ผลกระทบของราคาประมูลที่ต่ำลงต่อการดำเนินงานก่อสร้าง สำหรับโครงการก่อสร้างทางของหน่วยงานภาครัฐ

Abstract

วิทยานิพนธ์นี้มีจุดประสงค์เพื่อ ศึกษาลักษณะผลกระทบที่เกิดขึ้นกับการดำเนินงานก่อสร้างของผู้รับเหมาสำหรับโครงการก่อสร้างงานทางของหน่วยงานภาครัฐ จากพฤติกรรมในการตัดราคาในการประมูลของผู้รับเหมาซึ่งทำให้ราคาที่ได้จากการประมูลตํ่าลง โดยผลต่อคุณภาพแบ่งเป็น ผลต่อคุณภาพวัสดุที่นำมาใช้ ผลต่อคุณภาพกระบวนการก่อสร้างทาง และ ผลต่อคุณภาพทางอ้อม การศึกษาผลกระทบต่อ คุณภาพการดำเนินงานก่อสร้างทาง ของผู้รับเหมาในเบื้องต้น เป็นการใช้ข้อมูลเชิงตัวเลข จากผลการประมูลและข้อมูลการทดสอบค่าการแอ่นตัวของถนน ซึ่งบอกถึงความแข็งแรงของถนน เพื่อวิเคราะห์หาความสัมพันธ์ระว่าง ระดับการตัดราคา ที่มีต่อความแข็งแรงของถนน โดยแบบสอบถามและการสัมภาษณ์ เป็นเครื่องมือหลัก ในการสำรวจความเห็นจากผู้รับเหมาก่อสร้างทาง และนายช่างแขวงการทาง ของกรมทางหลวง เพื่อวิเคราะห์ผลกระทบที่เกิดขึ้นต่อคุณภาพงานก่อสร้างทาง จากการสำรวจระดับความเห็นจากผู้รับเหมาก่อสร้างทางจำนวน 49 ราย และ นายช่างแขวงการทางจำนวน 53 รายพบว่าราคาประมูลระดับตํ่ากว่าราคากลางที่ภาครัฐกำหนด ประมาณร้อยละ 30 เริ่มมีผลกระทบต่อคุณภาพการดำเนินการก่อสร้างทางของผู้รับเหมา ผลการสำรวจพบว่าผลกระทบที่มีแนวโน้มสูงที่สุคคือผลกระทบด้านคุณภาพวัสดุก่อสร้างโดยจะลดปริมาณวัสดุที่มีแอสฟัลด์เป็นส่วนผสม ใช้วัสดุมวลรวมราคาถูกซึ่งมีคุณภาพตํ่า และ ผลกระทบต่อกระบวนการก่อสร้างพบว่า มีการลดการบดอัด และเพิ่มความหนาของการบดอัด ให้มากกว่าเกณฑ์ที่กำหนดเพื่อลดต้นทุน สำหรับการลดคุณภาพทางอ้อมพบว่ามีการจ้างผู้รับเหมาช่วงในราคาตํ่า ลดคุณภาพแรงงานและเครื่องจักร รวมถึงลดค่าใช้จ่ายในด้านความปลอดภัยในการก่อสร้างลง ผลจากการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงตัวเลขจำนวน 26 โครงการพบว่า ราคาประมูลที่ตํ่าลงมีผลกระทบต่อคุณภาพ งานก่อสร้างทางในระดับหนึ่ง ผลที่ได้จากการศึกษาสามารถใช้เป็นแนวทางในการวางนโยบายของภาครัฐ ในการควบคุมตรวจสอบมิให้เกิดปัญหาต่อคุณภาพงานทางของภาครัฐ จากภาวการณ์ที่มีการแข่งขันในการประมูลสูง