ชำระค่าปรับภายในกำหนดนั้น ก็จะต้องถูกยึดทรัพย์ หรือถูกกักขังแทนค่าปรับ ในทางปฏิบัติศาลจะไม่ใช่วิธีการยึดทรัพย์เพราะเป็นการยุ่งยากและสิ้นเปลืองค่าใช้จ่าย แต่จะกักขังแทนค่าปรับ กรณีที่จำเลยเป็นคนยากจนไม่สามารถชำระค่าปรับได้ทันในกำหนดจะต้องถูกกักขังแทนค่าปรับ ซึ่งเป็นการไม่สอดคล้องตามความมุ่งหมายของคำพิพากษาที่ลงโทษปรับ อีกทั้ง การกักขังแทนค่าปรับมีลักษณะคล้ายคลึงกับการจำคุกระยะสั้นที่ความหมายส่วนหนึ่งของโทษปรับต้องการหลีกเลี่ยงอยู่ด้วยในกรณีที่จำเลยเป็นคนยากจน เมื่อจำเลยต้องโทษปรับประมวลกฎหมายอาญาของไทยยังไม่ทีบทบัญญัติให้อำนาจศาลในการใช้ดุลพินิจอนุญาตให้จำเลยผ่อนชำระค่าปรับไว้อย่างชัดเจนโดยตรง การบังคับโทษปรับศาลจึงอาศัยการตีความกฎหมายอนุญาตให้จำเลยผ่อนชำระค่าปรับ ในกฎหมายของต่างประเทศมีการกำหนดไว้ชัดเจนว่าในการบังคับโทษปรับ ศาลมีอำนาจใช้ดุลพินิจอนุญาตให้จำเลยผ่อนชำระค่าปรับโดยนำค่าปรับมาชำระต่อศาลเป็นงวดๆ เมื่อได้พิจารณาถึง ลักษณะความร้ายแรงของความผิด ประวัติลักษณะนิสัยและฐานะทางเศรษฐกิจของจำเลยประกอบแล้ว ดังนั้นเพื่อให้ความเป็นธรรมกับจำเลยที่มีฐานะทางการเงินไม่ดีจะได้ไม่ต้องถูกกักขังแทนค่าปรับและป้องกันการเกิดปัญหาในการตีความที่อาจจะมีความเป็นที่ต่างกันได้ จึงควรที่จะมีการบัญญัติกฎหมายเพิ่มเติมให้ศาลมีอำนาจใช้ดุลพินิจอนุญาตให้จำเลยผ่อนชำระค่าปรับไว้ให้ชัดเจนตามแบบอย่างของต่างประเทศ