ระบบรอยแตกของหินคาร์บอเนตยุคเพอร์เมียนบริเวณภูซำผักหนาม อำเภอคอนสาร จังหวัดชัยภูมิ

Abstract

ภูซำผักหนาม เป็นภูเขาในเขตอำเภอคอนสาร จังหวัดชัยภูมิ ประกอบด้วยหินปูนยุคเพอร์เมียน ที่เกิดจาก การสะสมตัวบนลานหินคาร์บอเนตผานกเค้า (Pha Nok Khao Platform) ในสภาพแวดล้อมแบบทะเลน้ำตื้น โดย การศึกษานี้ได้เน้นศึกษาลักษณะธรณีวิทยาโครงสร้างและจำแนกระบบรอยแตก เพื่อนำมาใช้อธิบายวิวัฒนาการ การเกิดรอยแตกของหินคาร์บอเนตในภูมิภาคนี้ เนื่องจากรอยแตกในหินคาร์บอเนตสามารถเพิ่มความเป็นหินกัก เก็บปิโตรเลียมที่ดีได้ โดยข้อมูลจากการศึกษาภาคสนามจะเป็นประโยชน์อย่างยิ่งต่องานสำรวจและผลิตปิโตรเลียม ในหินคาร์บอเนตบริเวณภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย จากการสำรวจภาคสนามและการวิเคราะห์โครงสร้างธรณีวิทยาทั้งระดับกลางและระดับจุลภาค สามารถ จำแนกรอยแตกได้ทั้งหมด 2 แบบ ได้แก่ (1) รอยแตกที่เป็นระบบ และ (2) รอยแตกที่ไม่เป็นระบบ รอยแตกที่เป็น ระบบนั้น มีการวางตัวหลัก 2 แนว คือ แนวตะวันออก-ตะวันตก และแนวเหนือ-ใต้ และสามารถแบ่งตามลักษณะ ที่ปรากฏได้เป็นรอยแตกที่ตั้งฉากกับชั้นหิน รอยแตกในแนวดิ่ง และรอยแตกที่วางตัวเกือบแนวระดับ โดยรอยแตก เหล่านี้ประกอบด้วยรอยแตกแบบเปิดที่สายแร่แคลไซต์ และรอยแตกแบบปิด ซึ่งรอยแตกในแนวตะวันออก- ตะวันตกคาดว่าเกิดจากเหตุการณ์ที่มีแรงอัดในทิศทางตะวันออก-ตะวันตก ช่วงรอยต่อระหว่างยุคเพอร์เมียนและ ไทรแอสซิกส่วนรอยแตกในแนวเหนือ-ใต้คาดว่าเกิดจากแรงที่ส่งผลมาจากเหตุการณ์การชนกันของแผ่นยูเรเซีย และอินเดียในช่วงมหายุคซีโนโซอิก อย่างไรก็ตามทิศทางการวางตัวของรอยแตกทั้งหมดมีความหลากหลาย ประกอบกับโครงสร้างทางธรณีวิทยาอื่นที่พบ ได้แก่ รอยเลื่อนปกติ รอยเลื่อนย้อน และรอยเลื่อนแนวระดับ บ่ง บอกถึงความซับซ้อนของวิวัฒนาการธรณีแปรสัณฐานได้ตั้งแต่ยุคเพอร์เมียนถึงปัจจุบัน ซึ่งสามารถแสดงลำดับ วิวัฒนาการได้โดยใช้แบบจำลองการเกิดโครงสร้างทางธรณีวิทยาและระบบรอยแตกในบริเวณพื้นที่ศึกษา