ผลของว่านหางจระเข้ต่อการลดการอักเสบ และการตายของเนื้อเยื่อตับในหนูแรท ที่มีภาวะตับอักเสบจากไขมันลงตับที่ไม่ได้เกิดจากแอลกอฮอล์

Abstract

โรคไขมันสะสมในตับที่ไม่ได้เกิดจากแอลกอฮอล์หรือ Nonalcoholic steatohepatitis (NASH) เป็นโรคตับที่เป็นปัญหาสำคัญของโลก พบในผู้ที่มีภาวะดื้อต่ออินซูลิน มีภาวะอ้วน โดยจะพบการสะสมเม็ดไขมันทั้งแบบใหญ่และแบบเล็ก รวมทั้งพบการอักเสบเกิดขึ้นในเนื้อตับเมื่อส่องดูใต้กล้องจุลทรรศน์ หากมีการพัฒนาความรุนแรงของโรคเกิดขึ้นจะทำให้เกิดภาวะตับแข็ง จนอาจกลายเป็นมะเร็งตับได้ในที่สุด แต่ปัจจุบันยังไม่มียาที่ใช้ในการรักษาโรคนี้อย่างจำเพาะเจาะจง ในงานวิจัยนี้เป็นการรักษาทางเลือกโดยใช้สมุนไพร คือว่านหางจระเข้ในการรักษาและป้องกันภาวะไขมันสะสมในตับที่ไม่ได้เกิดจากแอลกอฮอล์ โดยทำการทดลองในหนูแรทสายพันธุ์ Sprague-Dawley เพศผู้ แบ่งเป็น 3 กลุ่มคือ กลุ่มควบคุม กลุ่ม NASH และกลุ่ม Aloe โดยในกลุ่มควบคุม จะให้อาหารปกติ กลุ่ม NASH จะให้อาหารที่มีไขมันและน้ำตาลฟรุกโทสสูง และกลุ่ม Aloe จะให้อาหารที่มีไขมันและน้ำตาลฟรุกโทสสูงร่วมกับการให้ว่านหางจระเข้ 50 มิลลิกรัมต่อ น้ำหนักตัวเป็นกิโลกรัม ทางท่อให้อาหารทุกวัน โดยทุกกลุ่มการทดลองให้อาหารและน้ำแบบไม่จำกัด ทำการทดลองจนครบ 8 สัปดาห์จึงนำหนูทดลองมาทำการวิเคราะห์ โดยจะแบ่งออกเป็น ส่วนของซีรัมนำมาวิเคราห์ระดับเอนไซม์ aspartate transaminase (AST) และ alanine transaminase (ALT) และส่วนของเนื้อเยื่อตับ นำมาตรวจดูระดับของ malondialdehyde (MDA) และ glutathione (GSH) การแสดงออกของperoxisome proliferators-activated receptor gamma (PPARγ) การแสดงออกของ interleukin-18 (IL18) การตายแบบ apoptosis และดูลักษณะทางพยาธิสภาพของเนื้อเยื่อตับ จากการทดลองพบว่าหนูในกลุ่ม NASH พบลักษณะการเปลี่ยนแปลงทางพยาธิสภาพ โดยพบเม็ดไขมันทั้งแบบใหญ่และแบบเล็ก มีการบวมของเซลล์ รวมทั้งพบเซลล์อักเสบเพิ่มขึ้นเมื่อเปรียบเทียบกับกลุ่มควบคุม พบว่ามีระดับ MDA เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ มีระดับของ GSH ลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ การแสดงออกของ PPARγ ลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ การแสดงออกของ IL-18 การตายแบบ apoptosis เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติเมื่อเปรียบเทียบกับกลุ่มควบคุม ระดับของเอนไซม์ AST เพิ่มสูงขึ้นอย่างมีนัยสำคัญเมื่อเปรียบเทียบกับกลุ่มควบคุม และเมื่อมีการให้ว่านหางจระเข้ 50 มิลลิกรัมต่อน้ำหนักตัวเป็นกิโลกรัมพบว่ามีลักษณะการเปลี่ยนแปลงทางพยาธิสภาพดีขึ้น โดยพบการสะสมของเม็ดไขมัน การบวมของเซลล์และเซลล์อักเสบลดลงเมื่อเปรียบเทียบกับกลุ่ม NASH นอกจากนี้พบว่ามีระดับ MDA เอนไซม์ AST ลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ระดับของ GSH เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ การแสดงออกของ PPARγ เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ การแสดงออกของ IL-18 และการตายแบบ apoptosis ลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ เมื่อเปรียบเทียบกับกลุ่ม NASH สรุปได้ว่าว่านหางจระเข้ที่ความเข้มข้น 50 มิลลิกรัมต่อน้ำหนักตัวเป็นกิโลกรัม สามารถเพิ่มสารต้านอนุมูลอิสระ เพิ่มการแสดงออกของ PPARγ และลดการอักเสบและการตายของเนื้อเยื่อตับในหนูแรทที่ให้อาหารไขมันและน้ำตาลฟรุกโทสสูง จึงมีผลทำให้พยาธิสภาพของตับดีขึ้น ดังนั้นผลการศึกษาประสิทธิผลของว่านหางจระเข้ในครั้งนี้ จึงอาจสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการรักษาและป้องกันโรคไขมันในตับที่ไม่ได้เกิดจากแอลกอฮอล์ได้