การศึกษาเปรียบเทียบถ่านโค้กเพื่อผลิตไฟฟ้าในประเทศไทย

Abstract

สถานการณ์ทางพลังงานในปีพ.ศ. 2558 ของประเทศไทยกำลังเผชิญกับการพึ่งพาเชื้อเพลิงแก๊สธรรมชาติในการผลิตไฟฟ้าเพียงเชื้อเพลิงเดียว กระทรวงพลังงานจึงออกแผนพัฒนากำลังผลิตไฟฟ้า พ.ศ. 2558 – 2579 เพื่อลดสัดส่วนการใช้แก๊สธรรมชาติโดยการก่อสร้างโรงไฟฟ้าถ่านหินบิทูมินัส แต่ได้เกิดกระแสต่อต้านการก่อสร้างโรงไฟฟ้าถ่านหินอย่างรุนแรงด้วยเหตุผลด้านผลกระทบทางสิ่งแวดล้อมจากการใช้ถ่านหิน ส่งผลให้โครงการมีความล่าช้าและอาจนำไปสู่การยกเลิกโครงการ งานวิจัยฉบับนี้จึงนำเสนอการเลือกใช้เชื้อเพลิงถ่านหินที่ได้รับการพัฒนาคุณภาพทั้งด้านพลังงานและสิ่งแวดล้อมก่อนใช้งาน ได้แก่ การนำถ่านหินใช้ทำถ่านโค้กผลิตถ่านโค้กคุณภาพสูงและแก๊สจากเตาผลิตถ่านโค้กเพื่อใช้ในการผลิตไฟฟ้า และการนำถ่านหินลิกไนต์ผลิตลิกไนต์โค้กและพลังงานความร้อนเพื่อใช้ในการผลิตไฟฟ้า เพื่อเปรียบเทียบกับการใช้ถ่านหินบิทูมินัสในการผลิตไฟฟ้า วิทยานิพนธ์ฉบับนี้ใช้ต้นทุนการผลิตไฟฟ้าต่อหน่วยเป็นเกณฑ์ในการเปรียบเทียบโครงการ จากการสร้างแบบจำลองต้นทุนโดยการพิจารณาจากมุมมองด้าน พลังงาน สิ่งแวดล้อม และเศรษฐศาสตร์ ตามแผนพัฒนากำลังผลิตไฟฟ้าฯ ผลจากแบบจำลองต้นทุนของสามโครงการพบว่า โครงการที่มีต้นทุนการผลิตไฟฟ้าต่อหน่วยต่ำที่สุดคือ การใช้ถ่านหินบิทูมินัสในการผลิตไฟฟ้าที่ 1.768 บาทต่อหน่วย ตามด้วยโครงการถ่านหินลิกไนต์ฯที่ 1.964 บาทต่อหน่วย และโครงการถ่านหินใช้ทำถ่านโค้กฯที่ 2.250 บาทต่อหน่วย แต่ผลการวิเคราะห์ผลกระทบทางสิ่งแวดล้อมกลับพบว่าโครงการถ่านหินใช้ทำถ่านโค้กฯมีมลพิษต่ำที่สุด อีกทั้งการวิเคราะห์โครงสร้างตลาดของถ่านหินใช้ทำถ่านโค้กซึ่งเป็นวัตถุดิบหลักของโครงการถ่านโค้กคุณภาพสูง พบว่าในอนาคตมีความเป็นไปได้ที่ต้นทุนต่อหน่วยของโครงการถ่านโค้กคุณภาพสูง จะต่ำกว่าต้นทุนต่อหน่วยของการใช้ถ่านหินบิทูมินัส การใช้งานของโครงการถ่านโค้กคุณภาพสูงฯนี้ นอกจากจะเป็นการลดผลกระทบทางสิ่งแวดล้อมจากเชื้อเพลิงถ่านหินแล้ว ยังเป็นการเพิ่มความมั่นคงทางพลังงานให้กับประเทศไทยอีกด้วย ดังนั้นการเลือกใช้ถ่านหินใช้ทำถ่านโค้กผลิตถ่านโค้กคุณภาพสูงและแก๊สจากเตาผลิตถ่านโค้กในการผลิตไฟฟ้าอาจเป็นทางออกที่ดีที่สุดกับสถานการณ์ทางพลังงานของประเทศไทยในปัจจุบัน