สภาพและปัญหาการใช้สารนิเทศในการสอนสังคมศึกษาของครูสังคมศึกษา ในโรงเรียนมัธยมศึกษา กรุงเทพมหานคร

Abstract

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสภาพและปัญหาการใช้สารนิเทศในการสอนสังคมศึกษาของครูสังคมศึกษาในโรงเรียนมัธยมศึกษา กรุงเทพมหานคร ตัวอย่างประชากรเป็นครูสังคมศึกษา โรงเรียนมัธยมศึกษา สังกัดกรมสามัญศึกษา ปีการศึกษา 2535 จำนวน 342 คน โดยวิธีสุ่มแบบหลายขั้นตอนเครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยมี 2 ชุดคือ แบบสอบถามและแบบสังเกตเกี่ยวกับสภาพและปัญหาการใช้สารนิเทศของครูสังคมศึกษาที่ผู้วิจัยสร้างขึ้น วิเคราะห์ข้อมูลโดยหาค่าร้อยละ ค่ามัชฌิมเลขคณิต และส่วนเบี่ยงเบนมาตราฐาน ผลการวิจัยพบว่า 1. สภาพการใช้สารนิเทศในการสอนสังคมศึกษาของครูสังคมศึกษาส่วนใหญ่ใช้สารนิเทศประเภทสิ่งตีพิมพ์และไม่ตีพิมพ์น้อย สิ่งตีพิมพ์ที่ใช้มากที่สุดคือ หนังสือเรียน สิ่งไม่ตีพิมพ์ที่ใช้มากคือ แผนที่รูปภาพ รายการวิทยุ ครูส่วนใหญ่ใช้แหล่งสารนิเทศในโรงเรียนมาก ได้แก่ ห้องสมุดโรงเรียนห้องสมุดสังคมศึกษา สารนิเทศส่วนตัว ห้องโสตทัศนอุปกรณ์ ใช้แหล่งสารนิเทศนอกโรงเรียนน้อย ครูส่วนใหญ่ใช้สารนิเทศในกระบวนการเรียนการสอนมากโดยมีจุดประสงค์ของการใช้สารนิเทศเพื่อศึกษาค้นคว้าหาความรู้ประกอบการวางแผนการเรียนการสอน วิธีที่ใช้ในชั้นนำเข้าสู่บทเรียนคือ ครูนำมาเสนอในชั้นเรียนแล้วครูตั้งคำถามให้นักเรียนตอบ วิธีที่ใช้มากในชั้นดำเนินการสอนคือ การให้ข้อมูลความรู้เพิ่มเติมจากเนื้อหาที่มีในบทเรียน วิธีที่ใช้น้อยคือครูให้นักเรียนถามคำถามจากสารนิเทศที่ใช้แล้วครูตอบคำถาม วิธีที่ใช้มากในชั้นสรุปและประเมินผลคือ จัดป้ายนิเทศ ใช้กำหนดปัญหาและเฉลยปัญหา 2. ปัญหาการใช้สารนิเทศในการสอนสังคมศึกษาของครูสังคมส่วนใหญ่มีปัญหามาก ดังนี้ ปัญหาการใช้ประเภทของสารนิเทศคือมีปริมาณไม่พอต่อการใช้ การจัดหาสารนิเทศใหม่ๆ ช้ามาก สารนิเทศที่มีอยู่ไม่ทันสมัย ปัญหาการใช้แหล่งสารนิเทศคือแหล่งสารนิเทศอยู่ไกลทำให้ไม่สะดวกหรือเสียเวลามากในการไปรับบริการ แหล่งสารนิเทสขาดการประชาสัมพันธ์ทำให้ครูไม่รู้จักและใช้บริการน้อยปัญหาในด้านการใช้สารนิเทศคือ สภาพของห้องเรียนไม่เอื้ออำนวยต่อการใช้สารนิเทศ ไม่มีความรู้ทางภาษาต่างประเทศเพียงพอ มีชั่วโมงสอนมาก ที่มีปัญหาน้อยคือไม่ได้ความร่วมมือจากบริการที่โรงเรียนจัดให้ ไม่มีเวลาในการติดตามรายการความรู้ทางโทรทัศน์หรือฟังวิทยุ ไม่ทราบวิธีการค้นหาสารนิเทศที่ต้องการ