ผลฉับพลันของการนวดไทยที่มีต่อการตอบสนองของหลอดเลือดสมองในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองที่เกิดจากการขาดเลือด

Abstract

การศึกษาวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลฉับพลันของการนวดไทยที่มีต่อการตอบสนองของหลอดเลือดสมองในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองที่เกิดจากการขาดเลือด อาสาสมัครเป็นผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง จำนวน 14 คน อายุระหว่าง 40-80 ปี ที่มีการตีบของหลอดเลือดสมองจากภาวะมีลิ่มเลือดอุดตัน มีอาการหลังเริ่มมีภาวะสมองขาดเลือดไม่เกิน 2 ปี และเป็นไม่มากกว่า 1 ครั้ง โดยถูกสุ่มเข้ารับการทดลอง 2 สภาวะ ได้แก่ สภาวะนอนพัก (n = 14) และสภาวะนวดไทย (n = 13) สำหรับการทดลองแบบไขว้กันครั้งนี้ ผู้ป่วยในสภาวะนอนพักได้รับการนอนในท่าสบายและไม่ได้รับการนวดไทย เป็นเวลา 60 นาที ในขณะที่ผู้ป่วยในสภาวะนวดไทยได้รับการนวดไทย เป็นเวลา 60 นาทีบริเวณร่างกาย ได้แก่ ศีรษะ คอ บ่า แขน หลัง และขา ด้วยวิธีการนวดไทยที่ประกอบด้วยการกด คลึง บีบ จับ และการยืดเหยียด ก่อนและหลังการทดลอง ทำการทดสอบตัวแปรการทำงานของหลอดเลือดสมอง การทำงานของระบบประสาทอัตโนวัติ และสารชีวเคมีในเลือด แล้วทำการวิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติด้วยการทดสอบความแปรปรวนแบบวัดซ้ำ และเปรียบเทียบความแตกต่างแบบรายคู่ โดยใช้วิธีการทดสอบของบอนเฟอโรนี่ ผลการวิจัย พบว่า ที่เวลา 60 นาทีหลังทดลอง ผู้ป่วยในสภาวะนวดไทยมีความเร็วเฉลี่ยของเลือดที่ไหลในหลอดเลือดสมองสูงกว่าสภาวะนอนพักอย่างมีนัยสำคัญที่ระดับ .05 ดัชนีความสามารถในการไหลของเลือดในสมองภายหลังการนวดไทยที่เวลา 60 นาทีสูงขึ้นในสภาวะปริมาณก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ปกติ แต่กลับคืนสู่สภาพปกติภายในนาทีที่ 120 การตอบสนองของหลอดเลือดสมองของผู้ป่วยในสภาวะนวดไทยสูงขึ้นในช่วงสภาวะปริมาณก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ระดับปกติจนถึงระดับสูง ความแปรปรวนของอัตราการเต้นของหัวใจความถี่สูงสูงขึ้น แต่ไม่มีการเปลี่ยนแปลงของความแปรปรวนของอัตราการเต้นของหัวใจความถี่ต่ำ สัดส่วนของค่าความแปรปรวนของอัตราการเต้นของหัวใจความถี่ต่ำต่อความถี่สูงลดลงขณะรับการนวดไทยอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 ระดับคอร์ติซอลในเลือดลดลงและระดับเบต้า-เอนโดฟินในเลือดเพิ่มขึ้นในสภาวะนวดไทยอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 สรุปได้ว่า การนวดไทยช่วยทำให้ความเร็วของเลือดที่ไหลในหลอดเลือดสมองและการตอบสนองของหลอดเลือดสมองดีขึ้นในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองที่เกิดจากการขาดเลือด การมีเลือดไปเลี้ยงสมองที่ดีขึ้นนี้ อาจเป็นผลจากการนวดไทยนั้นทำให้มีระดับความเครียดที่ลดลงอันเนื่องมาจากมีการทำงานของระบบประสาทพาราซิมพาเทติกที่สูงขึ้น