หลักกฎหมายเกี่ยวกับการกำหนดเขตไหล่ทวีประหว่างรัฐที่มีชายฝั่ง ประชิดหรือตรงข้ามกัน : กรณีศึกษาคำพิพากษาของศาลยุติธรรมระหว่างประเทศ (ค.ศ. 1969-1985)

Abstract

หลักกฎหมายในการกำหนดเขตไหล่ทวีประหว่างรัฐที่มีชายฝั่งประชิดหรือตรงข้ามกัน ตามข้อ 6 ของอนุสัญญากรุงเจนีวาว่าด้วยไหล่ทวีป ค.ศ. 1958 ให้ใช้ความตกลงระหว่างกัน หากไม่มีการตกลงกันและนอกจากว่าสภาวการณ์พิเศษจะทำให้เป็นการสมควรที่จะใช้เส้นเขตแดนอื่น เขตแดนนั้นจะกำหนดขึ้นโดยหลักระยะทางเท่ากัน ต่อมา เมื่อมีอนุสัญญาสหประชาชาติว่าด้วย กฎหมายทะเล ค.ศ.1982 ปรากฎว่า ข้อ 83 ของอนุสัญญาดังกล่าวในเรื่องเขตไหล่ทวีป หรือข้อ 74 ในเรื่องเขตเศรษฐกิจจำเพาะก็ดี มีหลักเกณฑ์คือ ให้กระทำโดยความตกลงบนพื้นฐานของ กฎหมายระหว่างประเทศ ตามที่อ้างถึงในข้อ 38 แห่งธรรมนูญศาลยุติธรรมระหว่างประเทศ เพื่อให้บรรลุผลที่เป็นธรรม แต่อนุสัญญาฉบับนี้ก็ยังไม่มีความชัดเจนในเรื่องการแบ่งเขตทางทะเลทั้ง 2 เขตอยู่ดี จึงทำให้ต้องศึกษาค้นคว้าจากแนวคำพิพากษาของศาลต่าง ๆ รวมทั้งอนุญาโตตุลาการซึ่งถือเป็นบ่อเกิดของกฎหมายระหว่างประเทศได้เช่นกัน คำพิพากษาของศาลยุติธรรมระหว่างประเทศในเรื่องนี้มีหลายคดี แต่จะศึกษาจำกัดเฉพาะในคดี North Sea Continental Shelf ค.ศ.1969, คดี Tunisia - Libya ค.ศ.1982, คดี Gulf of Maine ค.ศ.1984 และ คดี Libya - Malta ค.ศ.1985 และคำวินิจฉัยของศาลอนุญาโตตุลาการระหว่างประเทศในคดี Anglo - French ค.ศ.1977 ว่าสามารถช่วยขยายความให้ชัดเจนขึ้นได้หรือไม่ เพียงใด อย่างไรก็ตาม แม้ว่าแนวคำพิพากษา และคำวินิจฉัย ของศาลยุติธรรมระหว่างประเทศ และศาลอนุญาโตตุลาการระหว่างประเทศจะช่วยให้เกิดความชัดเจนขึ้น แต่ศาลก็จำกัดอยู่แต่เฉพาะเพียงคดีนั้น ๆ เท่านั้น เนื่องจากแต่ละคดีมีข้อเท็จจริง สภาพภูมิศาสตร์ และสภาวการณ์ที่แตกต่างกัน อย่างไรก็ดี แนวทางดังกล่าวสามารถช่วยให้รัฐต่าง ๆ นำไปปรับใช้ในการเจรจากัน เพื่อทำความตกลงกำหนดเขตไหล่ทวีปได้ต่อไป