การเปรียบเทียบคาร์บอนฟุตพรินต์ระหว่างหนังสือที่พิมพ์บนกระดาษกับหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ในประเทศไทย

Abstract

หนังสืออิเล็กทรอนิกส์ในประเทศไทยเติบโตอย่างรวดเร็ว ตามการขยายตัวของตลาดอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ที่ใช้อ่าน เช่น แท็บเล็ต โทรศัพท์เคลื่อนที่อัจฉริยะ และคินเดิลของแอเมซอน ต้นทุนการผลิตและราคาขายไม่สูงมากนัก เมื่อเทียบกับหนังสือที่พิมพ์บนกระดาษ และการถ่ายโอนข้อมูลไปยังอุปกรณ์ที่ใช้อ่านก็สามารถทำได้ง่าย นอกจากนี้ในมุมมองทางด้านสิ่งแวดล้อมของโลก ยังมีนักวิทยาศาสตร์หลายคนเชื่อว่าหนังสืออิเล็กทรอนิกส์จะปลดปล่อยปริมาณแก๊สคาร์บอนไดออกไซด์ตํ่ากว่าหนังสือที่พิมพ์บนกระดาษ จากงานวิจัยพบว่าพฤติกรรมการอ่านของคนไทย โดยเฉลี่ยความเร็วในการอ่านหนังสืออิเล็กทรอนิกส์อยู่ที่ 312 คำต่อนาที ซึ่งเป็นความเร็วที่ช้ากว่าการอ่านหนังสือที่พิมพ์ลงบนกระดาษเล็กน้อย ห่างกันประมาณ 20 คำ/นาที จากผลการทดสอบไคสแควร์ (Chi-Square Test) ที่ระดับนัยสำคัญ 95% พบว่าความสัมพันธ์ระหว่างสื่อที่ใช้อ่านหนังสือกับประเภทของหนังสือ ไม่ได้เป็นอิสระต่อกัน แสดงให้เห็นว่า คนที่ชื่นชอบการอ่านนิตยสารหนังสือที่พิมพ์ลงบนกระดาษ ก็ยังชื่นชอบที่จะอ่านข่าวสารด้วยหนังสืออิเล็กที่พิมพ์ลงบนกระดาษด้วยเช่นกัน สำหรับการประเมินค่าคาร์บอนฟุตพรินต์ของหนังสือที่พิมพ์บนกระดาษ และหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ ด้วยจำนวนเล่มและดาวน์โหลดที่เท่ากัน โดยการใช้เทคนิคการประเมินผลแบบการประเมินวัฏจักรชีวิตของผลิตภัณฑ์ (Life Cycle Assessment: LCA) พบว่าหนังสืออิเล็กทรอนิกส์สามารถลดการปล่อยแก๊สคาร์บอนไดออกไซด์ ได้ถึง 64.45% หรือประมาณ 3 เท่าของการปล่อยแก๊สคาร์บอนไดออกไซด์ของหลังสือที่พิมพ์ลงบนกระดาษ