ศึกษาบทบาทของดาวเทียมไทยคม ในฐานะดาวเทียมแห่งชาติของไทย

Abstract

การวิจัยเรื่อง ศึกษาบทบาทของดาวเทียมไทยคม ในฐานะดาวเทียมแห่งชาติของไทย มี วัตถุประสงค์เพื่อศึกษาและตรวจสอบการใช้งานดาวเทียมไทยคมด้านต่างๆในปัจจุบัน โดยเปรียบเทียบ กับวัตถุประสงค์ของโครงการ และวิเคราะห์บทบาทของดาวเทียมไทยคมในฐานะดาวเทียมแห่งชาติของไทย ทั้งนี้เพื่อให้เกิดความเข้าใจเกี่ยวกับดาวเทียมสื่อสารดวงแรกของประเทศไทยดังกล่าวนี้และเพื่อสร้างเสริม องค์ความรู้เกี่ยวกับสถานภาพของวงการสื่อสารกระจายเสียงของไทย โดยในการวิจัยมุ่งศึกษาการใช้งานของ ดาวเทียมไทยคมทั้ง 3 ดวง ด้วยวิธีสัมภาษณ์บุคคล, วิจัยเอกสาร และสังเกตรายการโทรทัศน์ที่เกี่ยวข้อง ผลของการวิจัยพบว่า ดาวเทียมไทยคมทั้ง 3 ดวงในฐานะของดาวเทียมของชาตินั้น มีบทบาทหลัก ในการรองรับการเติบโตของวงการสื่อสารของไทย ซึ่งเห็นได้จากจํานวนผู้ใช้บริการวงจรดาวเทียมภายใน ประเทศที่เพิ่มสูงขึ้นมากหลังจากมีดาวเทียมไทยคม แต่ก็มีแนวโน้มจะประสบปัญหาจากการถอนตัวของผู้ใช้ บริการเนื่องจากความไม่พึงพอใจด้านต่างๆซึ่งจะส่งผลให้บทบาทด้านนี้ลดน้อยลง นอกจากนั้น ดาวเทียมไทยคมยังมีบทบาทในการเป็นดาวเทียมสื่อสารดวงแรกของประเทศไทยและ ถือเป็นกรรมสิทธิ์ของชาติ โดยรัฐบาล(กระทรวงคมนาคม)เป็นเจ้าของและเป็นผู้ได้รับผลประโยชน์ตอบแทน จากผู้รับสัมปทาน โดยในขณะเดียวกัน ผู้รับสัมปทานก็ดําเนินกิจการดาวเทียมไทยคมในลักษณะของธุรกิจ สร้างผลกําไรเป็นหลัก สําหรับบทบาทต่อประชาชน พบว่าดาวเทียมไทยคมมีบทบาทให้ประชาชนทั่วประเทศไทยได้รับ ข่าวสารอย่างทั่วถึง และเป็นช่องทางให้เกิดการสร้างความเท่าเทียมทางการศึกษา ผ่านโครงการการศึกษาทางไกล แต่ยังคงเป็นส่วนน้อย เช่นเดียวกับบทบาทต่อวงการกระจายเสียง ที่ทําให้เกิดการพัฒนาระบบการถ่ายทอด รายการโทรทัศน์ผ่านดาวเทียมสู่ผู้รับโดยตรง (Direct-to-Home) ขึ้น แต่ยังอยู่ในระดับที่ไม่สอดคล้องตาม วัตถุประสงค์ของโครงการ ซึ่งทั้งสองส่วนนี้เกิดจากปัญหาด้านความไม่พร้อมทางเศรษฐกิจเป็นสําคัญ