คุณลักษณะที่พึงประสงค์ของข้าราชการฝ่ายปกครองในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้

Abstract

ในการศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อหาคุณลักษณะของข้าราชการฝ่ายปกครองที่เหมาะสมในการปฏิบัติหน้าที่ในพื้นที่จังหวัดปัตตานี ยะลา และนราธิวาส รวมทั้งสี่อำเภอของจังหวัดสงขลา ซึ่งได้แก่อำเภอ จะนะ นาทวี เทพา และสะบ้าย้อย ซึ่งในการศึกษาครั้งนี้มุ่งเน้นไปที่เจ้าพนักงานปกครอง (ปลัดอำเภอ) โดยผู้ศึกษาอาศัยการศึกษาข้อมูลภาคสนามด้วยระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพด้วยการสัมภาษณ์เชิงลึก ซึ่งผู้ให้ข้อมูลสำคัญประกอบไปด้วยปลัดอำเภอที่ปฏิบัติหน้าที่ในพื้นที่และมีผลงานดีเด่น หัวหน้าส่วนราชการที่เกี่ยวข้อง และผู้ทรงคุณวุฒิในพื้นที่ ซึ่งผลการศึกษาพบว่าคุณลักษณะที่สำคัญในการปฏิบัติงานในพื้นที่จังหวัดชายแดนใต้จะต้องมีคุณลักษณะคือ 1) คุณลักษณะที่เกี่ยวข้องกับความไว้วางใจ ได้แก่ การเข้าถึงผู้นำทางศาสนาและประชาชน ความตั้งใจและทุ่มเทในการปฏิบัติหน้าที่ ความเข้าใจในบริบทประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมท้องถิ่น และความเข้าใจในภาษาถิ่น 2) คุณลักษณะที่เกี่ยวข้องกับการอำนวยความยุติธรรม ได้แก่ การอำนวยความยุติธรรมโดยยึดหลักความเป็นธรรม การอ้างอิงหลักตัวบทกฎหมายต่างๆ 3) คุณลักษณะที่เกี่ยวข้องกับการเจรจาต่อรองและการไกล่เกลี่ย ได้แก่ การเข้าถึงผู้นำศาสนาและผู้นำท้องถิ่น มีความเป็นกลาง การเลือกใช้วิธีในการเจรจาต่อรองและไกล่เกลี่ย บุคลิกของนักเจรจาต่อรองและไกล่เกลี่ย 4) คุณลักษณะในทางทหาร ได้แก่ การนำหน่วยอาสารักษาดินแดนและการดำเนินการทางยุทธวิธี ความสามารถในการประสานงานกับหน่วยกำลังข้างเคียง 5) คุณลักษณะที่เกี่ยวข้องกับการสื่อสาร ได้แก่ การเลือกใช้ถ้อยคำและเนื้อหาที่ต้องการสื่อสาร การแสดงออกต่อผู้อื่น 6) คุณลักษณะอื่นๆ ได้แก่ ภาวะผู้นำ การเป็นนักประสานงาน และการมีมนุษยสัมพันธ์ที่ดี โดยคุณลักษณะเหล่านี้ถือเป็นคุณลักษณะของปลัดอำเภอที่มีความเหมาะสมกับการปฏิบัติหน้าที่ในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ซึ่งหน่วยงานที่เกี่ยวข้องสามารถนำคุณลักษณะเหล่านี้ไปประยุกต์ใช้ในการวางแผนการฝึกอบรมเพื่อสร้างเสริมคุณลักษณะดังกล่าวที่ถือว่ามีความเหมาะสมกับสภาวการณ์ของพื้นที่ หรือใช้เป็นหนึ่งในหลักเกณฑ์ในการพิจารณาแต่งตั้ง โยกย้าย ปลัดอำเภอหรือข้าราชการส่วนต่างๆในพื้นที่ได้อีกด้วย