ผลของละครสร้างสรรค์ต่อการมองเห็นคุณค่าในตนเองของเด็กและเยาวชนที่ถูกกระทำทารุณกรรมที่มูลนิธิศูนย์พิทักษ์สิทธิเด็ก : การศึกษานำร่อง

Abstract

การวิจัยเรื่องผลของละครสร้างสรรค์ต่อการเห็นคุณค่าในตนเองของเด็กที่ถูกกระทำทารุณกรรมที่มูลนิธิศูนย์พิทักษ์สิทธิเด็ก เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative research) มีวัตถุประสงค์หลักเพื่อศึกษาผลของละครสร้างสรรค์ต่อการเห็นคุณค่าในตนเองของเด็กและเยาวชนที่ถูกกระทำทารุณกรรมที่มูลนิธิศูนย์พิทักษ์สิทธิเด็ก โดยกลุ่มเป้าหมายที่ผ่านเกณฑ์การคัดเข้าและเกณฑ์การคัดออกจะได้เข้าร่วมกิจกรรมละครสร้างสรรค์เป็นระยะเวลา 7 วัน วันละ 1 ครั้ง ครั้งละ 2 ชั่วโมง ก่อนและหลังการจัดกิจกรรม จะมีการเก็บรวบรวมข้อมูลการเห็นคุณค่าในตนเองของกลุ่มตัวอย่างจากการศึกษาเอกสาร การสังเกตการณ์แบบไม่มีส่วนร่วม (Non-participant Observation) และการสัมภาษณ์เชิงลึก (In-Depth Interview) จากคุณบุญนิสา บุญประสพ นักบำบัดผู้เชี่ยวชาญด้านการทำละครบำบัดของมูลนิธิศูนย์พิทักษ์สิทธิเด็ก ด้วยแนวคำถามที่ผู้วิจัยได้สร้างขึ้นจากการศึกษาหาข้อมูล ทบทวนวรรณกรรม และงานวิจัยต่างๆที่เกี่ยวข้องกับการกระทำทารุณกรรม การมองเห็นคุณค่าในตนเอง และละครสร้างสรรค์ ก่อนที่จะนำขึ้นปรึกษาผู้ทรงคุณวุฒิเพื่อการปรับปรุงและแก้ไขให้เกิดความสมบูรณ์ ผลการวิจัยพบว่าผู้นำกิจกรรมและรูปแบบของกิจกรรมละครสร้างสรรค์นั้นเป็นปัจจัยที่ทำให้การเห็นคุณค่าในตนเองของเด็กที่ถูกกระทำทารุณกรรมในกลุ่มตัวอย่างสูงขึ้น เพราะละครสร้างสรรค์ให้เสรีภาพในการแสดงออกอย่างเต็มที่แก่เด็กที่ถูกกระทำ และผู้นำกิจกรรมก็มีการสื่อสารในเชิงบวกกับเด็กๆเสมอ ไม่ว่าความคิดเห็นของเด็กจะเป็นไปในลักษณะใดก็ไม่มีถูกไม่มีผิด ผู้นำกิจกรรมรับฟังและยอมรับรวมทั้งให้การสะท้อนกลับในเชิงบวก ทำให้เด็กๆรู้สึกดีและมีความสุข มั่นใจและกล้าแสดงออก รู้สึกว่าตัวเองเป็นที่ยอมรับ และมีมุมมองต่อความสามารถในแง่ของการใช้ความคิดสร้างสรรค์ และการพึ่งพาตัวเองได้มากขึ้น แต่การสื่อสารในเชิงลบระหว่างเด็กๆด้วยกันเองเช่นการตำหนิติเตียนด้วยคำพูดที่ทำร้ายความรู้สึก ประกอบกับการขาดการสื่อสารในเชิงบวกเช่นการชื่นชมกันและกัน ส่งผลให้การเห็นคุณค่าในตนเองของเด็กที่ถูกกระทำทารุณกรรมต่ำลง ทั้งในแง่ของอารมณ์และความสุข ความภูมิใจในตนเอง ความมั่นใจในตนเอง ความกล้าแสดงออก และความรู้สึกเป็นที่ยอมรับจากเพื่อน แต่ในเรื่องของการปรับตัวและความสามารถในการฝ่าฟันอุปสรรคนั้น แม้พบว่ายังคงท้าทายอย่างมาก แต่สุดท้ายเด็กๆก็ช่วยกันทำละครให้สำเร็จลงได้ จึงนับว่าอยู่ในระดับที่ไม่ได้เปลี่ยนไปจากเดิม